Rapportage IKT-testweek 7 (1 augustus-5 augustus 2022)
Hieronder vindt u de resultaten van IKT-testweek 7, die plaatsvond van maandag 1 tot en met vrijdag 5 augustus 2022. De overheden hebben getest in een aantal scenario’s.
Geteste scenario’s
De overheden hebben in testweek 7 (van 1 tot en met 5 augustus 2022) de volgende scenario’s getest in de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van de landelijke voorziening Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV) en met de eigen software:
- Gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft een aantal contentvariaties toegevoegd en gepubliceerd in het omgevingsplan.
- Gemeente Nissewaard heeft getest met het publiceren van een ontwerp- en definitief omgevingsplan (via ‘integrale tekstvervanging’) en omgevingsvisie. Daarnaast heeft de gemeente ook een voorbereidingsbesluit gepubliceerd.
- Gemeente Veenendaal heeft zowel de plan- als vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH)-keten beproefd.
- Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) heeft met name de vergunningscheck opnieuw beproefd.
- Waterschap Vallei en Veluwe heeft zich, samen met de gemeente Brummen, gericht op de Samenwerkingsfunctionaliteit (SWF).
- Waterschap Limburg heeft zich gericht op de planketen en de toepasbare regels.
Eerder was het de bedoeling dat ook de gemeenten Deventer en Dordrecht zouden testen, maar onder andere door vakanties is dat niet gelukt. Deze testweek waren er geen deelnemers vanuit de provincies.
Bij de testen zijn ook geregeld andere partijen betrokken, zoals omgevingsdiensten of netbeheerders. Deze worden hier niet apart toegelicht, maar zij melden net als de genoemde overheden wel bevindingen of wijzigingsverzoeken tijdens de testperiode.
Rijkspartijen oefenen veel en doen dit ook in samenwerking met andere overheden, maar testen vooralsnog niet of nauwelijks in IKT-verband. Bevindingen worden wel gedeeld zodat deze eventueel in testscenario’s kunnen worden opgenomen.
Bij deze rapportage hoort een cijfermatige duiding van de meldingen. Daarnaast kunt u het overzicht downloaden van de functionele set, waarbij is aangegeven welke onderdelen getest zijn en wat het resultaat was. (pdf, 368 kB) Bij een aantal bevindingen is een verwijzing naar een gemelde bevinding opgenomen. Niet alle bevindingen staan in dit overzicht.
Toelichting Gemeenten
Gemeente Bodegraven-Reeuwijk
In deze testronde heeft de gemeente Bodegraven-Reeuwijk diverse variaties aangebracht in het omgevingsplan. De gemeente heeft onder andere een artikel laten vervallen, diverse geometrieën uit een bestemmingsplan gebruikt, een tabel, afbeelding en een voetnoot toegevoegd, verwijzingen gemaakt naar externe regelgeving en een artikelsgewijze toelichting geschreven. Deze versie van het omgevingsplan heeft de gemeente succesvol kunnen valideren en publiceren. Nadat de publicatie zichtbaar was in Regels op de kaart viel op dat niet alles goed getoond werd:
- Het vervallen artikel was nog steeds zichtbaar zonder dat de gebruiker zag dat het artikel was komen te vervallen.
- De afbeelding was wel goed te zien op Overheid.nl, maar niet in Regels op de Kaart.
- De artikelsgewijze toelichting was niet terug te vinden.
Onderzocht wordt nog of de oorzaak bij de landelijke voorziening van DSO ligt, of in de decentrale plansoftware.
Naast deze bevindingen was er ook een aantal wensen rondom de gebruiksvriendelijkheid bij het tonen van tabellen en voetnoten. Deze zijn ook ingediend als wijzigingsvoorstellen bij het ontwikkelteam van DSO-LV dat de viewer ontwikkelt.
De gemeente wilde in de testweek nog een extra stap zetten met contentvariaties en een nieuwe publicatie. Maar bij de validatie van dit vernieuwde omgevingsplan kwamen er foutmeldingen terug vanuit de LVBB, die niet door de gemeente op te lossen waren. De leverancier heeft de bevinding opgepakt en werkt nu aan een oplossing.
