Geteste scenario's
De overheden hebben in testweek 17 (van 19 december 2022 tot en met 6 januari 2023) de volgende scenario's getest in de oefenomgeving (pre-productieomgeving) van de landelijke voorziening Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV) en met de eigen software:
- De volgende gemeenten deden deze ronde mee: Bodegraven-Reeuwijk, Breda, Deventer, Hattem, Heerde, Putten, Rotterdam, Utrecht, Waalre.
- Voor wat betreft de waterschappen waren in deze testronde betrokken: Waterschap Limburg en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK).
- Aan deze testweek is deelgenomen door de provincie Overijssel.
- Het Serviceteam Rijk (STR) heeft een hertest van de viewer Regels op de kaart uitgevoerd.
Bij de testen zijn ook geregeld andere partijen betrokken, zoals omgevingsdiensten (OD) of netbeheerders. Deze worden hier niet apart toegelicht, maar zij melden – net als de genoemde overheden – wel bevindingen of wijzigingsverzoeken tijdens de testperiode.
Bij deze rapportage hoort een cijfermatige duiding van de meldingen. Daarnaast kunt u het overzicht van de functionele set (pdf, 253 kB) downloaden. Daarbij is aangegeven welke onderdelen deze testweek zijn getest en met welk resultaat. Bij een aantal bevindingen is een verwijzing naar een gemelde bevinding opgenomen. Niet alle bevindingen staan in dit overzicht. Alle bevindingen zijn wel geregistreerd in de meldingenregistratie.
Toelichting Gemeenten
Gemeente Bodegraven-Reeuwijk
Tijdens deze testronde is een uitgebreide VTH-test uitgevoerd, in samenwerking met de omgevingsdienst Midden-Holland (ODMH), OD Haaglanden en de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. De test bestond uit een meervoudige aanvraag, samenwerken, aanvullen, gerelateerde verzoeken, intrekken en doorsturen. De belangrijkste bevinding lag in het feit dat de aanvraag en het besluit niet konden worden gepubliceerd via DROP (Decentrale Regelgeving en Officiële Publicaties). Dit is belegd bij het functioneel beheer van de omgevingsdienst en is inmiddels opgelost.
Overige bevindingen hadden meer betrekking op het interne proces en werkafspraken tussen de verschillende partijen. De meeste deelnemers waren positief gestemd over het nut en het verloop van de test en zouden dan ook graag een vervolg ingepland zien worden.
Gemeente Breda
In deze ronde had de gemeente Breda het voornemen om de nieuwe businessscenario's voor de planketen te vervolgen. Echter, door een nieuwe release van de plansoftware waren de al aanwezige planversies verwijderd en konden er geen verschillende planversies naast elkaar bestaan in de plansoftware. Omdat alleen nog het bronbestand beschikbaar is in de software, is publiceren en/testen momenteel niet mogelijk. Het issue wordt opgepakt door de leverancier.
Gemeente Deventer
Het eerdere probleem in de software van de toepasbare regels (TR) is verholpen. De ketentest is afgerond. Het publiceren van het wijzigingsbesluit ging echter niet zonder handmatige tussenkomst van de leverancier. Dit blijft een aandachtspunt. Er is ook een aantal verbeterpunten voor de TR-software naar voren gebracht. De leverancier was aanwezig tijdens de test en heeft deze genoteerd. Dit waren geen zaken die de test of het werk in de praktijk blokkeren. Tot slot is een bevinding vastgelegd met betrekking tot een verwijderde activiteit waarvoor nog een aanvraag loopt. Het bleek niet mogelijk om een aanvulling te doen op een aanvraag waarvan de gekozen activiteit is verwijderd uit het omgevingsplan. Dit geeft een foutmelding.
Gemeente Hattem en Heerde
De gemeente Hattem en Heerde zijn gestart met het testen van de VTH-keten. Focus in deze 1e ronde lag hierbij op de scenario's met betrekking tot samenwerken. Echter, omdat beide gemeenten in hetzelfde VTH-systeem werken, is het samenwerken tussen beide gemeenten niet goed inzichtelijk gebleken. Beide gemeenten werken namelijk met dezelfde werkvoorraad, zonder afzonderlijke samenwerkruimtes. Om te komen tot een gepaste oplossing is een bevinding aangemaakt in TMR (TBO Meldingen Registratie). Voorlopig zal worden gekeken naar een ander bevoegd gezag (buiten het eigen VTH-systeem) om de Samenwerkfunctionaliteit te testen.
De gemeente Hattem en Heerde zijn doorgegaan met het testen van de VTH-keten. Hierbij lag de focus op (enkelvoudige) aanvragen en het omgevingsoverleg. Uit de test kwam voornamelijk naar voren dat documenten wel aan de aanvraag (in het VTH-systeem), maar niet aan de zaak werden gekoppeld. Deze bevinding is geregistreerd in TMR.
