Maximale inspanning voor inwoners en bedrijven
Het maximale doen om inwoners en bedrijven goed te ondersteunen. In de regio’s IJsselland en Twente willen de samenwerkende partners dat op een pragmatische en doelgerichte manier bereiken. Onlangs kreeg directeur-generaal Ruimtelijke Ordening Marjolein Jansen tijdens een werkbezoek een update over de stand van zaken. De gemeente Raalte trad op als gastheer. Met wethouder Ben Nijboer en Hubert Weitenberg, voorzitter Regiegroep, blikken we terug op het werkbezoek.
Schepje bovenop
De implementatie van de Omgevingswet heeft een positief effect gehad op het gebied van onderlinge samenwerking. 'We hebben er als regio een schepje bovenop gedaan. Op veel praktischer niveau zijn onderlinge afspraken gemaakt', vertelt Hubert Weitenberg, voorzitter van de Regiegroep Werkende Ketens in IJsselland. 'De Omgevingswet zorgt voor betere borging van de onderlinge samenwerking tussen diverse overheden.'
De regio’s in Overijssel kunnen daarvoor als voorbeeld worden genomen. Met alle betrokken partijen zijn werkwijzen afgestemd en ingericht die nodig zijn voor een soepele en efficiënte manier van samenwerken. Dan gaat het bijvoorbeeld om de regionale omgevingstafels in het initiatievenproces. Maar ook samenwerkingsafspraken in het vergunningen-, toezicht- en handhavingsproces (VTH) worden al jarenlang uitgeprobeerd en bijgeschaafd. 'Het gaat erom met elkaar als regio die eenduidigheid te laten zien', zegt Weitenberg daarover. De mate van gereedheid blijkt ook uit de landelijke verspreiding van de IJssellandse voorbeeldbrieven als het gaat om de VTH-processen. Uniek aan de samenwerking in regio IJsselland is dat vrijwel alle ketenpartners en gemeenten met hetzelfde VTH-systeem werken.

Op de goede weg
Ook regiogemeente Raalte is goed voorbereid op de Omgevingswet. ‘We zijn al ver met de voorbereiding. Wij zijn blij dat nu duidelijk is wanneer de wet in werking treedt. Het geeft duidelijkheid voor ons als gemeente en daarmee ook voor onze inwoners en ondernemers die met een plan verder willen’, zegt Ben Nijboer, wethouder buitengebied, beheer en mobiliteit van gemeente Raalte. Al in 2017 werd daar voorgesorteerd op de Omgevingswet. Bijvoorbeeld met het instellen van de Ruimtecoach omdat werd voorzien dat het voortraject van ruimtelijke plannen belangrijker wordt bij de Omgevingswet.
Deze ruimtecoach is al vroeg in het planproces benaderbaar voor initiatiefnemers. Daarnaast is in 2020 een omgevingsvisie vastgesteld. De gemeente stelde die visie op in samenwerking met meer dan 100 'visiemakers' zoals inwoners en ondernemers. In aanloop naar de omgevingsvisie is geprobeerd om het DNA van Raalte vast te leggen. Dat gebeurde door middel van 'luistervinken' die in gesprek gingen met de lokale samenleving. Op die manier werd gebruikgemaakt van de kennis van inwoners en ondernemers en werd draagvlak gecreëerd. Voor het borgen van een goede overgang naar een 'echt' omgevingsplan is deze maand een plan van aanpak vastgesteld door de gemeenteraad van Raalte. 'Qua proces zijn we wel op de goede weg', vat Nijboer samen. Tegelijkertijd ziet hij, net als Weitenberg, nog wel wat beren op de weg bij de beginfase van de Omgevingswet.
Zorgen om de dienstverlening
'Je kunt van alles regelen aan de achterkant maar als het aan de voorkant niet werkt, heb je daar als inwoner of ondernemer toch last van', zegt Weitenberg daarover. Hij toont zich bezorgd over de opstart van het Omgevingsloket, waardoor initiatiefnemers daarin mogelijk vastlopen en zich vervolgens melden bij het gemeentelijk loket. 'De frontoffice bij de gemeente krijgt daardoor meer te verstouwen en dat betekent dus dat je daaromheen iets moet organiseren.' Hij ziet daarbij minder vrijblijvendheid en een stevige regierol voor het Rijk weggelegd.
Bijvoorbeeld door het faciliteren van gemeenten met een vergunningchecker waarin alleen gemeentelijke regels zijn opgenomen, het verstrekken van financiële middelen voor het bekostigen van dienstverleningscapaciteit en het bieden van sturing bij de doorontwikkeling van het Omgevingsloket.
'Je stuurt niemand terug'
Ook Nijboer onderstreept het gezamenlijke belang van continue dienstverlening. 'Je kunt zeggen dat het andermans probleem is, maar dat voelt gewoon niet goed. We willen inwoners en (kleine) ondernemers helpen om goed door de eerste fase heen te komen.'
Weitenberg deelt dat voornemen. Hij wijst op de gevoeligheid van het thema gemeentelijke dienstverlening dat er van oudsher op rust. Met het luisteren naar en het in verbinding blijven met inwoners en ondernemers probeert de gemeente Raalte haar dienstverlening en samenwerking met ondernemers telkens te verbeteren. Dat gebeurde onlangs nog met de regionale Serious Game, waarbij de behandeltijd van 8 weken moest worden gemanaged. Op het succes van deze ketentest wordt in het najaar verder voortgeborduurd, met passende dienstverlening als inzet. 'Linksom of rechtsom ga je inwoners en ondernemers gewoon op maandag 1 januari helpen, want je stuurt niemand terug.'