Wegwijzer veelgestelde vragen natuur
Deze wegwijzer is voor medewerkers van gemeenten, waterschappen en provincies. Dit onderdeel helpt u bij het beantwoorden van veelgestelde vragen over natuur.
Let op! Vaak vindt u meer informatie op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO). Deze website is niet bedoeld voor inwoners, maar voor medewerkers van overheden, bedrijven en adviesbureaus.
Algemene vragen over natuur
Het hangt van de activiteit af welke regels er gelden. Soms is er een vergunning nodig. Soms gelden algemene regels van het Besluit activiteiten leefomgeving. Soms gelden er ook (aanvullende) regels van een gemeente, provincie of waterschap.
Meer over welke regels er voor welke activiteit gelden, leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
Nee, de Wet natuurbescherming geldt vanaf 1 januari 2024 niet meer. De regels van de Omgevingswet zijn daarvoor in de plaats gekomen. Die regels komen grotendeels overeen met die van de Wet natuurbescherming.
Meer over wat er is veranderd onder de Omgevingswet leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
De Omgevingswet regelt verschillende activiteiten die met natuur te maken hebben:
- Natura 2000-activiteit en andere activiteit die nadelig kan zijn voor een Natura 2000-gebied
- Flora- en fauna-activiteit
- Kappen bomen/ houtopstanden
- Jachtgeweeractiviteit
- Valkeniersactiviteit
- Middelen, installaties, methoden gebruiken voor het vangen van dieren
- Jacht
- Invasieve exoten tegengaan
- Handel en bezit van beschermde dieren en planten
Meer over deze natuuractiviteiten leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
Dat hangt af van de activiteit. Voor een jachtgeweeractiviteit en valkeniersactiviteit is altijd een omgevingsvergunning nodig. Voor een Natura 2000-activiteit is dat meestal het geval. Ook voor een flora- en fauna-activiteit kan een omgevingsvergunning nodig zijn.
Meer over de vergunningplichten voor deze activiteiten leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
Een jachtgeweeractiviteit is het gebruiken van een geweer om dieren te doden die in het wild leven. De Omgevingswet geeft regels over de jachtgeweeractiviteit en er is altijd een omgevingsvergunning nodig. Onder de Wet natuurbescherming heette zo’n vergunning een jachtakte.
Meer over de jachtgeweeractiviteit leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
Een valkeniersactiviteit is het gebruiken van een vogel voor het vangen of doden van een dier. De Omgevingswet geeft regels over de valkeniersactiviteit en er is altijd een omgevingsvergunning nodig. Onder de Wet natuurbescherming heette zo’n vergunning een valkeniersakte.
Meer over de valkeniersactiviteit leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
BeSI in het Omgevingsloket
BeSI staat voor Beschermde SoortenIndicator. Met dit digitale hulpmiddel kunt u controleren of er op de locatie van uw werkzaamheid beschermde dieren of planten kunnen zijn. In de Vergunningcheck van het Omgevingsloket moeten mensen soms vragen beantwoorden over beschermde planten en dieren. De Vergunningcheck verwijst dan naar BeSI.
In BeSI vult u ook uw locatie en werkzaamheden in. BeSI maakt daarna een rapport met de uitkomst. Daarin ziet u welke beschermde dieren en planten op uw locatie aanwezig kunnen zijn. Maar alleen de planten en dieren waar uw werkzaamheden invloed op kunnen hebben. Met dit rapport kunt u de vragen in de Vergunningcheck beantwoorden.
U kunt BeSI gebruiken voor werkzaamheden op kleine schaal. Denk daarbij aan werkzaamheden aan en rondom huis en tuin. Gaat het om werkzaamheden voor een groter project of in een natuurgebied? Dan kan onderzoek door een deskundige nodig zijn, bijvoorbeeld een ecoloog of iemand met kennis van soorten.
Niet alle beschermde soorten zitten in BeSI, maar wel de 400 soorten die het meest voorkomen. BeSI is van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de 12 provincies.
