Actuele vragen over DSO – januari 2022

Verschil tussen de demo- en oefenomgeving

De demo-omgeving kan iets achterlopen op de releases van de oefenomgeving (pre-omgeving). De demo-omgeving bevat een vaste set gegevens die bedoeld is om functionaliteiten van het DSO in het loket te kunnen laten zien. Omdat dergelijke demonstraties vaak afhankelijk zijn van beschikbare gegevens in het DSO, is het wenselijk dat deze niet zomaar wijzigen. Er is geen koppeling met andere omgevingen. En de demo-omgeving is ook niet bedoeld om de eigen content van het bevoegd gezag te ontsluiten om daarmee te kunnen oefenen.

De inhoud van de oefenomgeving wijzigt elke dag door de oefenactiviteiten en is daarom minder geschikt voor demonstratiedoeleinden met vaste scenario’s.

Uitwisseling tussen bevoegd gezag en stedenbouwkundig bureau

Stedenbouwkundige bureaus die in software van een leverancier werken, kunnen de gemaakte plannen niet zomaar importeren in de software van een andere leverancier. Op dit moment kan dit wel met de IMRO (Informatiemodel Ruimtelijke Ordening)-standaard. Klopt het dat de grote vrijheid die de nieuwe Standaard voor officiële publicaties (STOP) biedt, het importeren bemoeilijkt?

Het klopt dat softwareleveranciers de standaard op een verschillende manier kunnen interpreteren als gevolg van de vrijheden in die standaarden. Het is ook juist dat dit ertoe leidt dat een omgevingsplan gemaakt in softwarepakket A niet zomaar in softwarepakket B kan worden ingelezen.

Intussen is in overleg met een groot aantal plansoftwareleveranciers gewerkt aan een specifieke oplossing voor deze uitwisseling van plannen tussen verschillende systemen. Hierdoor kan een plan onafhankelijk van de software waarin het is gemaakt, wel in een ander systeem worden ingelezen. Daartoe wordt een beperkte aanpassing aan de STOP doorgevoerd.

Daarnaast ontwikkelen we in het eerste kwartaal van 2022 voor stedenbouwkundige bureaus een extra validatieservice, waarmee stedenbouwkundige bureaus vooraf kunnen bekijken of hun plan aan de uitwisselingsstandaard voldoet. Dat is mogelijk zonder dat dit plan via een bevoegd gezag aan DSO-LV wordt aangeboden. Zo kan op elk moment worden nagegaan of het plan daadwerkelijk uitwisselbaar is tussen plansystemen. We blijven samen met betrokken partijen nagaan of deze oplossing zorgt voor voldoende uitwisselbaarheid.

Problemen in de viewers

Een werkingsgebied behorend bij de omgevingsverordening van een provincie, toont correct in de viewer van de leverancier die deze provincie ondersteunt. Dit is niet het geval in de Viewer Regels op de Kaart van de landelijke voorziening van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV). Ligt de oorzaak in de vrijheid die de STOP-TPOD-standaarden bieden?

Dit probleem is bekend en heeft niet te maken met de werking van de standaarden. Uit analyse is gebleken dat er een fout zat in de manier waarop in de programmatuur in bepaalde gevallen activiteiten aan locaties waren gekoppeld. De oplossing hiervoor is inmiddels bekend en deze implementeren we op korte termijn in DSO-LV.

Het klopt dat de vrijheid die de standaarden kennen ervoor zorgen dat niet altijd van tevoren met elke denkbare toepassing van de standaard rekening kan worden gehouden. Juist dit gegeven maakt ook het oefenen met realistische data in de hele keten van groot belang. Dit oefenen draagt bij aan de snelheid waarmee de standaarden zich uitkristalliseren in de planvormingspraktijk.

Mutatiescenario Intrekken en Vervangen

Het beeld is dat er een probleem ontstaat als niet alle softwareleveranciers alle mutatiescenario’s voor de nog te bepalen inwerkingtredingsdatum kunnen ondersteunen. Het mutatiescenario Intrekken en Vervangen geldt als terugvaloptie voor de andere mutatiescenario’s. Wordt dit door delen van DSO-LV niet ondersteund?

Het programma Aan de slag met de Omgevingswet biedt sinds de zomer van 2021 de Basischeck aan. Hiermee kunnen alle leveranciers op basis van vastgestelde objectieve criteria aantonen dat zij de verschillende mutatiescenario’s kunnen uitvoeren en de diverse documenttypen kunnen aanbieden.

