Het pakken van de voordelen van de Omgevingswet begint pas echt ná de inwerkingtreding
Bas Zeegers is sinds augustus 2023 programmamanager Implementatie en Dienstverlening voor het programma Aan de slag met de Omgevingswet. Zijn taak? Het ondersteunen van gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk bij het voorbereiden op, en werken met, de Omgevingswet. Dit doet hij samen met een team van onder andere implementatiecoaches en experts op het digitale stelsel en toegepaste regels. 'We helpen de bevoegde gezagen in de regio en laten ze gebruikmaken van onze en van elkaars kennis'.
Eén overheid
Zijn functie sluit goed aan bij zijn vorige baan, als strategisch programmamanager Regionaal Werken bij het RIVM. Ook hier was hij ervoor verantwoordelijk dat kennis op de juiste plek terechtkomt. 'Het gaat niet alleen om kennis, maar ook om het instrumentarium en het proces om de kennis daar te krijgen waar deze nodig is. We leren daarbij over alle overheidslagen heen van elkaar. Ik haal er veel voldoening uit te zorgen dat dit soepel loopt, dat we naar buiten optreden als één overheid.'
Ook zijn werkervaring bij Defensie neemt hij mee naar Aan de slag: 'Wat ik hier vooral van meeneem is de instelling: voel je thuis in onzekerheid. Ik heb geleerd om de rust te bewaren in situaties met veel onzekerheden en onderlinge afhankelijkheden. Als je niet in de toekomst kan kijken, moet je aannames maken en deze vervolgens monitoren en verifiëren om vooruit te komen.'
Regels aanpassen aan de situatie
Ruimte voor maatwerk en participatie ziet Bas Zeegers als belangrijke doelen van de Omgevingswet. 'Je ziet nu vaak dat regelgeving die op landelijk niveau is bepaald, op regionaal niveau vaak net niet werkt. Een mooi voorbeeld vind ik de regel dat horecaondernemers binnen een straal van 25 meter verantwoordelijk zijn voor het opruimen van zwerfafval. In een stad met veel ondernemers naast elkaar is 25 meter veel te ruim, maar in een recreatiegebied waar je slechts 1 snackbar hebt, is die afstand juist weer veel te klein. Gemeenten kunnen dit soort regels straks veel meer aanpassen aan de situatie ter plaatse.'
Dat er onder de Omgevingswet meer aandacht is voor participatie, vindt hij een heel goed idee. 'Een initiatiefnemer die partijen in een vroeg stadium meeneemt in de planvorming, kan draagvlak creëren en hiermee latere problemen voorkomen. We leven met veel mensen op een klein oppervlak en zullen toch samen op zoek moeten naar het optimaal benutten van de ruimte. Ik denk dat initiatiefnemers hiervan veel profijt zullen hebben.'
Balans tussen goed aansluiten en vooruitkijken
Bas Zeegers merkt dat veel mensen vooral focussen op de datum van inwerkingtreding van de Omgevingswet. 'Terwijl: voor de echte voordelen van de wet moet je veel verder in de toekomst kijken. Het gaat erom dat we na de inwerkingtreding gebruik gaan maken van de ruimte en mogelijkheden die de wet en de nieuwe instrumenten bieden.'
'Ik zie het als mijn grootste uitdaging om de balans te vinden tussen de periode vóór 1 januari en de periode hierna. Ik wil overheden helpen zorgen dat de samenwerking binnen de keten werkt, dat de verschillende onderdelen op elkaar aansluiten, én ze blijven inspireren om zo snel mogelijk van de nieuwe instrumenten in de wet gebruik te maken.'