Veranderopgave Omgevingswet waterschappen: 'Blijf in gesprek met elkaar!

‘De meeste waterschappen zijn al wat langer bezig met gebiedsgericht werken. Ook de gebruiker centraal stellen en van buiten naar binnen werken’ gebeurt al langere tijd, licht Leenearts toe. Meer zichtbaar en dienstbaar zijn, was het motto. ‘De Omgevingswet geeft hieraan wel een extra impuls en nieuwe dimensies. Bovendien is het minder vrijblijvend.’

Integrale visie
‘De Omgevingswet dwingt ons bijvoorbeeld vanuit een andere optiek naar een gebied te kijken. 'Wat heeft een gebied nodig' en niet in eerste instantie kijken vanuit de taken en bevoegdheden van het waterschap, vervolgt zij. ‘De uitdaging is daarmee daadwerkelijk aan de slag te gaan. Om echt integraal een gebied te beschouwen. En daarvoor zowel in- als extern met bevoegde gezagen en betrokkenen korte lijnen te houden.’

Bewustwording
‘De meeste mensen van de waterschappen zijn met de richtlijnen van de Omgevingswet enthousiast aan de slag gegaan’, zegt Leenearts. Hoewel het tempo en de ambities verschillen per waterschap, straalt er volgens haar ‘energie’ uit de verkenningen rond de Omgevingswet. ‘We zitten nu volop in het proces van bewustwording en erkenning. En we staan aan het begin van de verdieping die zich in 2017 zal voortzetten.’

Projectleiders
De projectleiders binnen de waterschappen hebben daarbinnen een prominente rol. Maandelijks komen zij bij elkaar om informatie uit te wisselen. Eerst hielden zij zich vooral bezig met de veranderingen als gevolg van de Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s) onder de nieuwe wet, vertelt Leenearts. ‘Sinds kort zijn we weer een stap verder en inventariseren we intern de behoeftes van bijvoorbeeld het bestuur, de vergunningverleners en planvormers. Wat hebben zij nodig om in 2019 met de Omgevingswet te kunnen werken. En: hoe gaan we samenwerken met onze partners?’

Spin in het web
De Unie van Waterschappen ondersteunt de projectleiders en waterschappen met het opstellen van een impactanalyse en een model waterschapsverordening zodat die voldoet aan de doelstellingen van de Omgevingswet, vertelt Leenearts. ‘Daarnaast is de Unie een soort spin in het web die probeert de waterschappen en ketenpartners met elkaar te verbinden, zodat we leren van elkaar en elkaar ondersteunen. Dat traject is nu volop aan de gang. Zo worden er bijvoorbeeld waterschappers afgevaardigd die meedenken met partners die bijvoorbeeld bouwstenen voor een omgevingsplan ontwikkelen.’

Verandercultuur
Leenearts vergelijkt de veranderopgave deels met de integratie van de waterwetten van een aantal jaren geleden. ‘De nieuwe Waterwet was ook een vereenvoudiging, maar meer een juridische exercitie dan een verandercultuur. De Omgevingswet gaat veel verder. Het belangrijkste wat de waterschappen in aanloop van de invoering van de wet kunnen doen, is in gesprek blijven met elkaar, zowel intern als extern met de partners.’