Inmiddels heeft 1 softwareleverancier voor het scenario Intrekken en Vervangen voldaan aan deze basischeck. Leveranciers hebben hierbij de vrijheid om ervoor te kiezen de 18 Basismutatiescenario’s te implementeren en/of eerst het scenario Intrekken en Vervangen te implementeren als achtervang. We zien dat leveranciers hierin verschillende keuzes maken. Eén leverancier heeft de basischeck voor Intrekken en Vervangen doorlopen, een andere leverancier heeft de basischeck voor een groot deel van de basismutaties doorlopen. Wel is er een bug gesignaleerd bij het gebruik van een specifieke Directe Mutatie, die op dit moment wordt opgelost. Directe mutaties zijn echter niet bedoeld voor het scenario Intrekken en Vervangen.

Beschikbaarheid en storingen

Beperkte beschikbaarheid van DSO-LV in de maand januari 2022, onder meer als gevolg van storingen en onderhoud.

Het is goed om te melden dat gepland onderhoud zoveel mogelijk buiten kantooruren plaatsvindt. Toch komt beperkte beschikbaarheid van het DSO-stelsel door verstoringen of urgent onderhoud soms ook voor tijdens kantooruren. Het betreft in de meeste gevallen een beperking in een klein deel van het stelsel waarbij de rest van het stelsel wel gewoon blijft functioneren. Hierdoor kunnen burgers en bedrijven het loket blijven gebruiken voor oriënteren, checken en indienen.

Daarnaast is bij de meeste verstoringen of onderhoud aan DSO-LV de periode dat de voorziening geheel of gedeeltelijk niet beschikbaar is, in werkelijkheid veel korter dan het beeld dat hierover is. Een voorbeeld is dat op 20 januari bijvoorbeeld DSO-LV  2 keer 2,5 uur niet beschikbaar was om omgevingsdocumenten aan te leveren, waarvan de helft buiten kantooruren. De interventie tijdens kantoortijd was nodig wegens ontstane problemen met een testaanlevering door een softwareleverancier. De rest van deze dag waren alle services beschikbaar, zijn plannen aangeleverd en is er geoefend. Uit de statistieken bleek bovendien dat deze dag de drukste van de hele week is geweest.

Dit neemt niet weg dat het DSO inderdaad verstoringen kent. Zo was eerder in de genoemde week een probleem ontstaan met beveiligingscertificaten waardoor de aanlevering inderdaad langere tijd niet kon plaatsvinden. Dit is ongewenst en bijzonder vervelend voor partijen die willen oefenen. Op dit specifieke punt passen we de beheerprocessen van de software aan zodat dergelijke problemen voorkomen kunnen worden. Dit heeft geen verband met het ontwerp of de stabiliteit van het DSO-LV. Wij blijven hard werken aan het waar mogelijk verbeteren van de beschikbaarheid van het DSO in de hele keten. En we gaan gebruikers sneller informeren als na een onderbreking onderdelen weer beschikbaar zijn. Daarnaast monitoren we intensief om (mogelijke) verstoringen sneller op te merken.

Uit de feedback van oefenende bevoegde gezagen over het DSO-LV blijkt dat deze investeringen in de afgelopen periode hun vruchten hebben afgeworpen. De reacties zijn over het algemeen positiever dan voorheen over de beschikbaarheid en robuustheid van DSO-LV.

Vragen over storingen, onderhoud of release-informatie DSO en het Omgevingsloket?

Ervaart u een storing in het DSO of Omgevingsloket? Neem dan contact op met het IPLO via het webformulier.

Heeft u vragen over de Omgevingswet of het DSO? Wilt u iets weten of delen over praktische toepassingen of digitale voorzieningen? Gebruik dan het contactformulier. U kunt ook bellen op telefoonnummer 088 797 07 90 (bereikbaar op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur).

Meer informatie

• Storingen, onderhoud en release-informatie DSO en Omgevingsloket
• Oplossingen voor uploaden van veel geo-bestanden in DSO
• Stand van zaken geo-optimalisatie Digitaal Stelsel Omgevingswet
• Afspraken over wijzigingen omgevingsplan door adviesbureau  op de website van VNG
• Omgevingsdocumenten publiceren