Bouwen van een steiger, vlonder of aanmeervoorziening

Het bouwen van een steiger, vlonder of aanmeervoorziening vindt meestal plaats in een beperkingengebied van een waterstaatswerk. Er zijn rijkswaterstaatswerken en regionale waterstaatswerken. In een beperkingengebied gelden verschillende regels, zoals een vergunningplicht, meldingsplicht of algemene regels. Werkzaamheden door de waterbeheerder zelf zijn soms vergunningvrij. Vaak gelden ook nog andere verplichtingen.

Bouwwerk of geen bouwwerk

Steigers, vlonders en aanmeervoorzieningen zijn vaak bouwwerken Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup), maar niet altijd.

Een bouwwerk is:

een constructie van enige omvang
van hout, steen, metaal of ander materiaal
direct of indirect met de grond verbonden of steunt direct of indirect in of op de grond
bedoeld om ter plaatse te functioneren

Omdat een steiger, vlonder of aanmeervoorziening meestal een bouwwerk is, is vaak ook een omgevingsvergunning nodig voor de bouwactiviteit.
Een steiger, vlonder of aanmeervoorziening kan ook vergunningvrij zijn. Dat is het geval als deze niet hoger is dan 1 m en de oppervlakte niet meer is dan 2 m2. Dit staat in artikel 2.15d, onder u van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).,

Als het niet gaat om een bouwwerk, dan spreekt de wet van ‘werken die geen bouwwerken zijn’. Dit onderscheid is belangrijk, omdat er verschillende regels gelden voor bouwwerken en werken die geen bouwwerken zijn.

Ligging rijkswaterstaatswerken en regionale waterstaatswerken

De werkzaamheden kunnen plaatsvinden binnen een rijkswaterstaatwerk of binnen een regionaal waterstaatswerk Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). De rijkswaterstaatswerken zijn aangegeven in bijlage II bij artikel 3.1 van het Omgevingsbesluit Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup).

De geometrische begrenzing van rijkswaterstaatswerken staat in de Omgevingsregeling Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). De provincie wijst de regionale waterstaatswerken aan. De geometrische begrenzing staat in de waterschapsverordening Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) van de waterschappen.

Steiger, vlonder of aanmeervoorziening door waterbeheerder

Als de werkzaamheden plaatsvinden door de waterbeheerder zelf is soms geen vergunning nodig. Het maakt uit of Rijkswaterstaat waterbeheerder is of een waterschap.

Rijkswaterstaat is waterbeheerder

Het bouwen van een steiger, vlonder of aanmeervoorziening bij een rijkswaterstaatswerk kan ook voor de waterbeheerder vergunningplichtig zijn. Het gaat dan om een vergunningplicht eigen dienst. Voor de waterbeheerder, in dit geval Rijkswaterstaat, gelden dezelfde regels als voor andere initiatiefnemers. Onder de Waterwet was dat niet zo. De Omgevingswet is hier dus strenger.

Waterschap is waterbeheerder

In de waterschapsverordening bepalen waterschappen zelf of ze eigen werken uitzonderen. Veel waterschappen hebben hiervoor een regel opgenomen en daarmee eigen werken dus vergunningvrij gemaakt.

Steiger, vlonder of aanmeervoorziening bij Rijkswaterstaatswerk

Als de werkzaamheden plaatsvinden bij een waterstaatswerk in beheer bij het Rijk, dan gelden de regels uit hoofdstuk 6 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Het bouwen, in stand houden of verwijderen van een steiger, vlonder of aanmeervoorziening en de voorzieningen die daarbij horen is een beperkingengebiedactiviteit Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) met betrekking tot een waterstaatswerk in beheer bij het Rijk. Zie artikel 6.16, eerste lid van het Bal. Voorzieningen die erbij horen zijn bijvoorbeeld trapjes bij steigers.

Steiger, vlonder of aanmeervoorziening in rijkswatergang

Voor het bouwen of in stand houden van een steiger, vlonder of aanmeervoorziening in een vaarweg is een omgevingsvergunning nodig.

Als de steiger, vlonder of aanmeervoorziening niet in een vaarwater ligt, is alleen een omgevingsvergunning nodig als iedereen er gebruik van kan maken. Dat staat in artikel 6.17, eerste lid, onder d, Bal.

Als de werkzaamheden plaatsvinden in een kanaal gelden aparte regels. Voor het bouwen en in stand houden van een bouwwerk in een kanaal geldt een vergunningplicht. Als het niet gaat om een bouwwerk is een vergunning nodig voor het aanleggen, plaatsen, in stand houden en veranderen. De regels over werkzaamheden in een kanaal staan in artikel 6.17, tweede lid, Bal.

Steiger, vlonder of aanmeervoorziening bij rijkswaterkering

Een steiger, vlonder of aanmeervoorziening kan ook bij een waterkering liggen. Voor het bouwen en in stand houden van een bouwwerk bij een waterkering is een omgevingsvergunning nodig. Als het niet gaat om een bouwwerk, is een vergunning nodig voor het aanleggen, plaatsen, in stand houden en veranderen. Dat staat in artikel 6.18 Bal.

Melding

Als geen omgevingsvergunning nodig is, geldt vaak een meldingsplicht. Dat staat in artikel 6.19 Bal.

In de volgende gevallen is geen melding nodig:

de steiger, vlonder of aanmeervoorziening is kleiner dan 1 m³
de steiger, vlonder of aanmeervoorziening wordt gesloopt of verwijderd
de steiger, vlonder of aanmeervoorziening is geen bouwwerk en is maximaal een week aanwezig.

