De Omgevingswet in de praktijk van de energietransitie
De energietransitie verandert onze leefomgeving en vraagt om slimme keuzes en nauwe samenwerking tussen overheden, netbeheerders en initiatiefnemers. De Omgevingswet biedt daarvoor de juiste instrumenten, maar in de praktijk blijkt het toepassen ervan nog niet altijd eenvoudig. Met een gezamenlijke aanpak wordt nu gewerkt aan praktische en uitvoerbare oplossingen. Professionals kunnen hierbij aansluiten via thematische werkgroepen.
Energietransitie vraagt om duidelijke afspraken
Nu de Omgevingswet van kracht is, wordt duidelijk hoe deze wet kan helpen bij grote maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie. Maar dat vergt afstemming. Zo moeten netbeheerders – die vaak gemeentegrensoverschrijdend werken – nog steeds schakelen tussen oude en nieuwe regels, bijvoorbeeld bij de aanleg van kabels en leidingen. Zolang niet alle gemeenten hun regels uit de Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuren (AVOI) hebben overgezet naar het nieuwe omgevingsplan, ontstaat er een hybride werkwijze die de uitvoering vertraagt.
Ook in omgevingsvisies van gemeenten en provincies ontbreekt soms een duidelijke visie op de energietransitie of netcongestie. Als het onderwerp wél wordt benoemd, gaat het vaak om losse maatregelen. Daarmee blijven kansen liggen om tot een gezamenlijke strategie te komen die energie en ruimtelijke ontwikkeling verbindt.
Samenwerken aan oplossingen: 4 werkgroepen van start
Om knelpunten op te lossen en kansen beter te benutten, zijn het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), stedenbouwkundige bureaus en netbeheerders in de zomer van 2024 een samenwerking gestart. Tijdens een brede bijeenkomst op 10 februari 2025 zijn 4 werkgroepen gevormd, elk met een eigen focus:
- Gezamenlijke strategie in omgevingsvisies en programma's
- Juridische en toepasbare regels voor het omgevingsplan en de vergunning
- Stroomllijnen van terminologie in regelgeving en beleid
- Delen en benutten van data en informatie
De werkgroepen brengen bestaande kennis samen, herkennen waar het in de praktijk schuurt en werken aan concrete oplossingen. Denk aan handige formats en handreikingen die direct bruikbaar zijn voor gemeenten en netbeheerders.
Doe mee
Werkt u aan één van deze onderwerpen en wilt u bijdragen? De werkgroepen staan open voor nieuwe deelnemers. Uw praktijkkennis is waardevol om samen werkbare oplossingen te ontwikkelen.
Neem contact op met Eva Tannehill via Eva.Tannehill@minbzk.nl om aan te melden of meer te weten te komen.