Verandering regels Bbl voor bouwwerk onderhouden: pas als gemeente Vergunningcheck aan

Voor wie belangrijk?

Werkt u als regelanalist voor een gemeente? Of heeft u een soortgelijke functie bij een adviesbureau of leverancier van regelbeheersoftware? Of behandelt u vergunningaanvragen en meldingen uit het Omgevingsloket voor gemeenten? Dan is onderstaande informatie belangrijk voor u.

In het kort

Gemeenten moeten voor 1 januari 2025 toepasbare regels aanpassen voor de Vergunningcheck vanwege een verandering in het Bbl. Het gaat om de toepasbare regels voor de activiteit 'Gewoon onderhoud verrichten aan een bouwwerk'.

Gemeenten kregen deze toepasbare regels bij de bruidsschat van het omgevingsplan. Dit zijn bijzondere toepasbare regels: ze bevatten vragen over de landelijke regels in het Bbl. Voor het aanpassen kunt u als gemeente een nieuwe versie gebruiken van de toepasbare regels. Deze levert het Rijk binnenkort op, samen met een beschrijving van de aanpassingen.

Dit verandert in de regelgeving

Op 29 november 2024 is het Verzamelbesluit bouwwerken leefomgeving 2024 gepubliceerd (Staatsblad 224, 368). Dit besluit wijzigt onder andere artikel 2.30, lid 1 van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Hierdoor is vanaf 1 januari 2025 geen omgevingsvergunning meer nodig voor gewoon onderhoud aan (voorbeschermde) gemeentelijke, provinciale of rijksmonumenten. Het gaat om de omgevingsvergunning voor de ruimtelijke bouwactiviteit.

Invloed op Vergunningcheck voor bouwwerk onderhouden

De verandering in het Bbl heeft invloed op de Vergunningcheck in het Omgevingsloket. Kiezen initiatiefnemers voor de werkzaamheid 'Bouwwerk onderhouden? Dan krijgen ze vragen over de activiteit 'Gewoon onderhoud verrichten aan een bouwwerk'.

Vanaf 1 januari 2025 klopt de Vergunningcheck voor deze activiteit niet meer. Als gemeente beheert u de toepasbare regels voor deze activiteit en past u de toepasbare regels daarom aan.

Waarom gemeenten deze toepasbare regels beheren

Onder de Omgevingswet zijn er rijksregels en gemeentelijke regels voor de ruimtelijke bouwactiviteit. Deze staan in het Bbl en het omgevingsplan. Voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet is gekozen om de toepasbare regels voor deze landelijke en gemeentelijke regels te combineren. En te laten beheren door gemeenten.

Dit was een keuze van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De juridische regels voor deze bouwactiviteit in het Bbl en het omgevingsplan hangen namelijk sterk met elkaar samen. Gemeenten kregen deze toepasbare regels bij de bruidsschat. Het combineren van de toepasbare regels heeft de volgende voordelen:

• Gemeenten kunnen de toepasbare regels voor de ruimtelijke bouwactiviteit voor de Vergunningcheck beter op elkaar afstemmen en beheren.
• In de Vergunningcheck kunnen initiatiefnemers nu voor de vragen over de bouwactiviteit in het Bbl én het omgevingsplan worden doorverwezen naar 1 aanvraagformulier (vergunningaanvraag voor de activiteit 'Bouwactiviteit (omgevingsplan)'). Dit was anders niet mogelijk.

Gemeenten moeten bij het aanpassen van deze toepasbare regels steeds rekening houden met de vereisten uit het Bbl. Meer hierover vindt u op de pagina Toepasbare regels beheren voor de ruimtelijke bouwactiviteit in het Omgevingsloket.

Zo past u de toepasbare regels aan

Hoe u als gemeente de toepasbare regels aanpast, hangt af van of u de toepasbare regels al eerder heeft aangepast. Bijvoorbeeld naar aanleiding van het verbeterpunt voor deze toepasbare regels.

In de meeste gevallen kunt u uw toepasbare regels vervangen door nieuwe toepasbare regels die het Rijk heeft gemaakt. Het Rijk heeft ook in een document beschreven welke aanpassingen nodig zijn in de toepasbare regels. Beide bestanden kunt u downloaden op GitLab.

Over het verbeterpunt

In december 2023 heeft de VNG voor deze toepasbare regels een verbeterpunt opgenomen in het overzicht met verbeterpunten voor toepasbare regels bij de bruidsschat (verbeterpunt bs045).
Toen bleek dat de toepasbare regels voor de Vergunningcheck niet klopten met de juridische regels.

