'Burger staat centraal' - vergunningverleners aan het woord: Jos Stover

Kennen gemeentelijke collega’s in het land jullie?

Jazeker. Zij zijn echt ‘ons loket’. Als een omgevingsvergunning wordt aangevraagd voor bijvoorbeeld de bouw van een huis en de plek waar de ingreep wordt gepleegd is een archeologisch rijksmonument, dan moet bij de gemeente automatisch ‘een belletje gaan rinkelen’. Voor ingrepen op een archeologisch rijksmonument moet namelijk ook een monumentenvergunning worden aangevraagd. Zo’n monumenten-vergunningaanvraag komt dan vanzelf bij ons terecht. Overigens, ik hoop altijd dat wij eerder in het traject kunnen instappen. Zo kan in een vooroverleg de aanvrager worden geïnformeerd over wat wel en niet mogelijk is als men van plan is zo’n vergunning in te dienen.

Dat werkt beter dan een vergunningaanvraag die ‘over de schutting’ wordt gegooid. Er wordt geregeld vergunning aangevraagd voor activiteiten die op archeologische rijksmonumenten niet zijn toegestaan. Dat willen we natuurlijk voorkomen. De gemeenten zijn dus echt onze partners. Naast dat ze vergunningaanvragen voor ons in behandeling nemen, zijn ze zijn ook onze oren en ogen in het kader van handhaving. We ontvangen nog weleens meldingen van gemeentelijke handhavers als door aanvragers niet conform de vergunning wordt gehandeld. Of zonder vergunning werken.

Is de Omgevingswet relevant voor jullie?

Ja, daarin draaien wij gewoon mee als Rijkspartij. Nu moet er nog een afzonderlijke vergunning bij het Rijk worden aangevraagd, maar straks gaat ook de monumentenvergunning op in de Omgevingswet. Binnen de Omgevingswet heeft en houdt het RCE wel een ‘status aparte’. Wij behouden onze adviesplicht. Gemeenten zijn verplicht ons advies bij een archeologische omgevingsvergunning over te nemen. In de systematiek verandert wel het een en ander maar in de praktijk zullen wij een sturende rol blijven spelen.

Gaan jullie veel werken met het zaaksysteem, of hoe gebruik je anders technieken?

Met het zaaksysteem hebben wij op dit moment nog problemen want dat werkt nog niet goed. Natuurlijk bereiden we onszelf wel voor op de nieuwe situatie om daaraan te wennen. Maar zolang de Omgevingswet nog niet is ingevoerd werk ik nog volgens de oude systematiek. Ik krijg vergunningaanvragen vaak nog via de mail binnen, geregeld ook via het Omgevingsloket Online (OLO).

Wanneer denk je dat je een beetje gewend bent aan de nieuwe Omgevingswet?

Kijk, als alle systemen goed werken, heb ik er niet zoveel moeite mee. Natuurlijk verandert er veel in de systematiek, maar net als voorheen proberen we altijd met iedereen in goed overleg tot overeenstemming en tot aanvaardbare oplossingen te komen als er knelpunten zijn bij een vergunningaanvraag.

Verandert er veel voor het RCE bij vergunningverlening?

Eigenlijk niet zo veel. We zullen meer rekening moeten houden met kortere doorlooptijden voor een vergunningaanvraag. We proberen altijd een vergunningaanvraag zo snel mogelijk af te handelen. Dat lukt vooral als in het vooroverleg al het een en ander is afgestemd zodat de aanvrager weet waar ie aan toe is. Dan wordt de aanvraag na onze behandeling voor ons min of meer een hamerstuk en zullen we zo spoedig mogelijk advies aan de gemeente uitbrengen.

We proberen zo servicegericht mogelijk te werken. Dat lukt natuurlijk niet altijd, maar het is echt niet zo dat wij om de haverklap vergunningen weigeren. Dat komt de goodwill voor het onderwerp archeologie ook niet ten goede. In de  meeste gevallen komen we eruit met de aanvrager. Ook lukt het in de regel  om vergunningen tijdig af te wikkelen.

Wat is het moeilijkste vanaf inwerkingtreding? Het waarmaken van verwachtingen?

Dat denk ik wel. Het moet goed werken voor zowel de burger als de ambtenaren. Het is immers een ingewikkeld stelsel. Een slecht functionerend  systeem kan ten koste gaan van hetgeen we willen beschermen en in stand houden in dit land. Bijvoorbeeld cultureel erfgoed of andere kwetsbare dingen. We wachten het rustig af en uiteindelijk zullen we er wel uitkomen.

Wat wil je dat de handreiking ‘De Omgevingswet: De rijksoverheid doet mee met vergunningverlening’ gaat bereiken?

Zelf heb ik 'm (nog) niet op m’n bureau liggen, maar ik heb er inmiddels wel kennis van genomen. Het is beslist een informatief en goed ingedeeld stuk dat gemeenten zal helpen binnen de Omgevingswet om te gaan met de rijkspartners. En vice versa natuurlijk. Het is ook min of meer thematisch ontsloten, zodat je snel toegang hebt tot informatie over de betreffende rijkspartner. Ik hoop dat de handreiking straks op de bureaus van veel van onze gemeentelijke collega's komt te liggen. En dat de handreiking er dan beduimeld uitziet. Dan wordt 'ie veel gebruikt.