Gemeente Putten
De gemeente Putten is deze ronde, samen met het Waterschap Vallei en Veluwe, gestart met het testen van de VTH-keten. Focus lag hierbij op de scenario's met betrekking tot het doorsturen van een aanvraag en samenwerken. In deze testsessie zijn geen blokkerende bevindingen geconstateerd. Wel zijn er diverse bevindingen geconstateerd met betrekking tot ontbrekende of onvolledige informatie. Voorbeelden hiervan zijn: ontbreken van de bestandnamen van de gedeelde documenten en onvolledige verzoekhistorie. Het betreft hier de correcte inrichting van de software. De betreffende bevindingen zijn in TMR geregistreerd.
Gemeente Rotterdam
De gemeente Rotterdam heeft in deze ronde de beschikbare scenario's voor toepasbare regels doorgelopen en getest. Hierbij is het scenario voor Maatregelen op maat ook meegenomen. Alle testen zijn goed doorlopen en er zijn geen bijzonderheden geconstateerd.
Gemeente Utrecht
In deze ronde is de – in de vorige testronde gestarte – ketentest afgerond. Er is een aantal bevindingen vastgelegd over Regels op de kaart naar aanleiding van de wijzigingen in het omgevingsplan. De nieuwe activiteit die via het omgevingsplan werd gepubliceerd, kon niet teruggevonden worden in de TR-software. Hierdoor kon een belangrijk deel van de test niet worden uitgevoerd. Deze bevinding is gelogd en belegd bij de leverancier.
De test is afgerond met een aanvraag voor een andere activiteit, maar ook vanuit de gemeente bestaat de wens nog wel om een vervolg aan deze ketentest te geven. Hiermee is de ketentest afgerond. In de komende ronden zal de ketentest nogmaals worden uitgevoerd.
Gemeente Waalre
Gemeente Waalre heeft in deze testronde de gehele keten van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) succesvol doorlopen. Enkele niet blokkerende issues zijn daarbij opgemerkt. De gemeente heeft bij de ketentest vele stappen doorlopen:
- Downloaden van het eerder gepubliceerde omgevingsplan (op basis van de staalkaart). Dit werkte.
- Mutatie van de staalkaart met integrale tekstvervanging, gecombineerd met direct muteren. Hierbij worden zowel de STOP-kant als de Omgevingswet-kant gemuteerd (tekst, GIO's (geografisch informatie object), annotaties).
- Publicatie en analyse van wat terug te zien is in: 1. Officiële bekendmakingen, 2. Lokale regelgeving en 3. DSO-LV Regels op de kaart.
-
Gebiedengroep, locatie natuurnetwerk en tekstmutatie zijn allemaal goed verwerkt en worden goed getoond in Regels op de kaart en bij overheid.nl.
-
Tijdreizen op basis van versies van regelingen na muteren gaat bij de Regels op de kaart-viewer goed. De mutaties zijn verwerkt en te tonen in beide versies. (Soms lijkt de viewer naar de recente versie te springen of moet men refreshen, maar vaak gaat het goed.) Bij de documentviewer gaat het niet goed (deze springt naar de huidige versie).
-
Bij de analyse viel op dat niet alle normwaarden worden getoond. Ze komen bovenop elkaar te liggen, alleen de laatste is zichtbaar.
-
Artikelsgewijze toelichting ontbreekt. Dit is een bekend issue.
-
Toepasbare regels: Koppelen van toepasbare regels aan juridische regels werkte in de basis goed. Maar hier werd geconstateerd dat de publicatie van een toepasbare regel met een niet meer in het plan voorkomende locatie mogelijk is. De toepasbare regel met de locatie die niet meer in het plan is, wordt getoond, maar de geoverwijzing-vraag is er niet meer (zonder waarschuwing). De TR kon ook nog met die locatie worden gepubliceerd.
-
Publicatie van vrijetekstdocument (visie). De omgevingsvisie is op 19 december 2022 gepubliceerd. Hierna is een mutatie doorgevoerd op de omgevingsvisie op basis van een download. Deze is op 9 januari 2023 als ontwerp gepubliceerd. Dit werkt naar behoren.
Toelichting Waterschappen
Waterschap Limburg
Waterschap Limburg heeft opnieuw een publicatie- en wijzigingsproces doorlopen van een waterschapsverordening. Het gehele publicatieproces is succesvol verlopen, inclusief de validatie en publicatie van toepasbare regels.
De knelpunten die optraden hadden betrekking op het tijdelijk niet beschikbaar zijn van de plansoftware wegens onderhoud door de leverancier. Verder waren er onduidelijke statusmelding in deze plansoftware bij publicatie, terwijl de publicatie zelf succesvol was.
Bij publicatie van een wijzigingsbesluit bleek dat het betreffende deel van de Landelijke voorziening bekendmaken en beschikbaar stellen (LVBB) niet beschikbaar was (op dat moment blokkerend).
