Stroomgebiedsbeheerplannen
De Kaderrichtlijn Water verplicht de lidstaten om eens in de 6 jaar stroomgebiedsbeheerplannen vast te stellen. De stroomgebiedsbeheerplannen geven voor elk stroomgebied een overzicht van de toestand, problemen, doelen en maatregelen voor het verbeteren van de waterkwaliteit. De stroomgebiedsbeheerplannen staan niet op zich: er is een nauwe samenhang met de plannen en maatregelen van regionale waterbeheerders. Doel van de stroomgebiedsbeheerplannen is het streven naar chemisch schoon en ecologisch gezond water.
Stroomgebiedsbeheerplannen bestaan uit 2 delen
De stroomgebiedsbeheerplannen (sgbp’s) bestaan uit:
- een nationaal deel (deel B)
- een overkoepelend, internationaal deel (deel A)
4 stroomgebieden
Nederland maakt deel uit van 4 stroomgebieden. Dit zijn, met de bijbehorende riviercommissies:
- Rijn - de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR)
- Maas - de Internationale Maas Commissie (IMC)
- Schelde - de Internationale Schelde Commissie (ISC)
- Eems - Internationale Stuurgroep Eems (ICE)
De betreffende 4 riviercommissies schrijven de overkoepelende plannen (A).
Stroomgebiedsbeheerplannen 2009-2015 en 2016-2021
Eind 2009 heeft het kabinet de eerste lichting sgbp’s vastgesteld. Hierin zijn de waterlichamen begrensd, doelen aangegeven en de toestand en belastingen bepaald. Ook is aangegeven welke maatregelen nodig zijn om de goede toestand te bereiken.
De Rijksoverheid heeft per 22 december 2015 de sgbp’s voor Rijn (pdf, 5.2 MB), Maas (pdf, 2.9 MB), Schelde (pdf, 2 MB) en Eems (pdf, 2.4 MB) geactualiseerd voor de periode 2016-2021. Deze sgbp’s zijn op 14 december 2015 naar de Tweede Kamer verstuurd.
Werkprogramma KRW
Artikel 16.28 van de Omgevingswet verplicht de minister van Infrastructuur en Waterstaat om een tijdschema en een werkprogramma KRW ter inzage te leggen. Dit moet minimaal 3 jaar vóór het begin van de periode waarop het nieuwe plan betrekking heeft. Zo is in oktober 2018 het werkprogramma voor de komende sgbp’s 2022-2027 (pdf, 1.2 MB) vastgesteld.
Stroomgebiedsbeheerplannen 2022-2027
Met de sgbp’s die voor de periode 2022-2027 worden vastgesteld, zal er nogmaals een actualisatie van de sgbp’s plaatsvinden. Voor het eerst zullen de 4 sgbp’s voor Rijn, Maas, Eems en Schelde in 1 document gepubliceerd worden.
In artikel 3.9 tweede lid van de Omgevingswet staat dat de minister van Infrastructuur en Waterstaat sgbp's vaststelt, in overeenstemming met de minister van Economische Zaken en Klimaat.
Bij de totstandkoming van sgbp’s overlegt de minister van Infrastructuur en Waterstaat volgens artikel 10.11 van het Omgevingsbesluit met:
- de bevoegde autoriteiten van andere staten in de stroomgebiedsdistricten
- het dagelijks bestuur van het waterschap óf Gedeputeerde Staten als een stroomgebiedsdistrict of een gedeelte daarvan op het grondgebied van dat waterschap of die provincie ligt
- vertegenwoordigers van de gemeente
Zelfstandige programma’s
Met de Omgevingswet heeft de wetgever gekozen voor maximale flexibiliteit. Zo maken de sgbp’s die het Rijk opstelt, geen deel meer uit van het Nationaal Waterprogramma zoals dit eerst in de Waterwet stond (onder de oude naam Nationaal Waterplan). Dit zijn nu zelfstandige programma's. Deze kunnen afzonderlijk worden vastgesteld en volgen hun eigen procedures. Wel kan het bevoegd gezag dat een programma vaststelt, besluiten om bepaalde programma's inhoudelijk of procedureel te combineren.
Coronapandemie zorgt voor vertraging nieuwe sgbp’s
Door de coronapandemie heeft de minister van Infrastructuur en Waterstaat het besluitvormingstraject voor het Nationaal Waterprogramma 3 maanden naar achteren verschoven. Dat geldt ook voor de sgbp’s. Dit betekent dat het KRW-proces met 3 maanden wordt opgeschoven. De Nederlandse ontwerp-sgbp’s zullen van 21 maart tot en met 21 september 2021 ter inzage liggen. De uiteindelijke sgbp’s zullen uiterlijk 21 maart 2022 definitief worden vastgesteld.
Maatregelenprogramma’s
Naast de sgbp’s moeten lidstaten elke 6 jaar maatregelenprogramma’s opstellen. Hierin is op hoofdlijnen te vinden welke maatregelen de komende 6 jaar worden uitgevoerd om de KRW-doelstellingen te bereiken. Meer details zijn te vinden in het Nationaal Waterprogramma en in de waterbeheerprogramma's van de waterschappen voor de regionale wateren. In het SGBP 2022-2027 zal het maatregelenprogramma geïntegreerd zijn.
Factsheets
Waterbeheerders nemen in de factsheets alle relevante informatie voor de KRW op per oppervlaktewaterlichaam of grondwaterlichaam. Het gaat hierbij om een beschrijving, de doelen en toestand, functie, belasting en effecten, maatregelen en toepassing van uitzonderingen voor het betreffende waterlichaam. Zo ontstaat een samenhangend overzicht van:
- de toestand van een waterlichaam
- de eventuele redenen waarom in het waterlichaam nog niet alle doelen zijn bereikt
- de maatregelen die nodig zijn om de doelen alsnog te behalen
Actualisatie van de factsheets is tevens de invulling van de verplichting van artikel 5 van de KRW, het bijwerken van de stroomgebiedsanalyse.
De waterbeheerders stellen de factsheets bestuurlijk vast. Ze maken daarna onderdeel uit van de sgbp’s en de plannen of programma’s van waterbeheerders, zoals beschreven in het nationaal werkprogramma. De factsheets zijn een product van de betrokken overheden samen en zijn gepubliceerd op het waterkwaliteitsportaal. De achtergronddocumenten van het sgbp zijn ook op deze website te vinden.