Zoeken in deze site

Try Out Flevoland

Welke afspraken maken we om te kunnen werken als 1 overheid? Dat is de kernvraag van de interbestuurlijke Try Out in Flevoland. Alle decentrale overheden doen als gelijkwaardige partners mee. Dit past in de al bestaande cultuur van samenwerken in Flevoland.

Wie doen er mee?

Een breed samengesteld gezelschap van juristen, beleidsmedewerkers, ict’ers en informatiespecialisten, vergunningverleners en handhavers, geo-specialisten, et cetera. Alle decentrale overheden en uitvoeringsorganisaties doen mee.

  • Provincie Flevoland
  • Omgevingsdienst Flevoland, Gooi- en Vechtstreek
  • Gemeenten Almere, Lelystad, Urk, Dronten, Noordoostpolder
  • Waterschap Zuiderzeeland
  • Rijkswaterstaat
  • Brandweer Flevoland

Wat is het vraagstuk?

Afspraken maken om te kunnen samenwerken als 1 overheid. En ook nu al werken in de geest van de Omgevingswet. De focus ligt op overzichtelijke dienstverlening voor burgers en bedrijven; het moet gemakkelijker worden voor initiatiefnemers en voor overheden zelf. Het DSO wordt zo goed mogelijk ingezet om de samenwerking te ondersteunen. Het vertrekpunt is dat 70% van de initiatieven in het DSO kan worden afgehandeld dankzij snelserviceformules en up-to-date data. Dit geeft de personele ruimte om de 30% meer complexe initiatieven sneller af te handelen, ook dankzij een meer dienstverlenende houding – anders werken – van de ambtenaren.

Hoe hebben ze het aangepakt?

De Try Out is opgezet als een platform: het Platform Omgevingswet Flevoland. Alle bevoegde gezagen zijn op dit platform gelijkwaardig en ze bepalen in gelijke mate de agenda. Op het platform zijn de volgende werkgroepen gevormd:

  • digitale dossiervorming
  • projectgroep DSO
  • HRM-zaken
  • communicatie
  • vergunningverlening

In deze werkgroepen werken medewerkers van verschillende overheden onderwerpen uit. De uitkomst wordt besproken in het platform en uitgewerkt in concrete werkafspraken. Een partij die al ver is met een bepaald onderwerp trekt daarvoor de kar en haalt er anderen bij die willen meedoen. Het uitgangspunt in de pilot is gebruik te maken van verschillende snelheden en verschillen in kennis. Kennis delen en ontwikkelen is het nevendoel van de Try Out.

Wat is de opbrengst?

Kennis delen en uitwisselen is een belangrijk resultaat. Dat gebeurt in de werkgroepen en bij kennisdagen. De eerste ging over het DSO. Wat zit er in het DSO-LV? Wat moeten de andere overheden zelf doen om erop te kunnen aansluiten? De vervolgbijeenkomst in mei stond in het teken van de vraag hoe partners elkaar kunnen vinden. Dit gebeurde meteen fictieve casus: een initiatief om buitendijks in het Flevokust Haven in Lelystad een strandpaviljoen te bouwen, met horeca, een parkeerterrein en aanvoerwegen. Wat blijkt is dat elk bevoegd gezag eigen beleid, regels en plannen heeft met daarin overlap en tegenstrijdigheden. Die moeten met elkaar in lijn worden gebracht en vervolgens overzichtelijk en goed vindbaar in het DSO terechtkomen.

Vervolgens is een kennisbijeenkomst gehouden ging over regels en het omgevingsplan. Hoe zet je juridische teksten om in een digitaal omgevingsplan? Hoe moet je beleid en regels formuleren? Hoe integreer je omgevingsnormen, gemeentelijke verordeningen en ruimtelijke plannen in het omgevingsplan? Op het Platform Omgevingswet wordt samenwerkt in verschillende lerende pilots. De bijeenkomsten worden goed bezocht; steeds zijn 60 tot 80 mensen aanwezig vanuit verschillende disciplines: beleidsmedewerkers, juristen en ict’ers. Een kennisbijeenkomst over toepasbare regels (het omzetten van juridische regels) zit in de planning.

Wat zijn de inzichten?

De implementatie van de Omgevingswet vraagt interbestuurlijke samenwerking. Het is belangrijk om samen kennis op te doen en te borgen in werkprocessen; het is noodzakelijk voldoende oefentijd in te ruimen. Daarnaast moeten bevoegde gezagen aan het werk om data op orde te krijgen, en ook om beleid en regels af te stemmen en geschikt te maken voor het DSO. Duidelijke richtlijnen voor het plaatsen van beleid en regels in het DSO zijn cruciaal. De standaard moet geen ruimte laten verschillende werkwijzen. Verder moet de samenwerkingsruimte worden ingericht, waarbij nog niet duidelijk is wat er landelijk wordt geregeld en wat de regio daar bovenop zelf wil doen.

