Oldenzaal: Bestemmingsplan met verbrede reikwijdte voor het gehele grondgebied
“De gemeente Oldenzaal benut het ‘bestemmingsplan met verbrede reikwijdte’ om de ambities uit het coalitieakkoord ‘Anders kijken, nieuwe kansen’ en de Structuurvisie Oldenzaal samen met andere partijen te kunnen realiseren. Want de gemeente kan het in deze tijd niet alleen. Onze rol verandert, wat leidt tot herbezinning op de ruimtelijke aanpak en onze ambities. Ambities hebben we nog steeds, maar moeten dus op een andere manier worden waargemaakt. Kortom: prioriteiten stellen, los durven laten, anderen verantwoordelijkheid geven, bouwen op elkaars kwaliteit en mogelijkheden, samenwerken en elkaar vertrouwen. Dit zijn de sleutelwoorden in de Structuurvisie Oldenzaal als in het coalitiekoord “Anders kijken, nieuwe kansen” van het college van B en W.”
Hans Bekke, wethouder
Situatie
De gemeente Oldenzaal ziet voor de hele gemeente nieuwe ontwikkelingen aankomen, zoals minder groei, vergrijzing, het ontstaan van leegstand, de behoefte van burgers aan maatwerk en tijdelijke / flexibele bestemmingen en ‘meer doen met minder publiek geld’.
Doelstelling
Met het project ‘bestemmingsplan verbrede reikwijdte Oldenzaal’ wil de gemeente een nieuwe houding vastleggen om goed op deze ontwikkelingen in te spelen. Dat betreft onder meer het kostenverhaal, waarmee de gemeente flexibeler wil omgaan met private initiatiefnemers door ruimtelijke toestemming en financiële zekerstelling te koppelen.
Primaire ambitie voor het project is het maken van een omgevingsplan, dat enerzijds ontwikkelingen mogelijk maakt en waarin anderzijds een goed evenwicht is gevonden tussen rechtszekerheid en flexibiliteit.
Stand van zaken
Het bestemmingsplan verbrede reikwijdte wordt gefaseerd opgesteld. De 1e twee fasen hebben betrekking op het stedelijk kerngebied en de etalage van Oldenzaal (zone vanaf de A1 dwars door de stad waarin bedrijventerreinen, een regionaal recreatiegebied, een cultuurhistorisch hart en een onderscheidend landschap zichtbaar worden gemaakt). De 3e en de 4e fase hebben betrekking op de bedrijventerreinen, woonwijken en het stadsrandgebied. Hiermee sluit het bestemmingsplan verbrede reikwijdte aan bij de strategische keuzes uit de Structuurvisie Oldenzaal (maart 2014 vastgesteld).
Eind 2014 heeft de start plaatsgevonden met twee workshops (eerst ambtelijk, daarna met de raad). Dit heeft het nodige draagvlak bij de organisatie en het bestuur voor dit project opgeleverd.
Eind 2015 is het Verkenningsdocument voor het stedelijk kerngebied vastgesteld. Hierin zijn de gemeentelijke ambities voor het stedelijk kerngebied verwoord en worden een viertal voorbeeldmodellen van het omgevingsplan gepresenteerd.
Volgende stappen
Omdat de gemeentelijke organisatievorm en werkprocessen onvoldoende mogelijkheden bieden om in te spelen op maatschappelijke vraagstukken heeft het college eind 2015 besloten tot een organisatieaanpassing. Het college verwacht van de ambtelijke organisatie meer oog voor wensen van inwoners en ondernemers, een flexibele houding in het oppakken van vraagstukken, politiek invoelvermogen, lef en creativiteit in het doen en het vormen van goed integraal afgewogen oplossingen. Gelet op de samenhang met het Omgevingsplan is dit plan even on hold gezet.
Inmiddels is de nieuwe organisatiestructuur door het college goedgekeurd en wordt gewerkt aan de invulling hiervan. Ondertussen is al begonnen met de procesinnovatie. In het ruimtelijk domein is afgesproken om de ‘nieuwe houding en gedrag ‘ uit de Omgevingswet (de andere rol van de overheid) hierin leidend zal zijn, waarbij het totstandkomingsproces van het Omgevingsplan ‘Stedelijk Kerngebied” wordt gebruikt om de nieuwe organisatie en het gemeentebestuur in deze nieuwe rol te laten groeien.
Voor het Omgevingsplan worden op dit moment twee varianten uitgewerkt. De 1e variant is een flexibel plan, waarbij de gemeente veel dingen loslaat, terwijl de 2e variant de gemeente via meldings- en vergunningsplichtige activiteiten juridische mogelijkheden biedt om ‘een vinger aan de pols te houden’. Deze varianten worden voorgelegd aan organisatie (voor de zomervakantie) en gemeentebestuur (september 2016); dit om een keuze te maken en om te ontdekken welke vaardigheden/competenties moeten worden ontwikkeld.
De gemeente is op dit moment (mei 2016) bezig met een overkoepelend plan van aanpak, waarin alle activiteiten die met de invoering van de Omgevingswet te maken hebben worden ondergebracht.
Waarom Chw?
De gemeente gaat experimenteren met het opstellen van een bestemmingsplan met een verbrede reikwijdte voor het gehele (gemeentelijke) grondgebied. Daarmee lijkt deze pilot op het experiment in de zevende tranche van het Besluit uitvoering Chw voor bestemmingsplannen met een verbrede reikwijdte. De gemeente krijgt ruimte om met de volgende onderwerpen te experimenteren:
- Het plan gaat over de fysieke leefomgeving en niet alleen over de ruimtelijke aspecten daarbinnen, dat betekent dat ook milieumaatregelen, natuur, welstand enz. in het integrale plan kunnen worden meegenomen.
- Verordeningen kunnen integraal onderdeel uitmaken van het plan, zoals ook het geval is in de ontwerp-Omgevingswet.
- Grondexploitaties kunnen gefaseerd worden opgesteld. Dat betekent dat bij organische gebiedsontwikkeling niet direct een gedetailleerde grondexploitatie hoeft te worden geleverd.
- Onderzoeken kunnen gefaseerd worden gedaan, in het begin globaal en hoe verder in het traject hoe gedetailleerder het onderzoek.
- De termijn van 10 jaar waarbinnen het plan gerealiseerd moet zijn is niet meer van toepassing.
Toch is er een verschil met de experimenten in de zevende tranche. Die hebben betrekking op specifieke projecten voor een beperkt deel van het grondgebied. De bestemmingsplannen verbrede reikwijdte die vallen onder de achtste tranche gaan telkens over het hele grondgebied. Alle voor het grondgebied geldende bestemmingsplannen gaan gelden als één bestemmingsplan voor het gehele grondgebied.
Meer informatie
Projectleiders:
- Jos Oude Avenhuis, j.oudeavenhuis@oldenzaal.nl en
- Huub van Uum, h.vanuum@oldenzaal.nl