Ga naar de inhoud
Aan de slag met de Omgevingswet
Zoeken in deze site
Kruimelpad
Home  Thema's  Water  Handreiking Lozingen  Beoordelen informatie aanvraag (lozings)vergunning of maatwerk  Grondwater 
Menu
  • Home
  • Actueel
  • Bijeenkomsten
  • Regelgeving
  • Digitaal stelsel
  • Implementatie
  • Thema's
  • Contact

Taken en bevoegdheden grondwater

Grondwater gaat voorbij bestuursgrenzen. Er is dus een collectief belang en samenwerking is nodig om het grondwater goed te beheren. De meeste grondwatertaken liggen bij de provincie.

Belang grondwater in verband met diverse doelen

Grondwater is belangrijk doordat we het voor verschillende doelen gebruiken en nodig hebben:

  • als drinkwater (meer dan de helft van het drinkwater in Nederland wordt bereid uit grondwater)
  • als warmte- en koudebron voor huizen en kantoren
  • voor groen en natuur in de stad

De figuur beschrijft de overheden en welke instrumenten ze hebben om grondwaterregels te beschrijven. De provincie beschikt over het regionaal waterprogramma en de omgevingsverordening. De gemeente over het omgevingsplan en het (onverplichte) programma. En het waterschap over de waterschapsverordening en het waterbeheerprogramma. Deze 3 overheden werken cyclisch: ze houden steeds nauw contact met elkaar.

Provincie als regisseur en vergunningverlenend bevoegd gezag

De meeste grondwatertaken liggen bij de provincie. Die beschermt de grondwaterkwaliteit in grondwaterbeschermingsgebieden. Dat gebeurt met het oog op de winning van grondwater voor de bereiding van water bestemd voor menselijke consumptie (artikel 2.18 Omgevingswet).

Ook geeft de provincie met haar regionale waterprogramma uitvoering aan de Kaderrichtlijn Water (KRW) en de Grondwaterrichtlijn (GWR). Dit staat in artikel 3.8 van de Omgevingswet (Ow).

  • De KRW stelt doelen over de kwaliteit en kwantiteit van ons watersysteem. En specifiek waar water onttrokken wordt voor menselijke consumptie.
  • De GWR vult de doelen van de KRW voor grondwater verder in. Daaruit blijkt dat de provincie ook verantwoordelijk is voor de bescherming en verbetering van de grondwaterkwaliteit buiten de aangewezen grondwaterbeschermingsgebieden.

Voor specifiek aangewezen wateronttrekkingsactiviteiten – grondwateronttrekkingen en, kort gezegd, daarmee samenhangende infiltraties – is de provincie vergunningverlenend bevoegd gezag, voor zover het gaat om industriële toepassingen van meer dan 150.000 m3 water per jaar of de openbare drinkwatervoorziening. Dit staat in de artikelen 16.1 en 16.3 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), in samenhang met artikel 4.3 van het Omgevingsbesluit.

Taken en bevoegdheden Rijkswaterstaat en waterschap

Rijkswaterstaat (artikel 2.19, lid 2 Ow) en de waterschappen (voor zover toegedeeld, zie artikel 2.17, lid 1 onder a Ow) zijn beheerder van het watersysteem. Grondwaterkwantiteit en grondwaterkwaliteit zijn hier een integraal onderdeel van. Voor regionale wateren, inclusief grondwaterlichamen, zal meestal het waterschap bevoegd gezag zijn voor wateractiviteiten, tenzij de onttrekkingsactiviteiten in rijkswateren plaatsvinden; in dat geval is de minister van Infrastructuur en Waterstaat (in de praktijk Rijkswaterstaat) bevoegd gezag.

Taken en bevoegdheden gemeente

De gemeente heeft, naast een hemelwaterzorgplicht en een zorgplicht voor het inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater, ook een grondwaterzorgplicht. Dit betekent dat de gemeente, waar dit doelmatig is, maatregelen moet treffen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Dat staat in artikel 2.16 van de Ow.

Ook moet de gemeente in het omgevingsplan functies toedelen aan locaties (artikel 4.2 Ow) en regels stellen met het oog op die functies. Het bodem- en watersysteem is vaak leidend voor welke functies mogelijk zijn. Hierdoor is het mogelijk dat de gemeente regels stelt aan activiteiten die de grondwaterkwaliteit kunnen bedreigen.


Delen

  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen op Twitter

PDF maken

  • PDF maken

Vraag het onze experts!

Heeft u een vraag over de Omgevingswet of onderliggende wetgeving? Of wilt u iets weten over praktische toepassingen of digitale voorzieningen?

Vragenformulier

Tel: 088 - 797 07 90
Bereikbaar op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur.

Alle informatie om je voor te bereiden op de Omgevingswet.

Interbestuurlijke samenwerking

Het programma Aan de slag met de Omgevingswet is een samenwerkingsverband van gemeenten (VNG), provincies (IPO), waterschappen (UvW) en het Rijk. Het programma ondersteunt overheden, maatschappelijke partners, bedrijven, initiatiefnemers en belanghebbenden om te kunnen werken met de wet.

Over deze site

  • Programma Aan de slag
  • Informatiepunt Ow
  • Verantwoording
  • Toegankelijkheid
  • Privacyverklaring
  • Cookies
  • Contact
  • Archief

Volg ons

  • @aandeslagow
  • Omgevingswet op LinkedIn
Rijksoverheid
Unie van Waterschappen
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Interprovinciaal overleg