Werkgroep annoteren: ‘Eenduidigheid is essentieel’

Annoteren is het toevoegen van ‘tags’ aan juridische regels om ze in het DSO voor gebruikers beter vindbaar te maken. Zoals bij een webwinkel, waar je uit de verzameling schoenen kunt filteren op bijvoorbeeld laarzen in een bepaalde maat, type en kleur.

Het opdrachtgevend beraad van het DSO stelde een werkgroep annoteren in om ermee te oefenen. Een groep van 15 medewerkers van het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen ging aan de slag. De casus betrof een fictief initiatief voor een strandpaviljoen in de kustzone bij Lelystad. De deelnemers namen delen van het omgevingsplan, de waterschapsverordening, de provinciale omgevingsverordening en de algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s). ‘De Rijksregels (AMvB’s) waren al klaar om mee te werken, voor de andere omgevingsdocumenten hebben we regels opgesteld op grond van de bestaande verordeningen,’ vertelt coördinator Paul Pestman.

Zonder annoteren een vergaarbak van regels

‘De proef laat zien dat je zonder annoteren een vergaarbak van regels krijgt, bijvoorbeeld 7000 regels op één plek op de kaart. Voor de gebruiker is maar een handjevol regels daadwerkelijk van belang. Ook kan het zijn dat het ene bestuursorgaan wel annoteert en het andere niet, dat levert een vertekend beeld op.’

De mogelijkheden om te annoteren zijn vastgelegd in de STOP-standaard, bijvoorbeeld dat je aan een artikel een ‘thema’ kunt meegeven. Deze thema’s worden vastgelegd in waardenlijsten. Pestman: ‘Wat blijkt is dat deze waardenlijst beknopt moet zijn, anders loop je meer kans dat bevoegde gezagen vergelijkbare regels anders annoteren.’ Pestman noemt als voorbeeld de regels voor water. ‘Als je dat fijnmazig gaat uitrafelen, wordt de kans groot dat verschillende benamingen de ronde doen. Je kunt dan als labels bijvoorbeeld waterkwaliteit en waterveiligheid gebruiken.’ De werkgroep gaat de ontwikkelaars van de standaard adviseren op dit punt.

Mogelijkheden uitgebreid

De mogelijkheden om regels te annoteren in de standaard zijn uitgebreid. De werkgroep heeft de belangrijkste mogelijkheden op een rij gezet en zal ook een prioriteiten aangeven: wat is relatief makkelijk toe te voegen en waar dien je de gebruiker het meest mee. De werkgroep maakt dus mandjes: een mandje laaghangend fruit en een mandje annoteren voor gevorderden. Dat eerste mandje lijkt overzichtelijk en ook qua inspanning goed te doen. Met het oog op de besluitvorming over annoteren is het wel zaak om hierover scherpere conclusies te trekken. Dat doet de werkgroep in de volgende fase.

Een ander inzicht van de werkgroep is dat gebruikers van het DSO verschillende informatiebehoeften hebben. Een vergunningverlener zoekt andere – meer juridische – informatie dan een belanghebbende of een initiatiefnemer. Voor de bouwers van de DSO-viewer is het de kunst om met die verschillen rekening te houden. ‘Dat zal nog best een klus zijn. Waar andere onderdelen van het Omgevingsloket vooral voor initiatiefnemers worden ontwikkeld, zal de DSO-viewer in de eerste plaats worden gebruikt door de meer geoefende, professionele gebruiker. Dit vergt op dit moment nog veel juridische kennis. Je moet bijvoorbeeld weten, dat de bouw en het gebruik van strandpaviljoen op die plek, juridisch gezien verschillende activiteiten zijn. Het gebruik van activiteiten-filter in het DSO vraagt voorkennis, maar de ontwikkeling van de viewer staat niet stil. De werkgroep wil erover meedenken.’

De werkgroep gaat na z’n eerste verslag door een met een volgende ronde oefenen en bespreken. Daarin komen zoals gezegd vragen aan de orde zoals: hoeveel werk is annoteren, wat zijn de 3 of 4 belangrijkste annotaties om tot een goede selectie te komen? ‘Want,’ zegt Pestman, ‘daarmee kun je al veel winst boeken.

De tekening illustreert hoe het er in de Try Out aan toe gaat. Samenwerken, dienstverlening en werken met het DSO zijn de sleutelwoorden.

De tekening illustreert hoe het er in de Try Out aan toe gaat. Samenwerken, dienstverlening en werken met het DSO zijn de sleutelwoorden. Klik of de afbeelding voor een vergroting.

In het filmpje over de Try Out Flevoland vertellen betrokkenen hoe verschillende overheden in Flevoland zoeken naar een nieuwe manier van werken in de geest van de Omgevingswet. Als één overheid, gericht op goede en snelle dienstverlening.

Meer informatie