Wat is de Omgevingswet?
De Omgevingswet gaat over de ruimte waarin we wonen, werken en ontspannen: de fysieke leefomgeving. Deze nieuwe wet voegt wetten samen en vereenvoudigt de regels voor veel van wat u buiten ziet, ruikt en hoort. U kunt hierdoor in één keer kennisnemen van de regels en voorschriften van de verschillende bestuurslagen (gemeenten, waterschappen, provincies en Rijk). De wet geldt voor alle inwoners, organisaties en bedrijven.
De Omgevingswet is op 1 januari 2024 in werking getreden.
Wat betekent de Omgevingswet voor u?
U krijgt met de Omgevingswet te maken als u iets wilt veranderen in uw leefomgeving vanaf 1 januari 2024.
Bijvoorbeeld als u plannen heeft om uw huis te verbouwen, een evenement wilt organiseren of als u als ondernemer een loods wilt laten plaatsen naast uw bedrijfspand.
U bent dan initiatiefnemer en moet uitzoeken of u een vergunning nodig heeft of een melding moet doen. Dat kan in het nieuwe Omgevingsloket.
U kunt ook met de Omgevingswet te maken krijgen, als iemand anders iets wil veranderen in uw leefomgeving. Bijvoorbeeld als uw buren een garage willen neerzetten of als een bedrijf in de buurt het kantoor wil vergroten. U bent dan belanghebbende.
Animatie Omgevingswet
In de animatie over de Omgevingswet krijgt u een korte uitleg over de Omgevingswet.
Participatie: meepraten en meedenken
De Omgevingswet stimuleert dat u actiever en eerder wordt benaderd om mee te denken over nieuwe plannen in uw buurt. Op welke manier dat gebeurt, kan verschillen.
Wanneer en voor wie is participatie verplicht?
Overheden zijn verplicht aan participatie te doen bij de voorbereidingen van een omgevingsvisie, omgevingsplan, omgevingsprogramma, projectbesluit, omgevingsverordening en waterschapsverordening.
Een initiatiefnemer (diegene met een plan of idee) wordt aangemoedigd om aan participatie te doen, maar is dat niet verplicht. Er geldt één uitzondering: een gemeenteraad kan gevallen aanwijzen waarin participatie wél verplicht is. Het gaat dan om activiteiten die niet binnen het omgevingsplan passen en waarvoor een vergunning nodig is.
Animatie Participatie Omgevingswet
In de animatie over participatie in de Omgevingswet krijgt u een korte uitleg over participatie.
Het nieuwe Omgevingsloket
Als u plannen heeft om te (ver)bouwen, heeft u misschien een vergunning nodig, of u moet daar melding van doen. Tot 1 januari 2024 kon u dat nog doen in het oude Omgevingsloket. Sinds 1 januari 2024 kunt u de melding doen in het nieuwe Omgevingsloket.
Het (nieuwe) Omgevingsloket
Sinds 1 januari 2024 kunt u een aanvraag doen in het nieuwe Omgevingsloket.
Wat kunt u doen in het nieuwe Omgevingsloket?
- In het Omgevingsloket kunt u zien of er een vergunning of melding nodig is voor uw (bouw)project.
- U kunt een vergunningaanvraag starten of een melding indienen.
- U kunt op een kaart zien welke landelijke en lokale regels op een locatie gelden.
- U kunt aangeven wat u aan participatie heeft gedaan en wat het resultaat daarvan was.
- In het Omgevingsloket staat een overzicht met de aanvragen en meldingen die u heeft gedaan.
- Meer uitleg over het nieuwe Omgevingsloket vindt u in het loket bij de knop ‘Hulp nodig?’.
Het Omgevingsloket wordt voortdurend verbeterd. Hierbij wordt gelet op de toegankelijkheid, de begrijpelijkheid en de gebruiksvriendelijkheid.
Animatie Omgevingsloket
In de animatie over het nieuwe Omgevingsloket krijgt u een korte uitleg over de werking en de mogelijkheden. Wilt u weten hoe de Vergunningcheck werkt en hoe u een aanvraag kunt indienen in het nieuwe Omgevingsloket? Dan kunt u de animatie Vergunningcheck en aanvraag indienen bekijken.
Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
Op 1 januari 2024 is, naast de Omgevingswet, ook de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) ingegaan. Het doel van de Wkb is een verbetering van de bouwkwaliteit. Ook is er meer controle tijdens de bouw. Dit betekent dat u als initiatiefnemer vóór u gaat (ver)bouwen na moet gaan of uw bouwwerk onder de Wkb valt. Dat kan in het Omgevingsloket. Als uw bouwwerk onder de Wkb valt, moet u een kwaliteitsborger – een onafhankelijke controleur – inschakelen.
Uw aannemer of architect kan u hierbij helpen. De kwaliteitsborger kijkt mee van het plan tot de oplevering en controleert alle technische regels en kwaliteitseisen, precies op het moment dat het nodig is. Dit scheelt tijd, voorkomt fouten en geeft u als opdrachtgever meer bescherming tegen fouten of het pas later constateren dat een onderdeel niet aan de vereisten voldoet.
Wat verandert er?
De Omgevingswet knipt de bouwvergunning op in twee delen: een ruimtelijke en een technische vergunning. De ruimtelijke bouwvergunning gaat over de vraag of u op een bepaalde plek mag bouwen. Dat is vastgelegd in het gemeentelijke omgevingsplan. De technische bouwvergunning gaat over de vraag of uw bouwwerk voldoet aan de technische regels en kwaliteitseisen. Eerder werd de controle uitgevoerd door de gemeente. Onder de Wkb is dit een taak van de kwaliteitsborger.
Vanaf 1 januari hoeft u niet langer voor alle bouwwerken een technische bouwvergunning aan te vragen. Voor bijvoorbeeld een woonhuis, fietsbrug of eenvoudig bedrijfspand voldoet een bouwmelding bij de gemeente. Wel moet u bij deze bouwwerken, die vallen onder de zogenoemde gevolgklasse 1, een kwaliteitsborger inschakelen. De nieuwe wet gaat als eerste gelden voor nieuwbouw van bouwwerken die vallen onder gevolgklasse 1. Na een gewenningsperiode van 1 jaar zullen ook verbouwingen onder gevolgklasse 1 komen te vallen. Meer informatie over gevolgklassen en de Wkb vindt u op de pagina Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.
Meer informatie over de Omgevingswet?
Uw gemeente, waterschap of provincie kan u meer vertellen over wat de komst van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen voor u betekent. Kijk hiervoor op de website of neem contact op.
U kunt ook naar het Omgevingsloket voor informatie over (vergunning)aanvragen en voor lokale informatie over uw omgeving.