Als klein meisje maakte ik kennis met de Hinderwet. Deze zorgde ervoor dat we geen vee meer gingen houden in ons, midden in het dorp gelegen, gemengde agrarisch bedrijf. Wist u dat de Hinderwet al uit 1875 stamt? Ik ook niet. De wet ging in de jaren '90 op in de Wet milieubeheer en binnenkort komt daar natuurlijk de Omgevingswet voor in de plaats. ‘Hinder voorkomen’ is een voorbeeld van een onderwerp dat al sinds 1875 actueel is, maar dat we toch steeds net een beetje anders reguleren. Aangepast aan de tijdgeest en behoeften in onze samenleving.
Tijdens mijn studie kwam ik nog zo’n voorbeeld tegen. Een ware paradigmashift: van de wet Arob naar de Algemene wet bestuursrecht. Ik zat in de eerste lichting die dit vak kreeg. Wij voelden ons de koning te rijk, want met deze kennis waren wij mooi interessant voor de arbeidsmarkt. En het zou ons helpen als we niet van een oud naar een nieuw systeem dachten, zo hoorden we van onze docenten, maar alleen maar in een nieuw systeem.
En nu? Ja, nu werk ik zelf aan een van de mooiste wetgevingsoperaties: de Omgevingswet. Met zo’n wijziging is het logisch dat er vragen zijn over hoe oude regels terugkomen in het nieuwe recht. Bijvoorbeeld: Waar vind ik de aanvraagvereisten voor gemeentelijke monumenten die eerst in de Mor stonden? Of: Kan ik nog steeds het softwaremodel Safeti-NL gebruiken voor het berekenen van omgevingsveiligheidsrisico’s? Logisch, want als je dagelijks werkt met de huidige regels, wil je weten hoe die er straks uitzien.
Denk in het nieuwe systeem
Hoe zit dat nu bij die Omgevingsregeling? Sommige regels uit het oude recht kunt u gewoon weer terugvinden. Zo bevat de Omgevingsregeling inderdaad het softwaremodel Safeti-NL en dezelfde meet- en rekenmethoden voor bijvoorbeeld lucht, geluid en geur als in het huidig recht. Maar sommige regels komen niet meer terug. Bijvoorbeeld omdat het nu aan andere overheden is om deze regels vorm te geven, bijvoorbeeld in het omgevingsplan. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor de aanvraagvereisten voor de gemeentelijke monumenten. Of omdat de regels eerst op regelingniveau stonden en in het nieuwe stelsel op besluitniveau zijn opgenomen. Denk aan meldingen voor activiteiten. Hou in zulke gevallen de wijze raad van mijn oude docenten in gedachten: probeer zoveel mogelijk te denken in ‘nieuw’, in plaats van ‘van oud naar nieuw’.
Om het u makkelijker te maken, hebben we de Omgevingsregeling van een wegwijzer voorzien. Daarbij hebben we verschillende ‘zoeklichten’ gehanteerd; want zoveel lezers, zoveel wensen. U treft deze aan in het algemeen deel van de toelichting. Ik neem ze met u door:
1. Wie is de doelgroep
De Omgevingsregeling kent een logische doelgroepstructuur die u zult herkennen uit de AMvB’s (algemene maatregelen van bestuur):
- voor burgers en bedrijven groeperen we regels naar activiteiten. Bijvoorbeeld de aanvraagvereisten voor vergunningen staan allemaal in een hoofdstuk.
- voor overheden groeperen we de regels naar instrument of taak. Bijvoorbeeld meet- en rekenmethoden voor besluiten staan in een hoofdstuk en voor vergunningen in een ander hoofdstuk.
Figuur 1.1 in de Toelichting bij de Omgevingsregeling
2. Welk hoofdstuk werkt welke juridische grondslag uit?
Voor de meer juridisch georiënteerden onder ons is er ook een mooi overzicht van welk hoofdstuk van de Omgevingsregeling welke grondslag in de Omgevingswet uitwerkt en aan welke AMvB’s dit relateert.
Tabel 1.1 in de Toelichting bij de Omgevingsregeling
3. Waar vind ik regels over belangrijke aspecten, zoals lucht?
We hebben een aparte wegwijzer opgenomen die aangeeft waar u de regels kunt vinden over belangrijke aspecten in de leefomgeving, zoals lucht, geluid, geur, trillingen en externe veiligheid. Dit zoeklicht is er om tegemoet te komen aan specialisten die snel de regels bij hun specialisme willen vinden.
Figuur 3.1 in de Toelichting bij de Omgevingsregeling
4. Wat zit er in de Omgevingsregeling en wat volgt nog in de Invoeringsregeling en de aanvullingsregelingen?
Tot slot hebben we een overzicht gemaakt welke onderwerpen nu in de Omgevingsregeling zitten, welke straks nog volgen in de Invoeringsregeling en welke via aanvullingsregelingen van de sporen bodem, geluid, grondeigendom en natuur. De hoofdmoot staat natuurlijk al in de Omgevingsregeling. Maar wanneer u bijvoorbeeld regels over waterveiligheid mist, dan klopt dat want deze volgen pas in de Invoeringsregeling. Een grondslag uit de Invoeringswet kunnen we immers pas in de Invoeringsregeling uitwerken.
Scope Omgevingsregeling
We hopen dat deze zoeklichten u helpen wegwijs te worden in de Omgevingsregeling! We zijn benieuwd wat u ervan vindt.
Zie ook
