Roermond in beweging

Ideeën voor de buurt

Roermond is, net als veel andere gemeenten, volop in beweging. Een van de aandachtspunten is om de verbinding tussen de oostelijke uitbreidingswijken en de historische binnenstad te verbeteren. Op dit moment worden deze strikt gescheiden door het spoor. Een van deze wijken is 't Vrijveld, direct gelegen aan het spoor. De actieve buurtvereniging van 't Vrijveld wil graag meedenken en meewerken aan deze en andere ontwikkelingen, maar vindt tot nu toe weinig gehoor bij de gemeente. Dat kan ook anders. Voor de renovatie van de stationstunnel kreeg het Stadslab Roermond wel ruimte en budget om samen met burgers aan de slag te gaan.

Betrokken buurtvereniging

Trees: 'Onze buurt laat de geschiedenis van de 20e eeuw zien. We hebben een stratendriehoek met koopwoningen uit de jaren '20 en '30. Er is een appartementencomplex uit de wederopbouwtijd. Ook zijn er koop- en huurwoningen uit de jaren '60 en nieuwe appartementen uit het begin van deze eeuw. Bovendien ligt er in onze wijk een braakliggend bedrijventerrein van 9 hectare, dat vroeger van Philips was en nu al jaren niet meer in gebruik is. Dit is een doorn in het oog van de gemeente en van veel inwoners uit onze buurt. Er ligt nu een principebesluit van het college voor dit terrein. Er wordt uitgegaan van woningbouw, maar dat is lastig vanwege bodemvervuiling. Het aangrenzende stuk is van een woningbouwvereniging, die erover nadenkt om de verouderde bejaardenwoningen daar te slopen of te renoveren. En dan is er nog de ontwikkeling tot oostelijke stadswijk en stationsgebied, waarvoor in juli een visie is vastgesteld. Veel potentie dus! Onze buurtvereniging bestaat inmiddels 30 jaar en is heel actief en betrokken. We willen graag aan de slag met al deze ontwikkelingen. Maar: om iets te kunnen doen, hebben we de gemeente wel nodig.'

De frustratie voorbij

Trees: 'De gemeente pakt nu de verschillende projecten los van elkaar op en werkt daarbij vooral samen met initiatiefnemers. Bewoners worden pas betrokken als de overeenkomsten zijn gesloten, er aanvragen liggen of besluiten zijn voorbereid. Wij als buurtvereniging zouden liever zien dat er vanuit 1 visie voor de hele buurt gewerkt wordt. En ook dat wij bij de visievorming betrokken worden. Het blijkt heel lastig te zijn om dit bespreekbaar te maken, want het vraagt om een andere aanpak en andere werkwijze. Wij willen ook zelf graag projecten aanpakken. Dankzij onze leden hebben we ook een eigen budget, dat extra ruimte geeft. Het belangrijkste voor ons is om de relatie goed te houden. Het lastige hieraan is dat veel mensen afhaken op het moment dat er een keer iets misgaat in de samenwerking."'

Geen vergunning

Trees: 'Een voorbeeld is de aanleg van een trapveld in onze wijk dat wij vorig jaar met buurtbewoners, op aanwijzing van de gemeente, zelf hebben gebouwd. Het trapveld was al in gebruik genomen, toen bleek dat de gemeente was vergeten om een omgevingsvergunning aan te vragen. Er kwam een handhavingsverzoek van andere bewoners, maar een vergunning was volgens de gemeente niet mogelijk. Het trapveld werd heel snel alweer afgebroken. Zo ontstaat er veel frustratie. Aan ons als bestuur van de buurtvereniging de taak om die frustratie voorbij te komen. Je moet toch met elkaar en met de gemeente samenwerken om iets te bereiken.'

Inwoners aan zet

Eric: 'Een voorbeeld van een succesproject waarbij burgerparticipatie wél werkte, is de renovatie van de stationstunnel. We hadden vanuit Stadslab Roermond een prijsvraag uitgeschreven. De uitdaging: draag een idee aan voor 4 minder geliefde plekken in de stad, waaronder een oude stationstunnel en een verloederde uitgaansstraat. Onze ambitie daarbij was niet alleen om ideeën op te halen maar ook om op één of meerdere locaties samen met de prijswinnaars concreet iets van de grond te tillen. Maar liefst 44 plannen werden ingezonden waarvan de meeste voor de stationstunnel, een schoolvoorbeeld van een slecht verlichte en achterstallig onderhouden passage waarover iedere Roermondenaar wel eens heeft geklaagd. Deze andere manier van aanpakken, kreeg al meteen veel positieve aandacht vanuit de samenleving en de politiek. De wil is er dus wel, zolang er maar iets concreets wordt georganiseerd.'

Aan de slag

Eric: 'De gemeente pakte de locatie Stationstunnel direct op en maakte middelen vrij voor renovatie. Stadslab kreeg de opdracht om in samenspraak met de inwoners van Roermond een plan te maken. Ons eerste contact met de burgers bestond uit een informatieavond voor geïnteresseerden. In tegenstelling tot wat gebruikelijk is hebben wij die avond geen kant en klaar plan gepresenteerd. We hebben de mensen wel uitvoerig geïnformeerd over de achtergronden die bij de renovatie van deze tunnel spelen. Daarna zijn we het gesprek aan gegaan en hebben we ervaringen uitgewisseld. Ook stelden we een klankbordgroep samen, waarmee we nog 2 avonden bij elkaar hebben gezeten.'

Nuttige ervaringen

Eric: 'Tijdens de verschillende sessies met burgers kwamen veel nuttige ervaringen boven tafel. Sommige bevestigend, bijvoorbeeld dat de tunnel voor veel mensen als onveilig voelde. Andere juist heel verrassend, waaronder het verhaal van een blinde man die opmerkte dat de tunnel akoestisch gezien veel langer lijkt dan dat hij is. Dit komt door de dichte bebouwing bij de westelijke uitgang. Zijn inbreng heeft later een belangrijke rol gespeeld bij onze keuze om precies op de grens tussen tunnel en bebouwing bredere trappen te ontwerpen. Verder hebben we uitvoerig met elkaar gediscussieerd over de monumentale waarde van de tunnel, de verlichting en verkeerstechnische aspecten. Bijvoorbeeld of de fietsers en voetgangers van elkaar gescheiden zouden moeten worden. Uiteindelijk hebben deze gesprekken ons enorm geholpen bij het nieuwe ontwerp.'

Tip: houd de regie

Eric: 'Ik heb van dit project geleerd dat je al aan het begin goed in kaart moet brengen wat de opgave precies inhoudt. Voordat je burgers erbij betrekt, moet je daarom al een goede analyse hebben gemaakt. Niet alleen helpt dat om de essentie vast te houden, maar ook geeft het de burger een mooie aanleiding om op het gesprek in te haken. Bij burgerparticipatie is het essentieel om de burgers voldoende gelegenheid te geven om hun verhaal te doen. Mijn stelregel is: zorg dat je net zoveel praat als luistert. Daarbij is wel het belangrijk om de regie te houden, want anders gaat de discussie bijvoorbeeld al snel over onderwerpen als hondenpoep. Terwijl dat niet altijd even relevant is voor het opknappen van een oude tunnel.'