Specifieke zorgplicht

Voor alle beperkingengebiedactiviteiten bij een waterstaatswerk in beheer bij het Rijk geldt de specifieke zorgplicht van artikel 6.6 Bal. Deze zorgplicht geldt dus voor alle soorten werkzaamheden voor een steiger, vlonder of aanmeervoorziening en de voorzieningen die daarbij horen.

Steiger, vlonder of aanmeervoorziening bij regionale waterstaatswerken

Voor regionale waterstaatswerken wijst het waterschap beperkingengebieden aan in de waterschapsverordening. Voor deze beperkingengebieden gelden verschillende regels. Zo kan er een vergunningplicht gelden voor het bouwen, onderhouden of verwijderen van een steiger, vlonder of aanmeervoorziening. Maar er kan ook een meldingsplicht gelden, een informatieplicht of alleen algemene regels.

Andere verplichtingen

Bouwactiviteit

Omdat een steiger, vlonder of aanmeervoorziening meestal een bouwwerk is, is vaak ook een omgevingsvergunning nodig voor de bouwactiviteit.

Een steiger, vlonder of aanmeervoorziening kan ook vergunningvrij zijn. Dat is het geval als deze niet hoger is dan 1 m en de oppervlakte niet meer is dan 2 m². Dit staat in artikel 2.15d, onder u van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Omgevingsplan

Voor het bouwen van een steiger, vlonder of aanmeervoorzieningen kunnen ook regels staan in het omgevingsplan Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) van de gemeente. Het bouwen van steigers, vlonders en aanmeervoorzieningen heeft gevolgen voor de fysieke leefomgeving. De gemeente heeft daarom vaak regels hiervoor opgenomen in het omgevingsplan. Bij het opstellen van een omgevingsplan houdt de gemeente ook rekening met de waterbelangen. Overleg tussen het waterschap en de gemeente hierover is erg belangrijk. Op die manier zijn de regels in de waterschapsverordening en in het omgevingsplan goed op elkaar afgestemd.

Omgevingsverordening

In de praktijk komt het vaak voor dat provincies vaarwegbeheerder zijn. In dat geval kunnen er in de omgevingsverordening regels staan voor steigers, vlonders en aanmeervoorzieningen in een provinciale vaarweg. Het gaat dan ook om een beperkingengebiedactiviteit.

Natura 2000

Soms ligt een steiger, vlonder of aanmeervoorziening in een Natura 2000-gebied. Voor een Natura 2000-activiteit is meestal een omgevingsvergunning nodig. Zie artikel 5.1, eerste lid, onder e, Omgevingswet.

Flora en fauna

Bij veel activiteiten in de fysieke leefomgeving kan sprake zijn van negatieve gevolgen voor flora en fauna. Voor een steiger, vlonder of aanmeervoorziening kan daarom een omgevingsvergunning nodig zijn voor een flora- en fauna-activiteit. Zie artikel 5.1, tweede lid, onder g, Omgevingswet.

Privaatrechtelijke toestemming

Als de werkzaamheden plaatsvinden op grond van een ander, is toestemming nodig van de eigenaar van de grond.

Begrip: Bouwwerk

De Omgevingswet verstaat onder een bouwwerk: 'constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren, met inbegrip van de daarvan deel uitmakende bouwwerkgebonden installaties anders dan een schip dat wordt gebruikt voor verblijf van personen en dat is bestemd en wordt gebruikt voor de vaart.'

Meer informatie over bouwwerken is te lezen onder 'Bouwen' op de overzichtspagina Regels voor activiteiten.

Begrip: Waterstaatswerk

Waterstaatswerken zijn bijvoorbeeld rivieren, de Noordzee, andere oppervlaktewateren, zoals sloten, kanalen en meren of bergingsgebieden en waterkeringen.

Meer informatie over het aanleggen of wijzigen van een waterstaatswerk.

Begrip: Omgevingsbesluit

Het Omgevingsbesluit regelt in aanvulling op de Omgevingswet onder meer welk bestuursorgaan het bevoegd gezag is om een omgevingsvergunning te verlenen en welke procedures gelden. Daarnaast regelt dit besluit wat de betrokkenheid is van andere bestuursorganen bij de besluitvorming. Het regelt ook een aantal op zichzelf staande onderwerpen, zoals de milieueffectrapportage en financiële bepalingen.

Het Omgevingsbesluit is voor alle doelgroepen relevant, dus voor zowel burgers en bedrijven, als voor overheden.

Lees meer op de pagina Inhoud Omgevingsbesluit.

Begrip: Omgevingsregeling

De Omgevingsregeling is de ministeriële regeling bij de Omgevingswet. De regeling bouwt voort op de wet en de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s). Het gaat om technische en administratieve regels voor het gebruik van de wet en de AMvB’s in de praktijk.

Lees meer over de Omgevingsregeling.

Begrip: Waterschapsverordening

De waterschapsverordening bevat regels specifiek gericht op het watersysteem en waterstaatswerken binnen het beheergebied van een waterschap. Samen met het omgevingsplan bevat de waterschapsverordening de regels voor de fysieke leefomgeving op lokaal niveau.

Lees meer over de waterschapsverordening.

Begrip: Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)

Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is één van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet. Het Bal bevat regels van het Rijk over activiteiten in de fysieke leefomgeving.

Lees meer op Inhoud Besluit activiteiten leefomgeving.

Begrip: Beperkingengebiedactiviteit

Een beperkingengebiedactiviteit is een activiteit die de functie van een maatschappelijk belangrijk werk of object kan verstoren.

Meer informatie leest u op de pagina Beperkingengebiedactiviteit: toelichting.

Begrip: Omgevingsplan

Het omgevingsplan bevat alle regels over de fysieke leefomgeving die de gemeente stelt binnen haar grondgebied. Per gemeente is er 1 omgevingsplan.

Lees meer over het omgevingsplan.