Veranderopgave Omgevingswet gemeenten in volle gang

‘Er zijn op dit moment grote tempoverschillen per gemeente’, zegt Annemieke van Brunschot. Als teamlid van het programma Invoering Omgevingswet van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en teamlid Invoeringsondersteuning van het programma Aan de slag met de Omgevingswet volgt zij de ontwikkelingen bij gemeenten nauwgezet.

Meer en minder ruimte

‘De wet biedt aan de ene kant ruimte en dus kansen om de manier van werken op het fysieke domein anders in te richten. Aan de andere kant is het natuurlijk ook een behoorlijke opgave’, zegt Van Brunschot. ‘Zo moeten gemeenten bijvoorbeeld meer aan de voorkant van het proces integrale afwegingen maken en een samenhangende visie formuleren op de fysieke leefomgeving in samenwerking met zowel de andere bevoegde gezagen als de initiatiefnemers, belanghebbenden en betrokkenen in een gebied. Dat is best ingewikkeld, omdat je ook ruimte moet inleveren ten behoeve van die gezamenlijke opgave.’

Invoeringsstrategieën

De VNG heeft talrijke initiatieven ontwikkeld om raadsleden, bestuurders en ambtenaren van gemeenten bij die veranderopgave te ondersteunen. Zo biedt zij bijvoorbeeld een instrument met verschillende invoeringsstrategieën als hulp bij het gesprek binnen en tussen gemeenten over de ambitie met de wet. Daarnaast heeft de koepel een online netwerk van projectleiders opgericht. Zij zijn verantwoordelijk voor de invoering van de Omgevingswet binnen hun gemeente of Omgevingsdienst. Aan dat ‘basisnetwerk’ worden nu andere relevante netwerken gekoppeld.

Werkateliers

Ook organiseert de VNG allerlei bijeenkomsten over actuele thema’s. Deze zijn niet alleen toegankelijk voor het netwerk van projectleiders, maar ook voor raadsleden, bestuurders en ambtenaren. Ten slotte werkt de VNG samen met gemeenten aan de voorbereiding op het digitale stelsel en bijvoorbeeld de bouwstenen voor het omgevingsplan.

Integrale aanpak

Van Brunschot: ‘Met deze ondersteuning zorgt de VNG ervoor dat ze gemeenten helpt om eigen keuzes te maken bij het invoeren van de Omgevingswet en de inrichting van het fysieke domein. Daarnaast stimuleert ze dat er al tijdens de invoering van de wet zowel binnen als buiten het gemeentehuis wordt samengewerkt aan een integrale aanpak.’

Ambitie VNG

‘Onze ambitie is dat gemeenten bij inwerkingtreding van de Omgevingswet niet alleen juridisch-inhoudelijk voldoen aan de eisen van de wet en klaar zijn met het digitale stelsel’, zegt Van Brunschot, ‘maar ook dat ze kunnen werken in de geest van de wet. Ermee aan de slag gaan en de afstemming en samenwerking zoeken, is het beste wat gemeenten nu kunnen doen.’