Hulpmiddelen voor grondwater
Grondwater heeft voor verschillende stakeholders een verschillende betekenis. Het bodem- en watersysteem is er tenslotte voor verschillende maatschappelijke functies. Zo is dit systeem essentieel voor drinkwatervoorziening, opwekking van duurzame energie, landbouw, landschap en natuur, en klimaatadaptatie. Het neemt daarmee een sleutelpositie in bij vraagstukken en opgaven als verzilting, verdroging en wateroverlast.
Visual ‘Grondwater, onze onzichtbare verbinder'
Een speciaal ontwikkelde visual ‘Grondwater, onze onzichtbare verbinder’ helpt stakeholders om gezamenlijk de verschillende betekenissen van grondwater te verkennen. Op basis hiervan kunnen zij, elk vanuit de eigen positie, voor een bepaald gebied het gesprek aangaan over de verschillende vormen van grondwatergebruik en de rol van de natuurlijke functies van het grondwater. Dit gesprek heet ‘de grondwaterwerkplaats’. Hierin kunnen ze de relatie met vraagstukken en opgaven in de leefomgeving leggen. Daarbij komen vragen aan de orde als:
- Welke vraagstukken en opgaven zijn aan de orde?
- Hoe kun je gezamenlijk de beleidsinzet voor grondwater en de ondergrond verder uitwerken?
- Hoe kun je voor die uitwerking de activiteiten in het grondwater en de ondergrond beter onderscheiden van natuurlijke functies?
- Hoe kun je activiteiten beter waarderen en op elkaar afstemmen?
In de grondwaterwerkplaats ga je aan de hand van de visual samen met andere stakeholders op zoek naar antwoorden. De visual ‘Grondwater, onze onzichtbare verbinder’ bestaat uit een startbeeld (pdf, 2.5 MB) en de werkplaats (pdf, 2.8 MB).
Navigator vrijwillig programma bodem en grondwater
De bevindingen in de grondwaterwerkplaats zijn van waarde voor het grondwaterbeleid van provincies, gemeenten en waterschappen. Dit beleid kunnen zij uitwerken in een vrijwillig programma op grond van de Omgevingswet. Om de mogelijke invulling van een dergelijk programma te verkennen is een navigator voor de ontwikkeling van een vrijwillig programma voor bodem en grondwater ontwikkeld.
Het is vooral een ‘kickstarter’ om de verkenning- en uitwerkingsfase van een programma te beginnen. De stakeholders die op de een of andere wijze een belang hebben bij bodem en grondwater, kunnen hierbij worden betrokken. De navigator werkt daarom het beste als zij deze in combinatie met de visual ‘Grondwater, onze onzichtbare verbinder’ gebruiken.
Online leermodule grondwater
De online leermodule grondwater ontsluit kennis rondom afwegingen in het gebruik van het grondwater en de ondergrond(activiteiten) en natuurlijke functies van het grondwater (ecosysteemdiensten). De leermodule laat in 15 minuten zien hoe je aan de hand van de navigator en de visual het gesprek met stakeholders over grondwateractiviteiten en ecosysteemdiensten kunt voeren en kunt afwegen.
Ook ontsluit deze leermodule rapporten om deze activiteiten en ecosysteemdiensten van het grondwater en de ondergrond beter te onderscheiden en op elkaar af te stemmen. Een dergelijke werkwijze helpt bij het interdisciplinair denken, systeemdenken en een gebiedsgerichte benadering. Het vormt de basis van een goed afgewogen beleid en beheer van grondwater.
Documenten
Links naar rapporten over voor grondwater relevante activiteiten en ecosysteemdiensten:
- Afwegingen bij het gebruik van grondwater en de ondergrond: een verkenning op basis van ecosysteemdiensten
- Ecosysteemdiensten van grondwater en ondergrond: beschrijvingen en relaties met activiteiten en maatregelen
- Afwegingen bij het gebruik van grondwater en de ondergrond: pilots gemeente Utrecht en provincie Noord-Brabant
- Handreiking grondwaterkwaliteitsbeheer onder de Omgevingswet