Provincie Zuid-Holland

De provincie Zuid-Holland (ruim 3,6 miljoen inwoners) stelt de omgevingsvisie op aan de hand van een modulaire aanpak. Integraal werken is een van de hoofdthema’s in deze aanpak. De meest urgente opgaven komen als eerste aan bod. Zoals de realisatie van gedeeld eigenaarschap. Opgaven worden niet verdeeld maar integraal opgepakt; de verbinding tussen vraagstukken staat centraal. Om echt integraal te kunnen werken heeft de provincie alle sectorale beleidsplannen, nota’s en programma’s bij elkaar gebracht in een digitaal systeem. In feite is het een enorme database van het complete ruimtelijk beleid en hun onderlinge verbanden. Daarnaast is de organisatie van participatie in de nieuwe aanpak een belangrijk vraagstuk.

Samen!?

‘In Zuid-Holland doen we het samen! Met die gedachte begonnen wij aan onze pilot. Maar dat zat ons toch niet helemaal lekker, want wat is dat nou eigenlijk, samen, participatie en co-creatie? Om hierachter te komen, zijn we begonnen met experimenteren. We hebben drie dingen gedaan die we nog nooit eerder hebben gedaan:

1. Het organiseren van een open huis, waarbij we verschillende partners hebben uitgenodigd en collega’s vanuit de gehele organisatie sessies hebben laten gegeven.
2. Het organiseren van een Summer School, waarbij ‘young & old professionals’ samen hebben nagedacht over de toekomst van Zuid-Holland.
3. Het opzetten van een online community, waarbij we aan een eerste worp van 150 mensen gevraagd hebben wat volgens hen dé opgaven zijn voor Zuid-Holland.

Een belangrijke les die we hebben geleerd is dat het heel belangrijk is om abstracte opgaven zoals klimaatverandering en de energietransitie te verbinden met de dagelijkse praktijk.’

Leervragen

• Hoe organiseren we participatie in deze totaal andere aanpak van visievorming?
• Hoe kan een digitale omgevingsvisie er uitzien zodanig dat het integraal werken binnen de provincie bevordert en een prettig instrument is voor externe stakeholders?

Hoe komen integraliteit en participatie terug in de aanpak?

Burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen en medeoverheden worden op diverse manieren betrokken. De provincie experimenteert met verschillende vormen van participatie. Zo is in augustus 2017 een summerschool georganiseerd met het Kennislab voor Urbanisme. Daarnaast is ook een online community opgestart in samenwerking met onderzoeksbureau Blauw. Daarnaast wordt gezamenlijk met stakeholders in co-creatie en werkateliers gezamenlijk aan concrete en actuele issues gewerkt.

Ook is de provincie samen met partners aan de slag gegaan met een aantal gebiedscasussen. De provincie: "Daarmee werken we bij de invulling van ons omgevingsbeleid  vanuit de concrete beleidspraktijk. Dat betekent een focus op concrete opgaven in de gebieden en het beperken van het aantal ‘klassieke’ beleidsprocessen. Op die manier krijgen we vanuit de praktijk zicht waar ons huidige beleid aansluit bij de opgaven, belemmerend werkt of niet toereikend is".

De gebiedscasussen zijn nadrukkelijk niet bedoeld als inhoudelijke speerpunten of sleutelprojecten. De provincie wil experimenten met gebiedscasussen en hier een werkwijze uit voort te laten komen die daarna breed in hun eigen beleidspraktijk wordt toegepast. Zo komt het beleid uitvoering en realisatiekracht centraal te staan.