Vergunningvrij bouwen

Vergunningvrije bouwactiviteit

Artikel 5.1 Omgevingswet legt de basis voor de vergunningplicht voor de technische bouwactiviteit. De vergunningplichtige bouwactiviteiten worden aangewezen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Het ontwerpbesluit kwaliteitsborging voor het bouwen wijzigt het Bbl. Bouwactiviteiten die voor de technische toets vergunningplichtig zijn, staan in de artikelen 2.15d en 2.15da Bbl.

Artikel 2.15db Bbl vermeldt de uitzonderingen van deze vergunningplicht. In dit artikel staan dus de bouwactiviteiten waarvoor die vergunningplicht voor de technische toets niet geldt. Bijvoorbeeld voor een dakkapel.

Bouwactiviteiten worden dus voor het technische deel niet vooraf getoetst:

• als de bouwactiviteit is genoemd in artikel 2.15db Bbl, of
• de bouwactiviteit niet is genoemd in de artikelen 2.15d en 2.15da Bbl

Er geldt wel een meldplicht voor de vergunningvrije bouwwerken in artikel 2.15db lid 1 onder a Bbl. Dit regelt artikel 2.15ter Bbl.

Vergunningvrije omgevingsplanactiviteit

Artikel 5.1 Omgevingswet regelt dat voor een omgevingsplanactiviteit een vergunning moet worden gevraagd. Een omgevingsplanactiviteit is een activiteit:

• waarvoor in het omgevingsplan een verbod staat,   en/of
• die in strijd is met het omgevingsplan

Binnenplans vergunningvrije omgevingsplanactiviteit

Algemene regel is dat het omgevingsplan bepaalt voor welke activiteiten een vergunning nodig is voor een omgevingsplanactiviteit. Het Rijk noemt echter een aantal activiteiten die vergunningvrij zijn. Deze omgevingsplanactiviteiten staan in artikel 2.15f Bbl. Bijvoorbeeld een dakkapel in het achterdakvlak. Deze bouwactiviteiten worden voor het ruimtelijke deel dus niet vooraf getoetst. De regels in het omgevingsplan over de ernstige ontsiering van het uiterlijk van dat bouwwerk gelden echter wel.

Vergunningvrije (omgevingsplan)activiteit en bruidsschat

Via artikel 22.26 bruidsschat is tijdens de overgangsperiode in het omgevingsplan een vergunningplicht opgenomen voor bouwactiviteiten (binnenplanse vergunning omgevingsplanactiviteit).

Artikel 22.27 bruidsschat vermeldt de bouwactiviteiten waarvoor deze vergunningsplicht niet geldt, mits ze voldoen aan de regels van het omgevingsplan.

In artikel 22.36 bruidsschat staan de activiteiten die van rechtswege in overeenstemming met het omgevingsplan zijn. Hiervoor is er dus ook geen toetsing aan de overige regels van het omgevingsplan.

De gemeente kan in het omgevingsplan de regels van de bruidsschat wijzigen. De gemeente kan dus de vergunningplicht voor de omgevingsplanactiviteiten aanpassen. De activiteiten die in artikel 2.15f Bbl zijn genoemd blijven echter vergunningvrij.

Buitenplanse vergunningvrije omgevingsplanactiviteit

Een activiteit die in strijd is met het omgevingsplan is vergunningplichtig. Dit geldt echter niet voor de in artikel 2.15f Bbl genoemde activiteiten. Bouwactiviteiten die vallen onder artikel 2.15f Bbl kunnen dus direct gebouwd worden.

Welstandsexcessen

Eventuele welstandsexcessen kunnen via het repressief welstandtoezicht worden aangepakt. Bij een welstandsexces is er ernstige strijd met redelijke eisen van welstand. Dus buitensporigheden in het uiterlijk, die ook voor niet-deskundigen duidelijk zijn.

Uitzonderingen op algemene regeling vergunningvrij bouwen

Voor bouwactiviteiten die betrekking hebben op monumenten, beschermde stads- of dorpsgezichten en archeologische erfgoed gelden uitzonderingen voor het vergunningvrij bouwen.

Gewijzigde regeling over vergunningvrije bouwwerken

De regeling over vergunningsvrije bouwwerken is gewijzigd ten opzichte van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en het Besluit Omgevingsrecht (Bor). De wijziging was nodig omdat:

• In de Omgevingswet een onderscheid is tussen omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit en de omgevingsvergunning voor omgevingsplanactiviteit.
• In de Omgevingswet het omgevingsplan de vergunningplicht bepaalt voor de omgevingsplanactiviteit.

In het algemeen geldt dat de genoemde vergunningvrije bouwactiviteiten onder de Omgevingswet overeen komen met de onder de Wabo en Bor genoemde vergunningvrije bouwactiviteiten.

Voorheen artikelen 2 en 3 bijlage II Bor

In artikel 22.27 bruidsschat staan bouwactiviteiten die voorheen in artikel 3 van bijlage II van het Bor stonden. Op enkele onderdelen zijn er wijzigingen door het onderscheid tussen bouwactiviteit en omgevingsplanactiviteit. Bijvoorbeeld de voorwaarden om bouwtechnische redenen zijn niet in artikel 22.27 opgenomen.

In artikel 22.36 bruidsschat staan met name de onderdelen van artikel 2, bijlage II van het Bor.