'Zie samenwerking als een kans, niet als een opgave' - RIO's aan het woord: Lex Stax

Waarom ben je RIO geworden, wat doe je precies en wat is aantrekkelijk aan die rol?

Ik lever graag een bijdrage aan het realiseren van de doelstellingen van de Omgevingswet, waarmee integraal werken wordt bevorderd. Daarnaast vind ik het leuk om te werken met mensen, met processen bezig te zijn en resultaten te behalen. De functie van Regionaal Implementatiecoach Omgevingswet brengt dit allemaal samen.

Het is ook een interessante functie omdat er geen recept bestaat voor deze functie. Elke regio is anders. In mijn regio heb ik te maken met 25 gemeenten en een aantal andere overheden. Deze kennen allemaal hun eigen proces. Dit vraagt van mij heel veel schakelvermogen om iedereen zo goed mogelijk te bedienen en te ondersteunen. Maar het is hartstikke leuk werk om te doen, want het is vooral mensenwerk.

Los daarvan vind ik het erg leuk om in Brabant actief te zijn. Ik ben een Brabander van huis uit, dus het voelt ook wel weer als thuiskomen.

Wat valt je in de aanloop naar inwerkingtreding op het vlak van toezicht en handhaving het meeste op?

De wereld van vergunningverlening, toezicht en handhaving wordt gekenmerkt door de enthousiaste mensen die hierin actief zijn. Er is veel betrokkenheid om het goed te doen. Tegelijkertijd is sprake van een hoge werkdruk. Er bestaat een enorme behoefte aan nieuwe professionals voor deze mooie sector. Dat maakt het lastig voor de betrokkenen. Ook hier geldt dat iedere gemeente (of andere overheid) haar eigen proces op dit vlak doormaakt. Op het gebied van samenwerking en onderlinge afstemming kunnen we met elkaar nog echt wel meerwaarde behalen. Daarin heb ik als RIO natuurlijk ook een opgave om verbindingen te leggen en de ondersteunen.

Heb je in je regio al samenwerking met rijkspartijen gezien?

Ik ben nog maar kort werkzaam als RIO en daarom is het misschien te vroeg om hierover iets zinnigs te kunnen zeggen. We gaan binnen mijn regio's in ieder geval wel actief aan de slag met ketentesten en het activeren van de samenwerkingsfaciliteit. Die samenwerking met rijkspartijen gaat natuurlijk wel op enig moment plaatsvinden. Dat is zeker.

Zie je concrete voorbeelden van samenwerking in jouw regio's?

We zijn nu bezig met gemeenten om die samenwerking veel beter in te regelen. Ik merk dat iedere gemeente vooral focus heeft op de eigen organisatie. Ik vind dat logisch. De inwerkingtredingsdatum triggert gemeenten wel om actief met die onderlinge samenwerking aan de slag te gaan. En dat gebeurt ook.

Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant doet goed haar best om die samenwerking van de grond te krijgen. Een goed voorbeeld hiervan is hun bijdrage aan diverse regionale werkgroepen, zoals Omgevingsplan, Toepasbare Regels en VTH. Het zou goed zijn als gemeenten die samenwerking nog meer omarmen. En ik denk dat dit ook wel gaat gebeuren in de komende periode. Er is veel werkdruk, maar natuurlijk is daar ook de datum van inwerkingtreding.

Welke tips wil je aan de rijkspartijen meegeven als het gaat om samenwerken in de regio?

De gemeenten zullen straks het meest direct merken wat de invoering van de Omgevingswet betekent. Daar staan straks de mensen en bedrijven voor de balie. Daar is dus behoefte aan praktische hulpmiddelen, handige tools. Er is wat dat betreft veel beschikbaar. Heel veel zelfs. Dat vraagt om informatiemanagement vanuit de Rijksoverheid. Met onderlinge afstemming en goede kanalisering van informatie naar de medeoverheden is alle nuttige informatie ook snel vindbaar.

Ken je de publicatie De Omgevingswet: De Rijksoverheid doet mee met vergunningverlening?

Die ken ik. Het is een handig hulpmiddel om alle overheidspartijen in beeld te hebben en te houden die voor 'mijn' regio belangrijk zijn. We nemen ze mee als we aan de slag zijn met het testen en inregelen van regionale samenwerkingen.

In deze interview-serie met RIO's stelt men elkaar een estafettevraag. De vraag van Vincent Aalbers aan jou luidt als volgt:

Lex, wat zijn volgens jou de 3 topprioriteiten voor gemeenten bij de voorbereiding op de Omgevingswet?

Ik zou de volgende 3 prioriteiten willen benoemen:
1. Zorg ervoor dat je technisch klaar bent voor de Omgevingswet: aansluiten en inregelen. Dat is het fundament. Als dat niet werkt, ben je nergens.
2. Oefen met elkaar als overheden. Dat moet dan niet worden gezien als een opgave maar als een kans om samen iets te bereiken. Los daarvan kan oefenen ook erg gezellig zijn en goed voor je netwerk.
3. De inwerkingtreding van de Omgevingswet en de aanloop daarnaartoe moeten ook worden gezien als een uitvoerings- en organisatievraagstuk. Het is echt meer dan het inregelen van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Het is in hoge mate bedrijfsvoering. In organisatorisch opzicht is de link naar de lijn daarom heel belangrijk. Immers, daar moet de nieuwe manier van werken uiteindelijk ook worden ingebed. Dat is het nieuwe normaal. Dat is ook wezenlijk om bijvoorbeeld een omgevingsplan goed vorm te kunnen geven. De lijn moet nu al actief betrokken zijn bij de implementatie.

Lex, welke vraag moeten we stellen aan Monique Pruijs?

De datum van 1 januari 2024 is hartstikke dichterbij. Veel gemeenten kampen met een capaciteitsknelpunt met veel vraag naar nieuw, voldoende en kwalitatief goed personeel. Hoe kunnen we van dit knelpunt een kans maken?

Meer informatie

• Regionale Implementatiecoaches Omgevingswet
• De Omgevingswet: De Rijksoverheid doet mee met vergunningverlening (pdf, 3.8 MB)