Landsverdediging en nationale veiligheid

Militaire terreinen en terreinen met een militair object

Geldt het omgevingsplan voor militaire terreinen en objecten? Dan laat de gemeente geen activiteiten toe die een belemmering kunnen vormen voor het gebruik van die terreinen en objecten. Dit volgt uit artikel 5.151 van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl).

Het militair gebruik van de terreinen is uiteenlopend. Het gaat om oefenterreinen, militaire luchthavens, kazernes, schietterreinen, zend- en ontvangstinstallaties, radarstations en munitieopslagplaatsen. De locaties staan in bijlage XIV, onder A van het Bkl. Bijlage III van de Omgevingsregeling bevat de kaart met de ligging van militaire terreinen en terreinen met een militair object.

Oefen- en schietgebieden

Rond oefen- en schietbanen liggen aangewezen onveilige gebieden. Hier mogen geen activiteiten plaatsvinden die het gebruik van die gebieden kunnen belemmeren (artikel 5.152 Bkl). Dit zijn gebieden nabij militaire schietbanen, waar – direct of indirect – projectielen van de militaire schietbaan terecht kunnen komen. En waar gevaar bestaat voor mensen.

De locaties van de oefen- en schietgebieden staan in bijlage XIV, onder B van het Bkl. Bijlage III van de Omgevingsregeling bevat de kaart met de ligging van onveilige gebieden bij militaire schietbanen.

Militaire zend- en ontvangstinstallaties

Hoge bouwwerken kunnen militaire zend- en ontvangstinstallaties verstoren. Daarom mag de gemeente in het omgevingsplan geen bouwwerken toelaten met een hoogte van meer dan 22 m vanaf het maaiveld nabij deze installaties (artikel 5.153 Bkl).

De locaties waar bouwwerken militaire zend- en ontvangstinstallaties kunnen verstoren staan in bijlage XIV, onder C van het Bkl. Bijlage III van de Omgevingsregeling bevat de kaart met de ligging van de gebieden waar bouwwerken militaire zend- en ontvangstinstallaties kunnen verstoren.

Laagvliegroutes voor jacht- en transportvliegtuigen

Er zijn gebieden met laagvliegroutes voor jacht- en transportvliegtuigen. Op die laagvliegroutes mogen militairen op een hoogte van 75 m vliegen (250 voet). Hierdoor mogen er in deze gebieden geen bouwwerken staan die hoger zijn dan 40 m (artikel 5.154 Bkl).

De locaties met een militaire laagvliegroute staan in bijlage XIV, onder D van het Bkl. Bijlage III van de Omgevingsregeling bevat de kaart met de ligging van de gebieden waar een militaire laagvliegroute is .

Radarstations

Militaire en civiele radarstations zorgen voor de beveiliging van het nationale luchtruim. En voor de veilige afhandeling van het militaire verkeer en het burgerluchtverkeer. Hoge bouwwerken en windturbines in gebieden rond een radarstation kunnen het radarbeeld verstoren. De gemeente kan daarom in het omgevingsplan geen bouwwerken en windturbines toelaten die de maximaal toegelaten hoogte overschrijden. Dit volgt uit artikel 5.155 van het Bkl.

Maximale hoogte bouwwerken en windturbines

De maximale hoogte voor bouwwerken en windturbines in de buurt van een radarstation staan in bijlage XIV, onder E van het Bkl. In deze bijlage staat:

• Bouwwerken binnen een straal van 15 km rondom een radarstation mogen de maximale hoogte zoals in de tabel staat beschreven niet overschrijden. Die maximale hoogte is nabij de radar gelijk aan de hoogte van de radar.  En neemt, naarmate de afstand tot de radar groter wordt, toe met een hoogte van ongeveer 65 m.
• De tippen van de windturbines binnen een straal van 15 tot 75 km vanaf een radarstation  mogen de maximale hoogte zoals in de tabel staat beschreven, niet overschrijden.

Windturbines kunnen door hun omvang, en overwegend stalen en bewegende onderdelen,  het radarbeeld ernstig verstoren. Daarom gelden voor windturbines grotere afstanden tot een radar dan voor overige bouwwerken.

Overschrijding van maximale hoogte

Overschrijding van de maximale hoogte is niet uitgesloten. Wel moet de gemeente dan de gevolgen voor het radarbeeld beoordelen (artikel 5.155 lid 3 Bkl).

Ligging locaties waar bouwwerken en windturbines het radarbeeld kunnen verstoren

De locaties waar bouwwerken en windturbines het radarbeeld kunnen verstoren staan in bijlage XIV, onder E van het Bkl. Bijlage III van de Omgevingsregeling bevat de kaart met:

• de ligging van gebieden waar bouwwerken het radarbeeld kunnen verstoren
• de ligging van gebieden waar windturbines het radarbeeld kunnen verstoren

Rijksinstructieregel uit het Bkl geldt niet altijd

De rijksinstructieregels voor de landsverdediging en nationale veiligheid gelden niet voor activiteiten die vóór inwerkingtreding van de Omgevingswet al bestaan of zijn toegestaan op grond van een omgevingsplan of een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit.

Verder is het Rijk niet gebonden aan deze instructieregels bij (artikel 5.149 Bkl):

• projectbesluiten
• omgevingsvergunningen voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit van nationaal belang

Instrumenten waar de rijksinstructieregels ook voor gelden

De rijksinstructieregels voor landsverdediging en nationale veiligheid gelden ook voor:

• een omgevingsverordening, als de provincie regels over activiteiten stelt met het oog op een evenwichtige toedeling van functies aan locaties (artikel 7.1 Bkl)
• een projectbesluit (artikel 9.1 Bkl). Voor een projectbesluit van het Rijk gelden niet alle rijksinstructieregels (artikel 9.1 lid 2 Bkl).
• een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit (artikel 8.0b en 8.0c Bkl). Dit geldt niet voor een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit van Rijk.