Raamwaterplan Eiland van Schalkwijk

Samen wateroverlast te lijf

Er moet iets gebeuren met de waterhuishouding van het Eiland van Schalkwijk. Al een tijdje kampt dit gebied tussen het Amsterdam Rijnkanaal en de Lek met flinke wateroverlast. Vooral na een hevige regenbui. En die komen steeds vaker voor. In plaats van binnen de muren van het hoogheemraadschap naar oplossingen te zoeken, besloten portefeuillehouder Guus Beugelink en zijn collega's de échte experts om hulp te vragen. Samen met inwoners, ondernemers en andere belanghebbenden werken ze aan een zogenoemd Raamwaterplan voor het Eiland van Schalkwijk.

Water, maar ook landbouw, natuur en wonen

Een Raamwaterplan is een globaal plan voor de waterhuishouding van een gebied, in dit geval het Eiland van Schalkwijk. Bij het maken van dit plan proberen we de waterhuishouding af te stemmen op de hedendaagse eisen vanuit landbouw, natuur en recreatie. Er boert een grote groep fruittelers op het Eiland van Schalkwijk, met hun wensen willen we ook rekening houden. Net als met die van andere ondernemers, inwoners en recreanten.

Betrek de échte gebiedskenner

Voor dit nieuwe Raamwaterplan zijn we letterlijk naar inwoners en andere gebruikers van het eiland toe gegaan. Dit hielp ons om te ontdekken wat de knelpunten zijn. Een heel andere werkwijze dan we bij de overheid gewend zijn. Vroeger stelden we eerst een plan op en gingen daarmee het gebied in. Pas als dat plan helemaal af was, kregen belanghebbenden de kans om van zich te laten horen met een zienswijze. Een indirecte en formele werkwijze die eigenlijk niet meer van deze tijd is. Het is veel logischer om inwoners en ondernemers - de échte gebiedskenners - te betrekken bij het opstellen van een plan, in plaats van om hun mening te vragen als het al af is. Zo zijn er op het Eiland van Schalkwijk veel dammetjes, dijkjes, gemaaltjes en stuwtjes. Die doen niet meer altijd hun werk. De directe gebruikers weten als geen ander waar het misgaat.

Fruittelers belangrijke groep

We organiseerden verschillende gebiedsbijeenkomsten, maar bij veel fruittelers hebben we ook gewoon aan de keukentafel gezeten. Zij zijn een belangrijke doelgroep. Ze hebben veel water nodig. Vooral in het vroege voorjaar hebben ze veel water nodig om hun boomgaarden te beregenen. Als ze dat niet doen, lopen ze het risico dat nachtvorst de bloesem bevriest. Hoewel er regelmatig sprake is van wateroverlast, is niet overal genoeg water beschikbaar. Het is daarom belangrijk dat de fruittelers al vroeg in het proces met ons meedenken. Dat we proberen om samen een oplossing te vinden. Soms kom je dan tot de conclusie dat je een beslissing in het nadeel van de boer moet maken. Dat is natuurlijk erg vervelend, maar doordat het proces zo transparant is verlopen, is de kans groot dat de boer er meer begrip voor heeft.

Niet iedereen tevreden

Als je de mensen om ideeën vraagt, kun je er niet per definitie vanuit gaan dat je die ideeën ook uit kunt voeren. De belangen van verschillende betrokkenen kunnen botsen. Zo is er in dit geval een ondernemer die graag een kanoroute wil aanleggen. Maar die route loopt door een stuk water met een aantal beschermde waterplanten. Vanuit het hoogheemraadschap is het een van mijn kerntaken om ervoor te zorgen dat de Kaderrichtlijn Water (KRW) wordt nageleefd. Die richtlijn, waarin afspraken staan over onze waterkwaliteit, heeft kort gezegd meer prioriteit dan het mogelijk maken van recreatie. Vanzelfsprekend kies ik daar dan ook voor en kan ik het plan van de ondernemer niet goedkeuren. Niet in dat gebied in ieder geval. Dat levert soms lastige situaties op: de gemeente en de provincie investeren juist veel in recreatie in dit gebied. Toerisme is belangrijk voor de economie. De kunst is dan om samen tot een oplossing te komen waar iedereen gelukkig mee is. In dit geval zou je kunnen nadenken over het verplaatsen van de waterplanten naar een ander gebied, zodat de kanoroute toch op de beoogde plek kan komen.

Doe iets met de input

Als je andere partijen laat meedenken, moet je je erop voorbereiden dat het eindresultaat anders kan zijn dan wat je van te voren in je hoofd had. Als je anderen laat meedenken, moet je wel iets met hun input doen. Met andere woorden: kom je afspraken na en koppel terug wat je hebt gedaan en waarom. Anders schaad je de vertrouwensband!