'Het ministerie van Defensie is geen bevoegd gezag dat vergunningen verleent, maar initiatiefnemer. We hebben veel vastgoed en verschillende soorten Defensielocaties, en activiteiten met veel invloed op de omgeving. Denk aan schietterreinen en militaire luchthavens waar veel geluid wordt geproduceerd. Ook hebben we regelmatig bouwvergunningen nodig.
Als initiatiefnemer willen we natuurlijk weten wat nodig is om een vergunning te krijgen en aan welke regelgeving we moeten voldoen. De Omgevingswet heeft vooral een grote impact omdat het een verandering betekent ten opzichte van wat we nu doen. De Wabo, de Wet milieubeheer en de Wet ruimtelijke ordening zijn nu nog opgenomen in onze bedrijfsvoering.'
Rijk of regionaal
'Nu anticiperen op de veranderingen is dus belangrijk. Alleen: veel zaken liggen nog niet vast. Zo ligt nu de beoordeling van veel van onze vergunningen bij het Rijk. Dan gaat het bijvoorbeeld om de Inspectie Leefomgeving en Transport. De vraag is of dit voor alle gevallen zo blijft, of dat sommige initiatieven regionaal beoordeeld worden. Dat zou ik een spannende verandering vinden. Want hebben provincies en gemeentes de juiste expertise om initiatieven van Defensie te beoordelen? Omgevingsplannen worden op lokaal niveau gemaakt, waardoor er regionaal verschillen zullen zijn.
Omdat Defensie locaties heeft door heel Nederland, zullen we met veel gesprekspartners om de tafel moeten. Dat kan kansen bieden, maar ook lastig zijn. Bij Defensie volgen we alle ontwikkelingen omtrent de Omgevingswet dus nauwgezet. De Wet luchtvaart is een ander voorbeeld. Deze is tot nu toe buiten de Omgevingswet gehouden vanwege de uitbreidingsproblematiek rondom Schiphol.
Maar blijft dit zo? Als die wetgeving straks opgaat in de Omgevingswet, ben ik benieuwd wat er gebeurt. Vanwege de invloed op de leefomgeving zou het logisch zijn om de luchtvaart in de Omgevingswet te regelen, maar technisch wordt het wellicht lastig om ook de luchtvaart nog op te nemen.'
Hebben provincies en gemeentes de juiste expertise om initiatieven van Defensie te beoordelen?
Andere bril
'Binnen Defensie zijn alle directies vertegenwoordigd bij inspraak op de Omgevingswet. In het interdepartementale overleg Ondersteuningsteam Omgevingswet zit een collega van de Hoofddirectie Beleid van Defensie. Voordat dit team vergadert, komen we bij Defensie in een werkgroep bijeen. Deze bestaat uit mensen van verschillende afdelingen. Als er zaken door het Ondersteuningsteam besproken moeten worden, vertellen wij dit aan de collega die hier lid van is. In de werkgroep zitten ook de leden van de verschillende platformen. In mijn geval dus IJDO (Interdepartementaal Juridisch Dwarsverband). Dit is relevant voor mij, hoewel ik als adviseur in juridische procedures meer op de praktijk ben gericht.
Het IJDO is natuurlijk op het wetgevingstraject gericht. Vaak gaat het over formuleringskwesties en nog niet over de uitvoering. Wel kan ik zaken aankaarten die voor Defensie van belang zijn, en vragen wanneer bepaalde kwesties meegenomen moeten worden. Dankzij het IJDO kijk ik met een andere bril naar wetgeving. Jarenlang keek ik vanuit mijn vorige functie naar wat de wetgever had bedacht en hoe ik dit kon toepassen op een concrete casus. Nu ben ik met beleid maken bezig en denk ik na over wat de Omgevingswet in de toekomst gaat betekenen.'
Wetgevingsjuristen aan het woord
De wetgevingsjuristen staan aan de wieg van de Omgevingswet en de invoering ervan, maar bewegen zich toch vooral achter de schermen. Wie zijn deze gezichten achter de Omgevingswet? Wat betekent de wet voor hun ministeries en medewerkers? Hoe bereiden zij zich voor en hoe inspireren ze elkaar? De juridische directies van de ministeries die (gaan) werken met de Omgevingswet hebben de samenwerking al gevonden via het Interdepartementaal Juridisch Dwarsverband Omgevingswet (IJDO). Vertegenwoordigers in het IJDO van zeven ministeries vertellen hun kant van het verhaal. Laat deze verhalen zorgen voor een verdere verdieping van de samenwerking op weg naar de inwerkingtreding van de Omgevingswet en daarna.
Lees alle interviews
Meer interviews met juristen staan in Omgevingswet in uitvoering (pdf, 459 kB).
