Drakendorp Beesel

De draak is niet weg te denken uit het Limburgse Beesel. Al honderden jaren voeren de inwoners van het kerkdorp eens in de 7 jaar de Draaksteken op. Dat is een openluchttheatervoorstelling over de legende van Sint Joris en de Draak. Inmiddels komen er vanuit het hele land zo'n 15.000 bezoekers op af. Een flink evenement voor een dorp van 3.000 inwoners. Iedereen draagt zijn steentje bij. Op vrijwillige basis. Alleen de regisseur wordt betaald.

Het Draaksteken – opgenomen en erkend in de Nederlandse lijst van immaterieel erfgoed – verdient een plek op de Werelderfgoedlijst van UNESCO, vinden wij. Dat was voor ons een goede reden om samen met de Beeselse dorpsgemeenschap de openbare ruimte van ons centrum opnieuw in te richten. Zo willen we ons nog beter profileren als het dorp van het Draaksteken. Een aangepaste bestrating, drakenentrees bij de invalswegen, logo's op putdeksels en een nieuw drakenkunstwerk sieren inmiddels het centrum.

Externe begeleider

Dit waren voornamelijk ideeën van de inwoners zelf. We organiseerden een avond waar iedereen zijn ei kwijt kon. Geleid door een externe begeleider, dus niet iemand van de gemeente. Ik raad iedere gemeente aan om dit te doen bij een soortgelijk proces. Daarmee laat je zien dat je niet wilt sturen en dat je je inwoners vertrouwt. Ik was wel aanwezig, maar heb heel duidelijk gemaakt dat ik er alleen was als geïnteresseerde dorpsbewoner. Niet als wethouder. Achteraf hoorde ik dat het op prijs werd gesteld dat ik er was. Zo laat je zien dat je er voor de gemeenschap bent.

Prijsvraag

Op die avond kwam ook het idee voor een kunstwerk naar voren. We schreven een prijsvraag uit voor zowel professionele als amateurkunstenaars. De eerste selectie voerde het college uit; 3 van de 16 ontwerpen bleven over. Toen was het woord aan de inwoners. In ons 'Beesels Blaedje' publiceerden we de 3 ontwerpen anoniem. Via een bon kon iedereen zijn of haar voorkeur doorgeven. De Drakenstaart kwam als winnaar uit de bus. Het kunstwerk staat er inmiddels en wordt door iedereen omarmd. Mensen zijn er trots op, het is ook een beetje van hun.

Erfgoedprijs

Omdat wij ons samen met inwoners, ondernemers en belangenverenigingen zo inzetten voor onze monumenten en cultureel erfgoed, ontvingen we in 2016 de BNG Bank Erfgoedprijs: een bedrag van €25.000. In plaats van dat geld zelf te houden, gaven we het aan de verenigingen die zich inzetten voor het behoud van cultureel erfgoed binnen onze gemeente. We hebben hen het geld zelf laten verdelen.

In ons DNA

Ik mag nu bijna 16 jaar wethouder zijn en eigenlijk heb ik niet anders gedaan dan samenwerken met en voor de inwoners. Wat heb je er immers aan om iets te organiseren waar de mensen die in het dorp wonen zelf niets aan vinden? Samen doen zit in ons DNA. Maar dat komt niet per se doordat dit een klein dorp is. In een stad schuilen net zo goed hechte gemeenschappen, stimuleer dat en maak er gebruik van.

Als burgers project trekken, ga je kansen benutten

Ons doel is dus om de Draaksteken van Beesel ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO te krijgen. Als je op die lijst terecht wilt komen, moet een project vanuit burgers getrokken worden. In Beesel is al jarenlang een stichting actief, gevormd door dorpsbewoners. Binnenkort gaan we inspiratie opdoen in Montblanc, een stad dichtbij Barcelona. Dat is ook een drakenstad. Er zijn er nog een aantal in Europa, waarmee we contacten onderhouden. Furth im Wald in Duitsland en Mons in België bijvoorbeeld. Onze rol als gemeente is om de contacten met de overheden te onderhouden en de verbindingen te leggen met de stichtingen uit die gemeenten en onze stichting in Beesel.

Advies: wees altijd duidelijk

Het is erg belangrijk dat je als gemeente de verwachtingen van je stakeholders goed managet. Meld van tevoren aan welke randvoorwaarden een idee moet voldoen. Dan is er een kader en kunnen er geen onduidelijkheden of valse verwachtingen ontstaan. Dat heb ook ik moeten leren. Een tijd geleden richtten we een wijk opnieuw in, maar aan het einde ontstond er een hoop herrie over de speelplaats in die wijk. Wat daar mis was gegaan? Ik denk dat wij te onduidelijk zijn geweest in onze communicatie. We hebben tijdens dat herinrichtingsproces nooit duidelijk 'ja' of 'nee' gezegd tegen de ideeën van inwoners. Dan ontstaat er verwarring. Hoe je participatie ook aanpakt, wees altijd duidelijk. Daar is volgens mij geen vast moment voor in het proces. Daar ontwikkel je voelsprieten voor gaandeweg. Maar zorg dat je niet te vroeg bent. Dan geef je mensen geen kans meer om inspraak te hebben.