Gemeente Nissewaard
De gemeente Nissewaard had als doel om deze ronde diverse omgevingsdocumenten te publiceren. Het is in deze testronde gelukt om een ontwerp-omgevingsvisie te publiceren en vervolgens met een wijziging (integrale tekstvervanging) ook de definitieve omgevingsvisie.
Daarnaast heeft de gemeente een voorbereidingsbesluit gepubliceerd. De publicatie is zichtbaar in Regels op de kaart, maar de naamgeving van het document komt niet overeen met de gepubliceerde versie. In de naamgeving is een provincienaam meegekomen. Dit is gemeld en wordt op dit moment verder onderzocht door de leverancier van de plansoftware.
Tot slot wilde de gemeente ook een publicatie doen van het omgevingsplan, maar hier liepen ze tegen een foutmelding aan. Omdat dit een foutmelding betreft zonder verdere duiding wat er misgaat, is deze bevinding ook gemeld bij de eigen softwareleverancier.
Gemeente Veenendaal
De gemeente heeft een test-omgevingsplan gemaakt in de lokale software. Functioneel is dat goed gegaan en zijn er geen blokkerende bevindingen gedaan. Vervolgens is het omgevingsplan gepubliceerd. Dat ging in 1e instantie goed. Dit initiële omgevingsplan had een ingangsdatum die een aantal weken in de toekomst lag. Dat betekende dat het plan na publicatie nog niet zichtbaar was in de viewer. Daarom is ervoor gekozen om de publicatie van dit plan af te breken en het omgevingsplan opnieuw te publiceren. Bij deze 2e publicatie volgde een foutmelding die voor verdere analyse en oplossing is gemeld bij de decentrale softwareleverancier. In een volgende testronde wordt de publicatie opnieuw getest.
Naast de planketen heeft de gemeente Veenendaal ook de VTH-keten getest. Er is een enkelvoudige aanvraag gedaan via het Omgevingsloket. Deze werd correct ontvangen en is afgehandeld in de lokale VTH-software van de gemeente.
Toelichting Waterschappen
Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR)
HDSR heeft in deze testweek nog enkele scenario’s in de VTH-keten opnieuw getest, waaronder het doorlopen van de vergunningcheck, gevolgd door indienen verzoeken. Enkele bevindingen vielen daarbij op:
- Hinderlijk: bij het behandelen van meerdere aanvragen in het zaaksysteem is niet aangegeven dat deze aanvragen aan elkaar gerelateerd zijn. Dit moet nog door de lokale softwareleverancier worden gerealiseerd.
- Hinderlijk: bij het indienen van een aanvraag via het Omgevingsloket wordt wel gevraagd of het een nieuwe of bestaande aanvraag betreft, maar bij een bestaande aanvraag wordt niet gevraagd een referentiekenmerk mee te geven.
- Hinderlijk: wanneer een bijlage als aanvulling wordt ingediend, wordt een nieuwe publiceerbare pdf naar het VTH-systeem gestuurd. Hierin is echter niet duidelijk wat de nieuwe aanvulling is.
- Opmerkelijk: bij het publiceren van een omgevingsdocument in de Landelijke voorziening bekendmaken en beschikbaar stellen (LVBB) en DSO-LV wordt bij de laatste stap in het proces geen bericht meer verzonden dat ‘Registratie OK’ is. Dit betekent dat het bevoegd gezag zelf moet toetsen of een en ander in het DSO verwerkt is. Inzage in de status van de verwerking is als ‘wens’ geregistreerd.
- Opmerkelijk: bij het tonen van de uitkomst van de vergunningcheck wordt alleen gesproken over ‘de overheid’ in plaats van het noemen van de betreffende overheidsinstantie.
Waterschap Vallei en Veluwe en Gemeente Brummen
In samenwerking met Gemeente Brummen heeft Waterschap Vallei en Veluwe het samenwerken in het Omgevingsloket getest. Met name het gebruik van de Samenwerkingsfunctionaliteit (SWF) verliep in deze samenwerking niet volgens verwachting.
