Kop van Noord-Holland legt innovatieve verbindingen
Gezamenlijk uitvoeringsgericht aan de slag. In de kop van Noord-Holland werpt die aanpak vruchten af. Marjolein Jansen, directeur-generaal Ruimtelijke Ordening en Omgevingswet en Kees Keuzenkamp, programmadirecteur Aan de slag met de Omgevingswet, kregen daar onlangs een stand van zaken. Daarbij ging het over de regionale samenwerking, de voorbereiding op de Omgevingswet met daarbij de praktische integrale vertaling.
Verbinding leggen
De gemeente Den Helder is ruim 6 jaar bezig met voorbereiding op de Omgevingswet. 'We zijn er vroeg bij geweest en staan er nu prima voor', vertelt Ingmar Zwier, programmamanager invoering Omgevingswet en senior adviseur Ruimte bij de gemeente Den Helder. 'We zijn gestart met de omgevingsvisie. Eerst als pilot en in een later stadium is deze opgeschaald en verder uitgerold'. Dat heeft er mede voor gezorgd dat Den Helder al 3 jaar in de volle breedte voorbereidingen treft voor de implementatie van de Omgevingswet. 'Er zijn veel ketentesten uitgevoerd, het verwerken van de toepasbare regels is op orde en ook met het binnenhalen van de juiste software waren we nogal vroeg', somt Zwier op. 'Ook is verbinding gelegd met andere beleidsonderwerpen, zoals economie, mobiliteit, woningbouw en recreatie. 'Bij nieuw beleid proberen we al zoveel mogelijk aan te haken bij de beleidscyclus van de Omgevingswet', licht Zwier toe.
Tool voor een gezonde en veilige leefomgeving
De GGD Hollands Noorden heeft ook werk gemaakt met het leggen van verbindingen. Voor het gezond en veilig houden van de leefomgeving, één van de doelen van de Omgevingswet, worden betrokken partners de helpende hand geboden. Dat gebeurt op 2 manieren. De GGD levert maatwerk bij hun advisering aan gemeenten. Dit omvat het meedenken bij het opstellen van omgevingsvisies, -plannen en -programma's. Ook op het gebied van vergunningverlening, het bepalen van doelstellingen voor de fysieke leefomgeving en het monitoren van beleidseffecten wordt advies uitgebracht.
Ook is een gezondheidsdashboard beschikbaar waarmee ketenpartners, initiatiefnemers en inwoners informatie en inspiratie kunnen ophalen. Dit brengt voor bepaalde locaties binnen het verzorgingsgebied gezondheidsdata en omgevingsfactoren samen. Op die manier wordt inzicht geboden of een bepaald initiatief al dan niet strijdig is met een gezonde en veilige leefomgeving. 'Een primeur, want GGD Hollands Noorden was hiermee de eerste GGD in Nederland die zo'n tool heeft ontwikkeld', zegt Zwier daarover.
Vaart erin houden
De gemeente Dijk en Waard is op een andere manier in de geest van de Omgevingswet aan de slag gegaan. In de zoektocht naar het vormgeven van een omgevingsplan heeft de fusiegemeente een tussenvorm toegepast. Die tussenvorm bestaat erin dat het omgevingsplan volgens de TAM-IMRO standaard wordt vormgegeven.
Deze Tijdelijke Alternatieve Maatregel biedt gemeenten gelegenheid om de IMRO-standaard (Informatiemodel ruimtelijke ordening) voor het omgevingsplan te wijzigen voor urgente gebiedsontwikkelingen. Dat is een uitkomst als bepaalde functionaliteit in de DSO-keten mist of nog niet goed werkt. 'Zonder alles uitgekristalliseerd te hebben, kan deze gemeente daardoor de vaart erin houden bij grote, urgente gebiedsontwikkelingen zoals het stationsgebied in Heerhugowaard', verduidelijkt Zwier. De gemeente Dijk en Waard past ook Artificial Intelligence (AI) toe als hulpmiddel. Dat gebeurt bij het opstellen van vragenbomen en daarmee wordt tijdwinst behaald.
Van onderop
In regionaal verband worden ook in de kop van Noord-Holland uitvoeringsgerichte stappen gezet. 'Vanuit de uitvoering kijken we waar we elkaar nodig hebben in de praktijk,' vertelt Zwier. Regionaal wordt kennis en ervaring gedeeld, bijvoorbeeld in een omgevingsplan-werkgroep. Binnen de regionale samenwerking herkent Zwier regionaal commitment. 'Er is ook wel een stukje zorg voor elkaar. We bekijken hoe we gemeenten met beperkte slagkracht kunnen helpen om stappen te zetten'.
Op het gebied van participatie in relatie tot de omgevingsvisie zet de gemeente Den Helder die stappen ook. 'We zijn heel klein begonnen met een visie voor het dorpje Huisduinen, ten noordwesten van Den Helder', geeft Zwier aan. Daarna volgden visies voor Julianadorp en 3 wijken en twee andere, bijzondere gebieden van de stad Den Helder, waaronder ook het oostelijk havengebied. 'Met een door inwoners, lokale ondernemers en stakeholders gedragen visie bouw je draagvlak voor de volgende fase', onderstreept hij. 'En dan doorpakken, want dat laat ook zien dat je een betrouwbare overheid bent'. Hij merkt dat de vertaling van visievorming naar concrete ontwikkeling iets doet met de betrokkenheid van inwoners en bedrijven. 'Naarmate het proces vordert van ambitie naar concrete ontwikkeling, neemt hun betrokkenheid steeds verder toe. Zo dicht je toch de kloof met de burger en dat is een mooie bijvangst.'
Voorste rij, v.l.n.r.: Ineke Mulders (adviseur juridische zaken Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier), Claudia Bremer (adviseur juridische zaken Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier), Jose van der Veldt (programmaregisseur bedrijvigheid gemeente Hollands Kroon), Mariska de Jager (planjurist gemeente Dijk en Waard), Marit Golverdingen (adviseur ruimtelijke ontwikkeling gemeente Alkmaar), Khatum Ghasemzadeh (gemeente Koggenland), Astrid Breetveld (programmamanager invoering Omgevingswet gemeente Dijk en Waard), Danielle van der Berg (programmamanager Stede Broec, Enkhuizen, Drechterland), Ed Langereis (afdelingsmanager leefomgeving, Omgevingsdienst Noord-Holland Noord), Petra Bais (wethouder gemeente Den Helder), Linda Schouten (projectleider ICT, gemeente Medemblik), Isil Ersintipe (gemeente Opmeer), Laurence Berghouwer (projectleider omgevingsplannen, werkorganisatie BUCH).
Achterste rij, v.l.n.r.: Henk Ferkranus (Regionaal Implementatiecoach Omgevingswet), Lisette de Groot (programmaleider gezonde leefomgeving, GGD Hollands Noorden), Kees Keuzenkamp (directeur programma Aan de slag met de Omgevingswet), Ingmar Zwier (programmamanager invoering Omgevingswet, gemeente Den Helder), Marjolein Jansen (directeur-generaal Ruimtelijke Ordening en Omgevingswet), Patrick Grim (operationeel manager risicobeheersing, Veiligheidsregio Noord-Holland Noord) en Leon Kempers (manager unit Leefgebied, gemeente Alkmaar).