De gemeente Leiden heeft bijna 123 duizend inwoners en ligt in Zuid-Holland. De omgevingsvisie is hier in samenwerking met negen omliggende gemeenten (Katwijk, Noordwijk, Oegstgeest, Kaag en Braassem, Leiderdorp, Teylingen, Zoeterwoude, Voorschoten en Wassenaar) regionaal aangepakt en hiermee lopen ze voorop. Deze visie wil Leiden doorvertalen naar de lokale schaal van de stad zelf. De integrale aanpak van de omgevingsvisie is hierbij een belangrijk thema. Het wordt een overkoepelende visie voor het fysieke en het sociale domein. Daarnaast heeft de gemeente een focus op investeringen op regionale schaal. Het college stelt binnenkort de regionale visie vast. De gemeente werkt aan een doorvertaling in een lokale omgevingsvisie.
Naast energie en klimaatadaptatie wordt er gekeken naar:
- veranderingen in de flora en de fauna van het gebied als gevolg van de klimaatverandering
- de bodem als randvoorwaarde voor ontwikkelingen
- de verstedelijkingsopgave
‘Het proces naar een omgevingsvisie is erg ingewikkeld. Zelfs als je zover bent met de omgevingsvisie als Zwolle of wij, blijkt het heel lastig te zijn om binnen de organisatie het momentum en elan dat je hebt opgebouwd vast te houden. De afgelopen vier jaar zijn we erachter gekomen dat het traject naar een omgevingsvisie vooral gaat over een organisatieverandering en een andere manier van werken. En hoe groter de organisatie is, hoe ingewikkelder dit is. We hebben dit pilottraject ervaren als een heel leuk proces. We hebben veel geleerd van de expertsessies en intervisiegroepjes en hebben vooral ook veel nieuwe vrienden gemaakt. Je merkt wel dat iedereen zich afvraagt van joh, zijn jullie nog niet klaar? En nee, dat zijn we inderdaad nog lang niet.’
Regionaal en lokaal
Regionaal spelen de onderwerpen: klimaatadaptie, bodemdaling en energietransitie. Lokale thema's zijn: verstedelijkingsstrategie, woningbouw, warmtevisie (het gasvrij maken van wijken), ondergrond.
Doel: doorvertaling thema's regionale schaal naar niveau van de stad en gebied.
Integraliteit staat centraal in de aanpak van de gemeente Leiden. Het gaat om integraliteit tussen verschillende thema's, verschillende schaalniveaus en tussen instrumenten.
Leervragen
Op gemeentelijk niveau staat Leiden aan het begin van het proces. Maar op regionale schaal is men al vergevorderd met het uitwerken van de thema's. De gemeente Leiden en de regio maken afwegingskaders om inzicht te bieden bij het maken van integrale afwegingen.
- Hoe ontschotten we onze interne organisatie? Wat voor instrumenten zouden we hiervoor kunnen gebruiken?
- Hoe pakken we investeringen op regionale schaal en integrale thema’s aan?
