Provincie Limburg werkt met vertrouwen toe naar inwerkingtreding

Concretisering van ketensamenwerking

Die ketentest met gemeenten en andere partners brengt de provincie graag in de praktijk. 'Al gedurende een aantal jaren zijn we in Limburg bezig elkaar te helpen bij de aanloop naar de Omgevingswet en hoe we als gezamenlijke overheden de schouders eronder kunnen zetten', vertelt Thijs Arts, projectmanager Ruimte bij de provincie Limburg. Gedeputeerde Lia Roefs (Wonen, Water, Ruimte, Landbouw en Energie) vult aan: 'Limburg heeft altijd gezegd, laten we maar beginnen met de Omgevingswet.'

De provincie Limburg sorteerde daar op voor. Dat gebeurde met het opstellen van het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL). Dit omgevingsplan bestond uit onder meer het streekplan, een milieubeleidsplan, waterhuishoudingsplan en een mobiliteitsplan met samenhang tussen die plannen: denken en werken vanuit een brede maatschappelijke opgave, niet vanuit sectorale opgaven. 'In de kern is dit de gedachte die later ook de kern van de Omgevingswet is gaan vormen', stelt Arts. Jos Simons, ambtelijk opdrachtgever Implementatie Omgevingswet bij de provincie voegt toe dat vooral de doelstelling achter de Omgevingswet (1 overheid die komt tot 1 besluit op een aanvraag van een initiatiefnemer) voor ogen moet worden gehouden: 'De discussie rond de inwerkingtreding is ten onrechte verengd tot een ICT-discussie.'

'Benader je werk door de ogen van een inwoner'

Claudia Deben, clustermanager Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VHT) sluit daarop aan: 'De kunst is om als sectorspecialist dezelfde brede blik te behouden die je als inwoner ook hebt. Als je op straat staat en je jezelf afvraagt wat je belangrijk vindt in je leefomgeving, zullen veel onderwerpen opdoemen. Waarom zou je jezelf dan achter je bureau alleen bezighouden met het specifieke onderwerp waarvoor je verantwoordelijk bent?'

Die benadering komt goed van pas, zeker nu in aanloop naar daadwerkelijke inwerkingtreding de fase van concretisering is ingezet. 'Het gaat nu vooral om de concrete werkstappen en hoe we dat op elkaar kunnen afstemmen. Dan is het is goed om de praktische uitwerking van die afspraken te testen met een ketentest', licht Titia Baeten toe. Zij heeft als voormalig rayonplanoloog nu een functie die echt nieuw is als gevolg van de Omgevingswet: de vertaling van provinciaal beleid en regels (omgevingsvisie, omgevingsverordening, programma’s) naar een vorm die publiceerbaar is in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

'Het op peil houden van de dienstverlening staat los van alle ICT-vragen die nog kunnen opdoemen', aldus gedeputeerde Lia Roefs. 'De dienstverlening aan onze inwoners willen we absoluut borgen. Dus of je nu na 1 januari 2024 een vergunning aanvraagt of je woont naast iemand die zo'n vergunning aanvraagt en je wilt daar iets van vinden: dat moet straks natuurlijk goed blijven gaan. Ik ben vooral blij dat we in Limburg als overheden dat samen met elkaar uitzoeken. En elkaar daarbij dus helpen. Want het is echt een hele klus.'

Ester Temme, teammanager Toezicht en Handhaving, drukte Marjolein Jansen op het hart om ook aandacht te hebben hoe het toezicht en de handhaving onder de Omgevingswet moet worden georganiseerd: 'Wij gaan ervan uit dat de verschillende overheden toezicht gaan houden op 'hun' onderdelen van een omgevingsvergunning. Maar zo expliciet duidelijk is dat voor partijen nog niet', aldus Temme. Marjolein Jansen was benieuwd naar de verwachting die de provincie heeft van de hoeveelheid aanvragen rond 1 januari 2024. Antoine Dohmen, teamleider Vergunningverlening verwacht dat er vóór 1 januari 2024 een hausse aan aanvragen zal zijn. 'Aanvragers en adviseurs verwachten toch wel problemen met de toepassing van de nieuwe wet. Ze rekenen op vertraging in de afhandeling. En ze willen de aangepaste legesverordening voor zijn', gaf Dohmen richting Marjolein Jansen aan.

'Samenspel in de praktijk gaan ervaren'

Na het gesprek met de provincie schoof Marjolein Jansen aan bij de lopende ketentest van gemeenten en ketenpartners. Onder begeleiding van Regionaal Implementatiecoach Marijke Besselink ging Marjolein Jansen in gesprek met vergunningverleners en adviseurs. Daarbij werd haar ook verteld hoe alle partijen in Limburg gezamenlijke afspraken hebben gemaakt om de processen rond vergunningen goed gestroomlijnd te laten verlopen. De toekomstige werkwijze voor de afgifte van vergunningen kent een aantal kritische succesfactoren om 'de klus' te klaren. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het maken van strakke afspraken in het vooroverleg over aanlevertermijnen van adviezen op instemming en de vertaling naar een definitieve vergunningaanvraag. Verder is het van belang dat gemeenten aan de voorkant van het proces in staat zijn om vast te stellen welke ketenpartners aan tafel moeten zitten. De actieve betrokkenheid van veiligheidsregio en GGD's zit niet direct nog op het netvlies van gemeenten. Andersom vormt voor een veiligheidsregio de samenwerking met 31 gemeenten een opgave.

Tijdens het werkbezoek kwamen meer opgaven aan bod. Naast planvorming en vergunningen en de noodzakelijke aandacht voor toezicht en handhaving ging het ook over de nieuwe werkwijze binnen het provinciebestuur zelf. De wijziging van bevoegdheden tussen Provinciale Staten (PS) en Gedeputeerde Staten (GS) vormde onderwerp van gesprek. PS en GS van Limburg hebben al in 2021 van gedachten gewisseld over de verhouding tussen formele bevoegdheden (meer bevoegdheden bij GS) en het politiek mandaat. In Limburg zien ze ook deze ontwikkelingen met vertrouwen tegemoet. 'Dat bestuurlijk samenspel wordt op onderdelen nieuw, tussen overheden en binnen de Provincie zelf. We zullen dat in de praktijk gaan ervaren', aldus Jos Simons.