'Continu investeren in samenwerking' – Een gesprek met Jos Dolstra
Meters maken met vergunningverlening, toezicht en handhaving. Dat doet Jos Dolstra al langere tijd in verschillende rollen. Bijvoorbeeld als programmamanager, als werkplaatsbegeleider bij het programma Aan de slag met de Omgevingswet en in zijn VTH-rol binnen bij het Veranderteam implementatie Omgevingswet Rijk. We gaan met hem in gesprek over de VTH-praktijk.
Kun je je rol toelichten?
'In mijn rol binnen het Veranderteam houd ik me bezig met vergunningverlening, toezicht en handhaving. Dat doe ik samen met Alexander Hermanns, waarbij ik me vooral focus op toezicht en handhaving en hij op vergunningverlening. We organiseren en presenteren samen de 'Regio ontmoet Rijk-sessies' en maandelijkse vragenuurtjes om actuele zaken en samenwerkingsmethoden te bespreken. Daarnaast ben ik accounthouder voor enkele rijkspartijen, wat inhoudt dat ik regelmatig contact onderhoud en waar nodig ondersteuning bied.'
Hoe combineer je je verschillende rollen en hoe versterken ze elkaar?
'Het combineren van mijn verschillende rollen werkt goed omdat ze allen gerelateerd zijn aan de Omgevingswet. Dit betekent dat kennis en ervaring die ik bij de ene rol opdoe, ook toepasbaar is in andere rollen. Om een voorbeeld te geven: Mijn ervaring als werkplaatsbegeleider is natuurlijk ook erg nuttig voor mijn rol binnen het Veranderteam en vice versa. Je houdt zo een brede blik en het zorgt ervoor dat ik efficiënt kan schakelen tussen de verschillende perspectieven en taken. De digitale werkomgeving helpt ook. Op die manier kan ik gemakkelijk deelnemen aan verschillende vergaderingen en gesprekken op één dag, zonder reistijd te verliezen.'
Waarop moeten rijkspartijen letten als het gaat om vergunningverlening, toezicht en handhaving?
'Op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving is het van belang dat de werkprocessen goed zijn ingericht en dat er duidelijke werkafspraken worden gemaakt. Hoewel deze processen in veel gevallen al zijn geïmplementeerd, is het belangrijk om te evalueren en bij te stellen waar nodig. Vaak blijkt in de praktijk dat bepaalde processen handiger of efficiënter kunnen worden ingericht. Inmiddels doen we veel ervaring op in het werken met de wet.
Een belangrijk hulpmiddel hierbij is de handreiking die is ontwikkeld om inzicht te geven in de taken en verantwoordelijkheden van verschillende rijkspartijen. Het is ook goed om te erkennen dat er grote verschillen bestaan tussen de verschillende rijkspartijen. Deze verschillen maken een uniforme aanpak lastig.
Daarnaast moeten rijkspartijen zich bewust zijn van hun zichtbaarheid en bereikbaarheid in de regio's waarin zij actief zijn. Dit is cruciaal voor effectieve samenwerking met andere overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen. Dat is de reden dat we als team Veranderopgave Rijk sessies organiseren waarbij rijkspartijen en overheden uit de regio elkaar ontmoeten.
Kortom, essentieel voor het succes van vergunningverlening, toezicht en handhaving onder de Omgevingswet is voortdurende evaluatie en aanpassing van werkprocessen en het gebruik van hulpmiddelen zoals de handreiking. Ook aandacht voor samenwerking en zichtbaarheid is erg belangrijk.'
Welke initiatieven heb je ondernomen voor meer bewustwording bij rijkspartijen (en andere bevoegde gezagen) op het gebied van samenwerken en elkaar opzoeken?
'Het is echt van belang dat de samenwerking en uitwisseling van kennis blijft doorgaan. En zeker ook dat de leerpunten en best practices worden gedocumenteerd en gedeeld.
Allereerst is de eerdergenoemde handreiking ontwikkeld, die erg nuttig is om snel te kunnen schakelen met de juiste rijkspartij voor specifieke kwesties. Ik merk dat bevoegde gezagen in de regio en rijkspartijen elkaar beter vinden.
Een ander belangrijk initiatief is het organiseren van Rijk-Regio-sessies. Deze sessies zijn gericht op het vergroten van bewustzijn aan beide kanten: enerzijds informeren we de regio's over de verschillende rijkspartijen en hun verantwoordelijkheden, en anderzijds leren we de partijen in de regio kennen en begrijpen we hun perspectief beter. Hierdoor kunnen we de samenwerking verbeteren en elkaar beter vinden.
Dan is er nog het maandelijks vragenuurtje toezicht en handhaving, waarin actualiteiten en de ontwikkeling van samenwerkingsfunctionaliteiten worden besproken.'
Hoe zie je de toekomst na afloop van het programma Aan de slag? Op welke wijze moeten rijkspartijen daarna worden gefaciliteerd?
'Het is erg belangrijk dat de opgebouwde kennis en middelen niet verloren gaan. Dan gaat het bijvoorbeeld om behoud van tools die in de praktijk zijn getest zoals de handreiking, die van waarde blijft. Daarnaast wens ik dat rijkspartijen blijven samenwerken rondom de Omgevingswet. Het is echt van belang dat de samenwerking en uitwisseling van kennis blijft doorgaan. En zeker ook dat de leerpunten en best practices uit het programma Aan de slag worden gedocumenteerd en gedeeld.
Bijvoorbeeld door het beschikbaar houden van reeds gepubliceerde essays, een pdf-document met een bundeling van opgedane ervaringen aanbevelingen of op een andere manier. Dit zorgt ervoor dat de waardevolle inzichten en methoden ook in de toekomst beschikbaar blijven en kunnen worden toegepast.'
Als je een toverstafje zou hebben: wat zou je vandaag nog veranderen?
'Als ik een toverstafje zou hebben, zou ik proberen de opbrengsten en leereffecten van het gebruik van de handreiking – heb ik 'm nu vaak genoeg genoemd? – en de ervaringen uit de 'Regio ontmoet Rijk-sessies' breder te verspreiden. Het is belangrijk dat deze kennis en inzichten ook terechtkomen bij mensen die niet bij deze sessies aanwezig waren. Zodat iedereen hier profijt van heeft!'