Visie van de stad Gorinchem

GO2032

Gorinchem heeft een nieuwe visie op de toekomst nodig. De binnenstad staat onder druk en de gemeente moet iets met ontwikkelingen zoals vergrijzing en klimaatverandering. Het adviesbureau BMC begeleidde. Maar: een visie van de stad, die maak je toch samen met de stad? Dus vroeg de gemeente aan haar inwoners: denk mee, doe mee, werk mee.

Kick-off

Verschillende verenigingen, instellingen, bedrijven, klankbordgroepen en kerken kregen van ons een uitnodiging voor een kick-off. Ook zetten we advertenties in de lokale en regionale (dag)bladen. Samen met 200 Gorinchemmers trapten we zo het project af.

Een groep van 45 'Ambassadeurs van de Visie' ging uiteindelijk aan de slag. Die hebben we zelf benaderd om te zorgen dat we een goede afspiegeling van onze samenleving hadden. Van jong tot oud, van Turkse ondernemer tot voormalig wethouder. De uitdaging was om iedereen te bereiken, en zo een visie op te stellen die écht voor alle inwoners geldt, onder de naam GO2032.

Participeren kun je leren

Al eerder deden we wat ervaring met participatie op. Zo hebben we vorig jaar een sportplan gemaakt, op basis van input van vertegenwoordigers van de lokale en regionale sportsector. Ook op het gebied van duurzaamheid vragen we vaak ook advies aan lokale deskundigen. Maar deze visie is wel the next level. Het idee kwam vanuit onze burgemeester. Niet meer navelstaren, maar ervaringen ophalen bij onze inwoners. Al direct hebben we duidelijk gecommuniceerd: dit gaat over de toekomst, niet over de klachten en problemen van vandaag. De valkuil van burgerparticipatie is namelijk dat je blijft hangen in wat er op dit moment allemaal verbeterd kan worden.

De diepte in

Wat achteraf lastig bleek, was om echt verdieping te vinden. Veel inwoners hebben geen beeld bij de laatste ontwikkelingen en wat die betekenen voor de komende 15 jaar. Voor de gemiddelde inwoner is het ook lastig om daar inzicht in te krijgen. Daardoor blijft het toch wat oppervlakkig. Neem bijvoorbeeld de ontwikkeling van de zelfrijdende auto. Dat is een onderwerp waar we zeker iets mee moeten, maar voor de meeste bewoners nog een ver-van-mijn-bed-show. Of de toepassing van technologie in de zorg. Hoe vullen we het tekort aan zorgverleners op? Daarom is het goed om ook experts te betrekken en samen met hen avonden te organiseren. Zo geef je meer bagage mee.

Niet alleen de blanke 50-plusser

Een andere grote uitdaging is om de hele stad te bereiken. De blanke man van middelbare leeftijd is altijd wel klaar om zijn zegje te doen over dit soort onderwerpen. Maar voor een visie tot 2032 wilden we juist ook jongeren aan het woord hebben. Voor hen moet de stad aantrekkelijk blijven, bijvoorbeeld met voldoende uitgaansmogelijkheden en goed onderwijs. We gingen langs op scholen en de uitkomsten hebben mij best verrast. Jongeren vonden dat we onze ouderen goed moeten verzorgen. En ze wilden meer met elkaar in contact komen, niet alleen digitaal. Natuurlijk ging het ook om winkelvoorzieningen die wij als middelgrote stad niet hebben, zoals H&M en KFC. Maar die mogelijkheden zijn er wel in de grote steden op een half uur reizen om ons heen. Dat begrijpen jongeren en vinden ze geen probleem. Ze stellen wel de voorwaarde dat Gorinchem goed bereikbaar blijft, met name per openbaar vervoer.

Multicultureel contact

Ook onze inwoners met een migrantenachtergrond hebben we benaderd, bijvoorbeeld via de moskee. Zij merkten op dat we best wel langs elkaar heen leven. Met eigen winkels en eigen culturele instellingen. Er zijn geen spanningen, maar ze zouden de mensen van Nederlandse afkomst wel graag beter leren kennen. Ik had niet verwacht dat die wens er was, en vind het dus een hele waardevolle opbrengst. We hebben nu een gespreksgroep opgezet met vertegenwoordigers van de Marokkaanse en Turkse gemeenschappen. Samen willen we bijvoorbeeld evenementen organiseren.

Wijze les: geduld hebben

Zorg voor een duidelijk afgebakend traject, maar geef daarin de bewoners wel de ruimte. Wij begonnen in de herfst, en hadden direct het idee om de visie voor de zomer klaar te hebben. Telkens vroegen we: 'Wanneer denken jullie klaar te zijn?' Op een gegeven moment zeiden de ambassadeurs: 'Als jullie zo blijven drukken, dan haken we af'. Als je het echt samen wilt ontwikkelen, dan moet je ook samen het tempo bepalen. Een goed verhaal op papier krijgen, en draagvlak creëren kost nu eenmaal tijd.

Tip: maak het leuk

Participatie kost altijd tijd en geld. Investeer in goed verzorgde avonden. Wij houden onze bijeenkomsten altijd in de stad, nooit op het Stadshuis. Je moet mensen in hun eigen omgeving ontmoeten, want daar voelen ze zich thuis. Bovendien geef je zo aan dat je als gemeente een gelijkwaardige partner bent. Deelnemers moet je serieus nemen en mag je best een beetje verwennen met bijvoorbeeld lekkere hapjes, een muziekoptreden en een goodiebag. Het moet leuk zijn. Je kunt niet vragen om een hele avond mee te praten en te denken en dan alleen een karig kopje koffie serveren.