Stadsregio Parkstad Limburg
Parkstad Limburg ligt in het zuidoosten van Limburg en bestaat uit 8 gemeenten (Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld en Voerendaal). De regio heeft in totaal ongeveer 255 duizend inwoners. De samenwerking op regionale schaal is tot stand gekomen vanwege de grensoverstijgende problematiek en opgaven zoals onder andere de demografische krimp.
De regio heeft sinds 2009 een intergemeentelijke structuurvisie waarvan in 2015 een review is gemaakt. Binnen de regio is men overtuigd van het belang integraal en op regionaal niveau sturing te kunnen geven aan ruimtelijke ontwikkelingen. De regio grijpt de pilot aan om te doordenken hoe dit te vertalen in een omgevingsvisie, wat op regionale schaal kan en moet en hoe dit door te vertalen naar lokale omgevingsvisies.
De Omgevingswet en zijn opzet leidt tot het inzicht dat er klassieke sectorale thema's zijn en nieuwe thema's ontstaan (energie, klimaat, grondstoffen, voedsel) die cross-sectoraal zijn. Deze inhoudelijke noodzaak leidt ook tot een organisatorische uitdaging op gemeentelijke, regionale en provinciale schaal. Integraliteit, regionale schaal en fysiek-ruimtelijke transformatieopgaven zijn dan ook de belangrijkste thema’s binnen de pilot omgevingsvisie in Parkstad Limburg.
We lopen mee met Ralph van der Straten tijdens expertsessie van Pilots Omgevingsvisie in Parkstad Limburg. Bekijk de maak van de bouwsteen klimaatadaptatie!
Regionaal afstemmingsdocument
'Door de pilot konden we de discussie voeren over de betekenis van de Omgevingswet en verplichting om een gemeentelijke omgevingsvisie te maken. Daarbij ging het ook meteen over de regionale samenwerking en agenda. Het resultaat van de pilot is de gedragen afspraak dat we gaan werken aan een regionaal afstemmingsdocument dat als kapstok dient voor acht gemeentelijke omgevingsvisies. Een regionale inspiratiesessie in 2018 is het startmoment voor het proces om te komen tot een regionaal afstemmingsdocument.'
Invulling criteria deelname aan de pilot Omgevingsvisie
Thema:
- integraliteit
- regionale schaal
- fysiek-ruimtelijke transformatieopgave (krimp)
Leervragen:
- Hoe komen we van doelstellingen naar een concrete visie, met name op het gebied van transitievraagstukken?
- Hoe geven we vorm aan regionale samenwerking en houden we tegelijkertijd ruimte over voor lokaal maatwerk?
Hoe komen integraliteit en participatie terug in de aanpak?
Tijdens de regionale inspiratiesessie worden belangrijke regionale belanghebbenden betrokken. Die belanghebbenden zijn woningcorporaties, MKB-vertegenwoordigers, maatschappelijke en commerciële instellingen en inwoners. In het vervolgtraject wordt participatie steeds verder uitgebreid. De gedachte is om 'klein' te beginnen en vervolgens deze kring verder uit te breiden.
Het waarborgen van integraliteit is een belangrijke uitdaging in de pilot. Een goed voorbeeld is de wisselwerking tussen de herstructurering van de woningvoorraad aan de ene kant en de toekomstige huisvesting van basisscholen aan de andere kant. Een ander voorbeeld is de ruimtelijke effecten van de energietransitie. Die effecten zijn de afgelopen jaren door het kaderstellende beleid Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) zorgvuldig in kaart gebracht.
Een vraag als 'hoe maak ik de binnenstad klimaatproof?' komt nadrukkelijk aan de orde. En zo zullen er gedurende de pilot meer vragen aan de orde komen. Het doel hiervan is inhoudelijke dwarsverbanden te leggen. En zeker ook een gezamenlijk, multidisciplinair proces met de gemeenten in te gaan. Om met elkaar te ontdekken en te leren hoe integraliteit in een beleidsproces vorm en diepgang krijgt.
Contactgegevens
Contactpersoon:
Ralph van der Straten,
Mail: r.van.der.straten@parkstad-limburg.nl
Tip
Binnen Parkstad Limburg is in het kader van de regionale aanpak voor de energietransitie het zogenaamde 'Broedkamer-proces' ontwikkeld. Binnen de pilot is deze werkwijze ook succesvol toegepast op andere vraagstukken, zoals klimaatadaptatie.