Er is ook geconstateerd dat er een verschil zat tussen de gepubliceerde datum in Regels op de kaart en regels in de LVBB.
Bij de vergunningcheck bleken geo-aanduidingen niet volledig getoond te worden. Hiervan is melding gedaan.
Verder is vastgesteld dat een initiatiefnemer geen bericht krijgt als een aanvraag aan een ander bevoegd gezag is overgedragen. Dit wordt als opmerkelijk getypeerd.
Waterschap Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK)
Ook HHNK heeft zich gericht op het publicatieproces van een waterschapsverordening. Hierbij is de aandacht vooral gericht op wijzigingen in de verordening. Gebleken is dat een wijziging die in de plansoftware werd doorgevoerd, niet goed werd verwerkt. Aandachtspunten hadden betrekking op hernummering en het relateren van activiteiten aan artikelen. Een verzoek om dit op te lossen is neergelegd bij de leverancier van de plansoftware.
Verder bleek dat bij het publiceren van een wijziging een melding in de plansoftware werd getoond die suggereerde dat publicatie niet succesvol was, terwijl publicatie wel had plaatsgevonden. Dit knelpunt is neergelegd bij de plansoftwareleverancier. Dat gold ook voor time-out-meldingen in de plansoftware, terwijl het proces wel goed werd doorlopen.
Een bepaald soort wijziging (toevoeging van een extra lid in de regelgeving) kon niet worden gepubliceerd. De gebruiker heeft een aantal meldingen kunnen oplossen, maar 2 niet. Het was voor de gebruiker onduidelijk wat de reden was waarom publicatie niet mogelijk was. Dit wordt nog uitgezocht.
Toelichting Provincies
Provincie Overijssel
De provincie Overijssel heeft getest met de Tijdelijke Alternatieve Maatregel (TAM) IMRO voor de omgevingsverordening en met de omgevingsverordening in het STOP/TPOD-formaat. Bij het testen van de TAM-IMRO-variant zijn bevindingen geconstateerd die betrekking hebben op de verbeelding van de omgevingsverordening in de viewer.
Eén bevinding betrof het ontbreken van een volledige legenda bij het raadplegen van de IMRO-omgevingsverordening in de viewer. Aan een oplossing hiervoor wordt gewerkt. Ook het verbeelden van de geometrie van verschillende kaartlagen ging niet in alle gevallen goed.
Een andere bevinding bij de IMRO-variant van de omgevingsverordening betrof het niet-correct functioneren van hyperlinks in de omgevingsverordening: deze verwezen naar de website van de leverancier van de plansoftware in plaats van naar het document in de landelijke voorziening van het DSO. De oorzaak is waarschijnlijk gelegen in een fout bij het omzetten van de verordening naar het IMRO-formaat.
Bij het beoordelen van de STOP/TPOD-variant bleek op verschillende plaatsen dat artikelen die geannoteerd zijn met grote geometrie, niet correct worden verbeeld. De oorzaak hiervan is een time-out bij het opvragen van de geometrie. Aan een oplossing daarvoor wordt gewerkt.
Toelichting Rijk
Het Rijk publiceert al enige tijd regelgeving en beleid onder de Omgevingswet via het DSO-LV. Bevindingen bij dit werk worden regulier geregistreerd en geprioriteerd. In het kader van IKT heeft specifiek een test plaatsgevonden die zich richtte op de raadpleging van omgevingsdocumenten in de viewer Regels op de kaart. Verschillende issues met betrekking tot een onjuiste of onvolledige/(te) beperkte weergave van regelgeving en beleid in de viewer zijn gemeld zoals:
- het niet-functioneren van hyperlinks in de tekst
- diverse onvolkomenheden in de weergave van projectbesluiten. Hierdoor is nu niet altijd duidelijk dat (en hoe) de inhoud van een projectbesluit voorrang heeft op die van het omgevingsplan.
- te beperkte opmaakmogelijkheden van kaarten (kleuren en tekenvolgorde). Dit is van belang voor beleidskaarten, zoals die in de Nationale Omgevingsvisie of in diverse beleidsprogramma's. Omdat het DSO hierin nog niet voorziet, is relevante informatie niet zichtbaar in het DSO (bijvoorbeeld alle onderscheidende waterlagen worden met dezelfde blauwe kleur weergegeven). Het enig alternatief voor een bevoegd gezag om deze kaarten met de juiste kleurstelling in het DSO te tonen is door deze op te nemen als plaatje in de tekst.
Een aantal meldingen staat op hertest. Hiervoor moet STR (Serviceteam Rijk) eerst de content aanpassen, voordat de hertest kan worden uitgevoerd. STR zal in het eerste kwartaal van 2023 de hertest uitvoeren, nadat de content is aangepast.
Zie ook