- Blokkerend: bij het starten van een samenwerking wordt in het decentrale VTH-systeem bij de gemeente wel een samenvatting-pdf getoond, maar niet de bijlagen.
- Blokkerend: het is niet mogelijk de behandeltermijnen te verlengen van de aanvraag in het VTH-systeem.
- Blokkerend: bij het toevoegen van een bijlage aan de samenwerking (via de SWF) door het waterschap komt de bijlage niet automatisch beschikbaar bij de gemeente waarmee de samenwerking is opgezet, maar is deze wel zichtbaar in de SWF van het DSO.
- Hinderlijk: als er verschillende verzoeken worden ingediend bij verschillende bevoegde gezagen die betrekking hebben op dezelfde locatie, dan worden die bevoegde gezagen hierover niet geïnformeerd.
Waterschap Limburg
Waterschap Limburg heeft deze testronde enkele locaties toegevoegd die vallen binnen het ambtsgebied en daarbij ook de toepasbare regels afgemonteerd en getest met de vergunningcheck. Daarbij zijn 2 bevindingen naar boven gekomen. De ene had te maken met een tijdelijke verstoring in de landelijke voorziening van het DSO. De andere betrof de weergave van de volgorde van gekoppelde artikelen met activiteiten. Deze synchronisatie wordt geanalyseerd door de decentrale softwareleverancier.
Testdekking en testoordeel
De genoemde onderwerpen op de lijst (afgedekte scope; zie rapportage van testweek 7 (pdf, 368 kB)) geven we weer in een testrapportage waarbij we een vergelijking maken met de functionele set (xlsx, 701 kB) met capabilities op het niveau van de bevoegd gezagen.
Deze capabilities kunnen bestaan uit functionaliteiten van software en uit andere producten zoals een voorbeeld of handleiding. In de testrapportage is voor elke geteste capability een kleur ingevuld. De legenda hiervoor is als volgt:
- groen: als werkbaar beoordeeld
- geel: als werkbaar beoordeeld met bevindingen die de capability kunnen verbeteren
- rood: niet werkbaar, belemmerende bevindingen gedaan
- grijs: niet beschikbaar om te beoordelen
Als er geen kleur is ingevuld, is de capability geen onderdeel van het ketenscenario in die kolom.
Let op, dit betreft een momentopname. De testen zijn uitgevoerd met de op dat moment beschikbare versies van de software van DSO-LV en van de software bij het bevoegd gezag. Deze zijn in veel gevallen nog in ontwikkeling en nog niet volledig gereed voor de inwerkingtreding.
Meldingen
In totaal hebben de testende overheden 41 meldingen gedaan. Hiervan zijn 13 meldingen als een wens gecategoriseerd en 28 meldingen als een daadwerkelijke bevinding. De bevindingen worden geanalyseerd en van een prioriteit voor oplossing voorzien.
Bevindingen gaan over de werking van DSO (landelijke voorziening of decentrale software), over de content of over de beschikbaarheid of begrijpelijkheid van ondersteuningsproducten zoals handreikingen, toelichtingen of websites. In de cijfermatige duiding van de meldingen is aangegeven op welke stappen in de keten de meldingen betrekking hebben en waar zij zijn belegd voor oplossing of opvolging.
Bevindingen zijn blokkerend als zij voor alle of een grote groep gebruikers het werken onmogelijk maken. Normaal gesproken gaat dat over het niet beschikbaar zijn van een component in het DSO-LV, maar kan ook over decentrale software gaan. Bevindingen die gaan over decentrale software, kunnen weliswaar voor de testende overheid blokkerend zijn, maar belemmeren meestal slechts 1 of een beperkt aantal gebruikers. In de prioritering van DSO-LV krijgen zij dan een prioriteit 2 (hoog in plaats van blokkerend) toegekend.
Tijdens het testen hebben zich geen blokkerende incidenten met de landelijke voorziening van het DSO voorgedaan. De landelijke voorziening is gedurende de testperiode beschikbaar geweest en er was geen verstoring van de dienstverlening.
Wensen worden geanalyseerd en kunnen uiteindelijk op de backlog komen. In overleg met de koepels worden zij geprioriteerd in het reguliere planningsproces van DSO.