'Omgevingswet krijgt lokaal handen en voeten' - RIO's aan het woord: Frank van Nijkerken
Regionale Implementatiecoaches Omgevingswet (RIO’s) ondersteunen gemeenten, provincies en uitvoeringsorganisaties (omgevingsdienst, waterschap, veiligheidsregio, GGD) bij de invoering van de Omgevingswet. Frank van Nijkerken is een van hen. Hij heeft de regio’s IJmond, Zuid-Kennemerland, Waterland en Zaanstreek, Brabant-Noord en Brabant-Zuidoost in zijn portefeuille. In deze nieuwe serie interviews met RIO’s zoomen we in op hun dagelijkse praktijk.
Waarom ben je RIO geworden, wat doe je en wat is aantrekkelijk aan die rol?
Aanvankelijk heb ik wel getwijfeld of ik deze rol wel moest aannemen. Ik dacht eerst dat de rol van RIO te ‘Haags’ zou zijn. Dat blijkt in de praktijk echt niet het geval en daarom ben ik blij dat ik deze kans heb gekregen. Wat mij echt over de streep heeft getrokken is dat ik in deze rol echt in de regio actief ben. De Omgevingswet moet toch op lokaal niveau handen en voeten krijgen. Daarbij komen natuurlijk allerlei praktische zaken om de hoek kijken. En natuurlijk is er het samenspel met gemeenten en Omgevingsdiensten.
Wat valt je in de voorbereidingen op het VTH-vlak het meeste op?
Het onderwerp toezicht- en handhaving is in de context van de Omgevingswet een onderwerp dat een beetje achteraan hobbelde. Hierin is wel verbetering opgetreden maar de gedachte lijkt te overheersen dat men pas in actie komt bij inwerkingtreding. Mijn observatie is dat mensen uit de toezicht- en handhavingssector beperkt ‘aan tafel’ zitten bij de voorbereiding op de inwerkingtreding van de Omgevingswet.
Heb je in je regio al samenwerking met rijkspartijen gezien? En welke?
Als het gaat om samenwerking met rijkspartijen zie ik veel verschillen tussen de regio’s onderling. Ik heb contact met een rijkspartij als Rijkswaterstaat; met andere rijkspartijen is dat veel minder. Samenwerking met andere rijkspartijen wordt vanuit gemeenten/regio minder essentieel ervaren. Dat heeft te maken met een inschatting die gemeenten op dit vlak maken en andere prioriteiten in de implementatiefase.
Hoe ervaar je de samenwerking met Rijkswaterstaat en heb je daar concrete voorbeelden van?
In mijn regio’s gaat het dan vooral om informatie-uitwisseling om te laten zien wat er in de regio gebeurt en wat er nodig is voor de implementatie van de Omgevingswet. In sommige regio’s gaat het dan bijvoorbeeld om het tonen van commitment voor afspraken in het voortraject.
Welke tips wil je aan de rijkspartijen meegeven als het gaat om samenwerken in de regio?
Ik heb geen goed antwoord op de vraag wat je op dat vlak anders of beter zou moeten doen. Het is ieder geval belangrijk dat rijkspartijen de ‘ingang’ en dus elkaar weten te vinden. Het boekje met infographics helpt daarbij op het moment dat rijkspartijen elkaar concreet nodig hebben.
We moeten het niet ingewikkelder maken dan het is. Een aantal zaken verandert maar veel processen blijven op dezelfde leest geschoeid. Het is ook maar net vanuit welke bril je naar de situatie kijkt. Gemeenten en Omgevingsdiensten hebben overduidelijk andere prioriteiten dan de rijkspartijen. De connectie met de Omgevingsdiensten lijkt mij nog het meest fundamenteel als het gaat om onderlinge samenwerking.
Voor G40-gemeenten geldt eigenlijk hetzelfde. Maar voor de kleinere gemeenten, en ik kan er een paar opnoemen, is dit echt een ander verhaal. Dan is samenwerking met rijkspartijen pas echt relevant als een bepaalde casus zich voordoet waarbij die samenwerking echt nodig is.
Ken je de pdf De Omgevingswet: de Rijksoverheid doet mee met vergunningverlening?
Ja, die pdf is mij bekend. Het lijkt mij wel belangrijk om deze pdf nog eens goed voor het voetlicht te brengen in de uitvoeringspraktijk. Ik heb niet het idee dat iedereen deze pdf al kent.
In deze interview-serie met RIO’s stelt men elkaar een estafettevraag. De vraag van Henk Ferkranus aan jou luidt als volgt: Lukt het bij jou om de rijkspartijen aan te laten sluiten bij diverse cases?
Nee, luidt het korte antwoord. Op een bepaald moment moet je als gemeente keuzes en prioriteiten stellen. Mijn grootste zorgpunt ten aanzien van de implementatie is dat men vanuit Den Haag met een bepaalde veronderstelling naar de werkelijkheid kijkt. En die werkelijkheid is vaak anders. Er komt zoveel op gemeenten af. En zeker in kleinere gemeenten is die impact groot.
Bij de grotere gemeenten heb ik er trouwens alle vertrouwen in dat het daar wel goed komt. Bij de kleinere gemeenten ook als men zich daar richt op zaken die echt cruciaal zijn voor een goede implementatie van de Omgevingswet en men de juiste prioriteiten stelt.
Frank, welke vraag moeten we stellen aan Léon Evers?
Kun je aangeven over welk aspect van je rol als RIO je supertevreden en trots bent en waar je je behoorlijk hebt vergaloppeerd?
Meer informatie
Interviews met RIO's
De Omgevingswet brengt verschillende thema's bij elkaar. Dat vraagt om samenwerking in de 'keten', met alle betrokken partijen. In een serie interviews geven Regionaal Implementatiecoaches Omgevingswet (RIO's) een inkijkje in hun dagelijkse werk en vertellen ze over de samenwerking in hun regio’s. Dit is het 3e interview, er volgen er meer.