De Vergunningcheck voor de activiteit 'Gewoon onderhoud verrichten aan een bouwwerk' geeft als uitkomst 'toestemmingsvrij', ook als initiatiefnemers invullen dat ze onderhoud in, aan of op een monument doen. Dat klopt niet met de juridische regels die gelden tot 1 januari 2025. De lijst met verbeterpunten voor gemeenten is hierop aangepast.

Over de nieuwe versie

Hoewel onderhoud in, aan of op een monument vanaf 1 januari 2025 toestemmingsvrij is, heeft het Rijk een aantal aanpassingen gedaan in de toepasbare regels. De toepasbare regels bij de bruidsschat geven namelijk te snel de conclusie toestemmingsvrij. De uitkomst is alleen toestemmingsvrij als zeker is dat er ook geen vergunningplicht is voor de werkzaamheden naast of vlakbij het monument. Daarvoor zijn nieuwe vragen toegevoegd.

Stappenplan

Zo bepaalt u hoe u de toepasbare regels aanpast:

• Zijn er monumenten? Heeft uw gemeente geen gemeentelijke, provinciale of rijksmonumenten? Dan hoeft u nu niets aan te passen. Pas uw toepasbare regels wel aan als u in de toekomst monumenten krijgt. Heeft u wel monumenten? Controleer dan of u de toepasbare regels heeft aangepast.
• Zijn toepasbare regels niet aangepast? Heeft u deze toepasbare regels bij de bruidsschat voor de Vergunningcheck niet aangepast? Of nog niet vervangen door een versie van uw leverancier? Dan kunt u de toepasbare regels vervangen door de nieuwe versie van het Rijk.
• Zijn toepasbare regels alleen aangepast naar aanleiding van het verbeterpunt? Heeft u de toepasbare regels aangepast naar aanleiding van verbeterpunt bs045 voor deze toepasbare regels? En heeft u geen andere veranderingen gedaan? Dan kunt u de toepasbare regels vervangen door de nieuwe versie van het Rijk.
• Zijn toepasbare regels op andere manieren aangepast? Heeft u de toepasbare regels aangepast? Of vervangen door een versie van uw leverancier? Pas dan de toepasbare regels aan met de beschrijving van het Rijk.

Als u de toepasbare regels niet op tijd aanpast

Past u deze toepasbare regels voor de Vergunningcheck niet aan voor 1 januari 2025? Dan geeft de Vergunningcheck vanaf dan niet de juiste uitkomst bij onderhoud voor monumenten:

• Had u de toepasbare regels aangepast naar aanleiding van het verbeterpunt? Dan krijgen initiatiefnemers onterecht de uitkomst dat een vergunning nodig is.
• Had u de toepasbare regels niet aangepast? Dan krijgen initiatiefnemers mogelijk te snel de uitkomst toestemmingsvrij.

Lukt het niet om de toepasbare regels op tijd aan te passen? Geef dit dan door aan de vergunningverleners in uw organisatie. Dit heeft mogelijk gevolgen voor de vergunningen voor monumenten die worden aangevraagd.

Belangrijk voor vergunningverleners

Zijn de toepasbare regels in uw gemeente niet voor 1 januari 2025 aangepast? Dan kan dit gevolgen hebben voor de vergunningaanvragen die u ontvangt voor monumenten.

• Waren de toepasbare regels aangepast naar aanleiding van het verbeterpunt? Dan ontvangt u mogelijk onterecht vergunningaanvragen voor onderhoud aan monumenten.
• Waren de toepasbare regels niet aangepast? Dan ontvangt u mogelijk geen vergunningaanvragen voor werkzaamheden naast of vlakbij het monument die vergunningplichtig zijn.

Andere veranderingen van het Rijk vanaf 1 januari 2025

Op 1 januari 2025 veranderen ook een aantal formulieren van het Rijk in het Omgevingsloket. Het Rijk verwerkt onder andere de wijzigingen in regelgeving in de toepasbare regels. Meer informatie over deze veranderingen vindt u binnenkort op onze website.

Aanvulling (10 december 2024): Het bericht is aangevuld met de link naar GitLab voor de bestanden van het Rijk. Ook is aangepast dat het overzicht met verbeterpunten voor toepasbare regels is gepubliceerd.