Plant je vlag Nijmegen
Als je al in het voortraject burgers betrekt bij je plannen, scheelt dat niet alleen een lange nasleep van eventuele bezwaarschriften, maar worden zij ook trots op hun bijdragen.
Met het bouwproject 'Plant je vlag' koos de gemeente Nijmegen voor nieuwe vormen van wonen en werken. De gemeente stelde daarvoor 200 bouwkavels beschikbaar waarop toekomstige bewoners en gebruikers hun woon- of werkdroom mochten verwezenlijken. Zij konden in het gebied letterlijk en figuurlijk hun vlag planten. De Nijmeegse burgers participeren in de plan-, realisatie- én beheerfase van het bouwproject en kregen daarin zelfs een vergaand mandaat.
Geen welstandseisen
Er zijn bijvoorbeeld geen welstandseisen. 'Dat levert natuurlijk discussie op', zegt wethouder Velthuis. 'Als een burger zijn huis paars wil schilderen, vraagt de buurman zich natuurlijk af wat zijn huis dan nog waard is.' Om dit te ondervangen maken burgers onderlinge afspraken over beeldregie. Met elkaar bepalen de burgers, binnen randvoorwaarden, aan welke uitgangspunten de individuele bouwwerken moeten voldoen. 'Dat proces verloopt toch wel heel erg mooi.'
Durven en doen
Projectontwikkelaar Marian van Gerwen: 'Deze woonbuurt, die in het grootschalige ontwikkelgebied Waalsprong valt, werd bewust op een andere manier vermarkt. Daarbij werd op niet-traditionele wijze gezocht naar particulieren die bereid waren te durven en te dóén. Zelfbouwers, die bereid waren om buiten gebaande paden te gaan.'
Burgers doen beheer
Ook bij het inrichten van de buitenruimte kregen de (toekomstige) bewoners alle ruimte om mee te denken over hun eigen woonomgeving. De burgers bepalen met elkaar hoe ze de gezamenlijke openbare buitenruimte inrichten, waarna zij deze ook zelf beheren. Ze krijgen daarbij begeleiding van deskundigen van de gemeente.
Actieve burgerparticipatie
'Deze actieve aanpak en burgerparticipatie is helemaal in de geest van de Omgevingswet', zegt programmadirecteur Van der Hee. 'Dit project nodigt burgers uit om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor een gebied en geeft hen optimale flexibiliteit om de kwaliteit van hun woon- en leefomgeving in te vullen. Door hier nu al mee te experimenteren doet de gemeente praktijkervaring op en bereidt ze zich actief voor op het werken met burgerparticipatie als essentieel element in de Omgevingswet. De gemeente verlegt haar rolinvulling daarmee van regisseren naar faciliteren.'
Snelle procedures
Het werken met deze nieuwe aanpak heeft het project 'Plant je vlag' al veel voordelen opgeleverd. Door bewoners te mobiliseren en samen een plan te maken, kon er bijvoorbeeld binnen een jaar gebouwd worden. 'Dat komt natuurlijk ook omdat je onder de Omgevingswet met veel minder wetgeving te maken hebt', zegt wethouder Velthuis. 'Procedures worden daarmee drie keer zo snel afgehandeld.'
