'Laten we elkaar stimuleren en helpen'– RIO's aan het woord: Tom Veldhuis

Waarom ben je RIO geworden, wat doe je en wat is aantrekkelijk aan die rol?

Ik ben RIO geworden omdat ik daarvoor benaderd ben. In mijn rol probeer ik vraag en aanbod te verbinden. Het aanbod vanuit Den Haag is overweldigend en de vraag vanuit de regio is soms anders. Wat ik probeer is om de vraag vanuit de regio zo specifiek mogelijk te maken zodat 'Den Haag' er iets mee kan. Het aantrekkelijke aan deze rol vind ik de vernieuwing van het openbaar bestuur. Het is echt fantastisch om te zien dat overheden 'schoon schip' maken en elkaar weten te vinden. Nu is samenwerken moeilijk en straks geldt dat voor niet-samenwerken. Naast mijn rol als RIO ben ik ook programmamanager implementatie Omgevingswet in Medemblik. Ook geef ik les aan de Bestuursacademie over het thema 'anders werken'. Mijn drijfveer is eigenlijk vernieuwing van het openbaar bestuur en het doorbreken van gebaande paden en wantrouwen als het gaat om het werken met de Omgevingswet.

Wat valt je in de voorbereidingen op het VTH-vlak het meeste op?

De samenwerking komt niet altijd even goed van de grond als het gaat om een goed werkend DSO. Op het vlak van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) ben je heel erg afhankelijk van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) met de VTH-koppeling. In de basis werkt de landelijke voorziening. Maar de driehoek 'landelijk – leveranciers – gebruikers' functioneert nog niet optimaal. Daar moet nog wel wat werk worden verricht. Dus het is vooral heel veel communiceren. Ook nemen we niet altijd de tijd om expertise die beschikbaar is, goed te benutten.

Heb je in je regio al samenwerking met rijkspartijen gezien? En welke?

In Friesland en Rivierenland gaat het elk om 1 actieve Omgevingsdienst. Daarentegen telt de regio Noordzeekanaalgebied en IJmond meerdere omgevingsdiensten en is sprake van meerdere veiligheidsregio's. Daar worstelen mijn collega Henk Ferkranus (regio IJmond) en ik met de bestuurlijke drukte. Als het gaat om samenwerking met rijkspartijen is met name Rijkswaterstaat in beeld. Zij behartigen dan de belangen van andere rijkspartijen. In Friesland en Rivierenland is het Rijk goed aangesloten. Daar zit alleen Rijkswaterstaat aan tafel. Voor wat betreft het Noordzeekanaalgebied moet ik me nog oriënteren want die regio heb nog niet zo lang in portefeuille. Het is nog niet altijd nodig dat rijkspartijen in beeld komen; in mijn regio's zijn we nog niet zo ver. Maar ze komen vanzelf wel in beeld. Ze schuiven aan bij programma-managersoverleg. Ook proberen we ze aan te laten schuiven bij ketentesten.

Welke tips wil je aan de rijkspartijen meegeven als het gaat om samenwerken in de regio?

Ga actief participeren. Het zou ook goed zijn als we elkaars werk niet gaan overdoen. Laten we elkaar positief stimuleren en helpen. Als het gaat om het aanleggen van een rijksweg betekent dat allereerst het Rijk gaat investeren in de regio. Dat is het uitgangspunt en daarbij probeer je aan te sluiten en dat geeft een heel ander gesprek. De Omgevingswet regelt samenwerking beter dan nu het geval. Op een of andere manier ontstaat nu toch het beeld dat partijen tegenover elkaar staan. Dat is straks met de Omgevingswet anders, is mijn verwachting.

Ken je de pdf 'De Omgevingswet: De Rijksoverheid doet mee bij vergunningverlening'?

Ja, die ken ik. Ik heb de publicatie gedeeld in mijn appgroepjes met collega's waarvoor deze publicatie relevant is. In de praktijk pas ik 'em zelf niet toe.

In deze interview-serie met RIO's stelt men elkaar een estafettevraag. De vraag van Marije van der Galiën aan jou luidt als volgt: Hoe houd je de energie vast in je regio's met de nieuwe datum van inwerkingtreding? Hoe doe je dat?

In mijn waarneming hoef ik daarvoor niets te doen, anders dan het geval was met eerder uitstel van de Omgevingswet. Partijen weten nu concreet wat hen nog te doen staat. De stemming is nu dat men het fijn vindt dat sprake is van uitstel is: er is nog tijd om te oefenen en besluiten die nog door de gemeenteraad moeten worden genomen, kunnen later worden genomen. Als het gaat om VTH-systemen is ook nog genoeg tijd om daarmee te oefenen. De bevoegd gezagen weten dus wat ze nog moeten doen. De vraag is ook wat we gaan doen ná datum inwerkingtreding. Bijvoorbeeld: Met het beter benutten van de Wet gemeenschappelijke regelingen kan onderlinge samenwerking tussen gemeenten verder worden verbeterd.

Tom, welke vraag moeten we stellen aan Leona Vlok?

Hoe gaan we de interbestuurlijke samenwerking die we proberen vorm te geven, de komende jaren verder uitbouwen?

Meer informatie

• Regionale Implementatiecoaches Omgevingswet