Starten met de gemeentelijke omgevingsvisie
De Omgevingswet schrijft voor dat iedere gemeente 1 omgevingsvisie vaststelt. De omgevingsvisie komt in de plaats van structuurvisies, verkeers- en vervoersplannen, delen van de natuurvisie en milieubeleidsplannen. Een omgevingsvisie maken kost tijd. Begin dus nu al!
Werken aan inhoud en gedragsverandering
Werken aan een omgevingsvisie brengt werken in de geest van de Omgevingswet op gang. Werken in de geest van de wet is naast inhoudelijke kennis hebben, vooral gedragsverandering. Dit vraagt soms om aanpassingen van werkprocessen.
Ervaring opdoen
Door te starten een omgevingsvisie op te stellen, doet u ervaring op met onder andere:
- relaties tussen de kerninstrumenten
- belangen afwegen
- regisseren of loslaten
- integraliteit en samenhang
- interactie met belanghebbenden: participatie
- samenwerken in de regio en in de keten
- anders werken en andere competenties
Voorbeelden staan in de factsheet van omgevingsvisie naar omgevingsplan (pdf, 238 kB).
Iedere omgevingsvisie is maatwerk. Er is geen blauwdruk voor. De wet schrijft enkele stappen voor, zoals participatie. Andere stappen kunt u naar eigen inzicht invullen.
Bepaal welke keuzes nodig zijn
De Omgevingswet vraagt overheden de maatschappelijke opgaven integraal en samenhangend op te pakken. Bij het maken van een omgevingsvisie kan een overheid op basis van doelen en ambities een nieuwe koers uitzetten. Of de bestaande koers handhaven. Evaluatie van het huidige beleid maakt helder wat de stand van zaken is. Wat werkte wel? Wat niet? Welke keuzes zijn nodig? Dat is belangrijke basisinformatie voor de omgevingsvisie.
Zoek naar samenhang
Ga ook actief op zoek naar samenhang tussen doelen van verschillende beleidsdocumenten. Waar zijn kansen? En waar schuurt het? Het verbinden van bestaande doelen helpt om kansen en uitdagingen scherp te krijgen.
Bepaal uw ambitie
Voordat u aan de slag gaat met een omgevingsvisie, is het belangrijk de ambitie voor de aanpak van de totale Omgevingswet te bepalen. Hier draait het om de vraag wat voor type overheid u wilt zijn.
Er zijn 9 processtappen
Het eindrapport pilots omgevingsvisie (pdf, 3.2 MB) beschrijft 9 processtappen bij het starten met een omgevingsvisie:
- analyse bestaand beleid
- brede projectgroep samenstellen
- participatie inrichten
- ketenpartners betrekken
- raad betrekken
- opgaven prioriteren
- over je eigen grens kijken
- toekomstagenda bepalen
- een verhaal maken
Tot slot: 3 praktische tips
- Laat de teksten in uw visie aansluiten bij de ambitie van uw organisatie en de lokale opgaven die hierbij horen.
- Neem de tijd om te experimenteren, te leren en te veranderen.
- Haal inspiratie uit de ervaringen die er in de verschillende pilots omgevingsvisie zijn opgedaan. In het eindrapport pilots omgevingsvisie (pdf, 3.2 MB) staan 6 kansrijke aanpakken en 7 inzichten.