Gemeente Alphen a/d Rijn

In de structuurvisie De stad van Morgen (2013) hanteert de gemeente zeven pijlers voor duurzaamheid:

• grondstoffen
• bebouwde en onbebouwde omgeving
• verkeer, mobiliteit en logistiek
• economische ontwikkeling
• voedsel
• persoonlijke ontwikkeling en welzijn
• duurzame energievoorziening

Hiermee is al een aanzet gegeven tot een integrale benadering van de fysieke leefomgeving. In de omgevingsvisie streeft de gemeente naar een nog grotere integraliteit door de pijlers onderwijs, gezondheid en cultuur toe te voegen. Samen vormen deze pijlers de basis voor een gezonde duurzame samenleving.

Participatietraject

Alphen aan den Rijn heeft rond de 108 duizend inwoners en ligt in het Groene Hart. De gemeente heeft in 2017 een participatietraject doorlopen om te komen tot een omgevingsvisie. Als eerste stap is er gewerkt aan een waardepropositie: een foto van de huidige waarden in Alphen aan den Rijn. Ook is gekeken welke waarden als belangrijk worden ervaren en welke het meest kwetsbaar zijn. Vanuit de gedachte dat vooral hierin energie moet worden gestoken.

Vervolgens is onder de titel ‘U bent aan zet’ tijdens een participatieweek in oktober 2017 op verschillende plekken het gesprek gevoerd over de leefomgeving. Op basis van de bouwstenen die daaruit zijn gekomen, wordt een visie opgesteld. Die zal eind 2018 gereed zijn. De huidige raad heeft aangegeven dat de nieuwe gemeenteraad de omgevingsvisie moet vaststellen.

Peter Commissaris: ‘Een van onze expertsessies ging over participatie. De centrale vraag was: hoe betrek je mensen tijdens het gehele proces naar een omgevingsvisie? Maar ook: hoe houd je ze daarna vast? De opbrengsten hebben we gelijk in praktijk gebracht. Wij hebben een Week van de Leefomgeving georganiseerd met als thema: 'U bent aan zet!'. Collega's vanuit de gehele organisatie, zowel bekend als onbekend met het fysieke domein, zijn op de koffie gegaan bij inwoners. Dit heeft geleid tot prachtige gesprekken en een hele mooie oogst voor onze toekomstige omgevingsvisie. Ik kan iedereen aanbevelen om het principe van ‘op gesprek bij’ te gebruiken.’

Hoe worden de criteria voor deelname aan de pilot Omgevingsvisie ingevuld?

Thema

• gezonde duurzame samenleving
• hoe participatie goed te organiseren

Welke partijen worden bij de pilot betrokken:

Inwoners, bedrijven, ondernemers, maatschappelijke instellingen, buur- en regiogemeenten, belangenverenigingen, GGD, het Hoogheemraadschap, de Veiligheidsregio, provincie en het samenwerkingsverband Holland-Rijnland gaan samenwerken aan een visie op een gezonde duurzame samenleving.

Fase, leercurve

De gemeente start met het analyseren van de bestaande beleidsdocumenten en visies. Op basis van die bestaande visies wordt een waardensysteem opgesteld. Wat maakt Alphen aan den Rijn uniek en onderscheidend voor inwoners, ondernemers en bedrijven? Het waardensysteem wordt uitgebreid getoetst in de Week van de Leefomgeving (2 t/m 6 oktober 2017). In deze week staan gesprekken met inwoners, ondernemers en bedrijven over de waarden van Alphen aan den Rijn centraal.

Verder worden er werklunches over het thema omgevingsvisie met het college georganiseerd. Tijdens de lunchbijeenkomsten wordt de organisatie bijgepraat.

De gemeente Alphen aan den Rijn wil de participatie organiseren op een manier die aanspreekt, resultaat oplevert en voldoet aan verwachtingen. Om deze doelen te bereiken stelt de gemeente zich een aantal vragen:

• Hoe pakken we zaken integraal op en hoe gaan we om met partijen met een sectoraal belang?
• Hoe richten we participatie in op een manier die voor iedereen behapbaar is? Welke stappen kunnen we hierin onderscheiden? Hoe kan we leren van onze ervaringen uit het verleden rond de structuurvisie 2013?

Hoe komen integraliteit en participatie terug in de aanpak?

De gemeente ziet het thema participatie als leerpunt. Rond de structuurvisie 2013 is ervaring opgedaan met wat wel en niet werkt. Ook is er een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte vastgesteld (vooruitlopend op de omgevingsvisie). Deze ervaringen wil de gemeente meenemen in deze pilot.