Waarom wil je samenwerken?
Welk motieven hebben betrokkenen? Hoe kijkt het bestuur naar participatie? Welke motieven hanteren we om samen op te trekken? In deze stap doordenk je waarom je wil samenwerken.
Iedereen heeft bepaalde motieven om te participeren. Per situatie of traject verschillen deze motieven. Als provincie ben je bijvoorbeeld ervan overtuigd dat het windmolenpark een goed alternatief is voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Terwijl je als omwonenden erkenning wilt voor het feit dat je hinder ondervindt en wilt meepraten over de plek waar de windmolens worden geplaatst.
Helderheid over ieders motieven helpt in het bedenken wie wanneer betrokken wordt bij het proces en welk instrument daarvoor het meest geschikt is. Bij inhoudelijke motieven is het bijvoorbeeld logischer om een adviesgroep van experts in te schakelen dan wanneer er meer relationele motieven in het spel zijn. Dan ligt een breed interactieproces met belanghebbenden meer voor de hand.
Verbreding
Hoe kijkt het bestuur naar participatie?
In veel omgevingsprocessen heeft de overheid verschillende rollen, met een specifieke vorm van interactie met bewoners, maatschappelijke organisaties en marktpartijen (zie kwadrant). Afhankelijk van de opgave en wat zij wil bereiken, treedt de overheid op als rechtmatige, presterende, responsieve of samenwerkende partij.
Lees ook de publicatie van NSOB 'Leren door doen'. Alle vier de rollen zijn van belang en in omgevingsprocessen is vaak een mix nodig.
Voor een goede samenwerking is het niet alleen belangrijk om te bedenken waarom jij belanghebbenden wilt betrekken, maar ook om je in te leven in waarom zíj mee zouden willen doen! Het helpt om aan het begin van een participatieproces met het bestuur hierover te praten. Welke urgentie ervaart de samenleving en welk belang heeft de overheid?
Dit model kan hierbij helpen.
Markdal
Burgerinitiatief Markdal lukte het de padstelling tussen overheid en grondeigenaren te doorbreken, met een Omgevingsvisie die ze zelf ontwikkelden.
Binckhorst
De gemeente Den Haag wilde dat het terrein van De Binckhorst sneller ontwikkeld zou worden. Zij nodigde partijen uit om met initiatieven te komen. Daarbij hielp het dat belangrijke regels al in het Omgevingsplan stonden beschreven.
Plant je vlag Nijmegen!
In Nijmegen koos de gemeente met Plant je vlag voor een nieuwe vorm van wonen en werken. Bewoners mogen hun woon-werkdroom verwezenlijken met vergaand mandaat. Onderling besluiten zij over beeldregie, omdat welstandseisen ontbreken.