Meer informatie over BeSI leest u op de website van BIJ12:
Met de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) kunt u controleren of er op een locatie beschermde dieren of planten aanwezig kunnen zijn. De Vergunningcheck van het Omgevingsloket verwijst bij bepaalde werkzaamheden naar dit digitale hulpmiddel.
In BeSI ziet u in 5 stappen of uw werkzaamheid op een locatie invloed heeft op beschermde dieren en/of planten.
- Stap 1: Locatie kiezen
Vul een adres, postcode of plaats in en klik op ‘Zoeken’. De kaart zoomt automatisch in naar de gekozen locatie. - Stap 2: Teken een vlak
Controleer of u op de kaart de juiste locatie ziet. Kunt u de locatie niet vinden? Klik dan op ‘Vorige stap’ of verschuif de kaart naar de juiste locatie. Daarna kunt u beginnen met tekenen. U tekent een vlak door de linkermuisknop ingedrukt te houden en te verslepen in de gewenste richting. Het maximale oppervlak dat u kunt tekenen is 10.000 m2. - Stap 3: Kies uw werkzaamheid
Aan de hand van een trefwoord kunt u een werkzaamheid zoeken. Vul hiervoor het trefwoord in en klik op ‘Filteren’. Als u de juiste werkzaamheid heeft gevonden, dan klikt u op ‘Volgende stap’. - Stap 4: Rapport maken
Als u de juiste locatie en werkzaamheid heeft geselecteerd, klikt u op de knop ‘Maak rapport’. U krijgt dan een pdf-bestand van een rapport met de uitkomst. - Stap 5: Open het rapport
Klik op ‘Open resultaat als pdf’ om het rapport te openen. In het rapport ziet u welke beschermde dieren en planten op uw locatie aanwezig kunnen zijn. En waar uw werkzaamheid mogelijk nadelig voor is. U ziet ook een advies wat u kunt doen om deze soorten te beschermen. Sla het rapport op voordat u terug gaat naar de Vergunningcheck.
Meer informatie over BeSI leest u op de website van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de 12 provincies:
Nee, u kunt niet meerdere werkzaamheden tegelijk selecteren in de Beschermde SoortenIndicator (BeSI).
Doet u verschillende werkzaamheden? Kapt u bijvoorbeeld een boom en gaat u ook graven in de bodem? Controleer dan in BeSI voor beide werkzaamheden of dit invloed heeft op beschermde dieren en planten op uw locatie.
Meer informatie over BeSI leest u op de website van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de 12 provincies:
Met de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) kunt u controleren of er beschermde planten en dieren op uw locatie zijn. Dit hulpmiddel gebruikt u bij het invullen van de Vergunningcheck.
Staan er in het rapport beschermde planten en/of dieren? Dan kunt het overzicht met soorten gebruiken bij het verder invullen van de Vergunningcheck. U ziet dan in het resultaat of u bijvoorbeeld een vergunning nodig heeft voor uw werkzaamheden.
Per soort ziet u in het BeSI-rapport ook een kort advies hoe u rekening kunt houden met de soort bij uw werkzaamheden.
Meer informatie over BeSI leest u op de website van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de 12 provincies:
Vragen over de uitkomst in het rapport van de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) kunt u stellen aan uw gemeente. Als zij uw vraag niet kunnen beantwoorden, kunnen ze terecht bij hun contactpersoon voor natuur bij de provincie.
Of ze kunnen contact opnemen met de beheerders van BeSI via beschermdesoortenindicator@bij12.nl. Zij kunnen antwoord geven op de vraag waarom een bepaalde soort in het rapport verschijnt.
Meer informatie over BeSI leest u op de website van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de 12 provincies:
In de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) zijn 400 beschermde soorten opgenomen. Het BeSI-rapport houdt alleen rekening met deze 400 soorten.
In het algemeen geldt dat u bij uw werkzaamheden rekening moet houden met alle planten en dieren die in het wild leven. Daarnaast heeft u misschien ook een vergunning nodig voor uw werkzaamheid. Dit controleert u met de Vergunningcheck in het Omgevingsloket.
Het gebruik van de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) is niet verplicht. Maar als u iets verandert aan uw huis of tuin, mag dit niet in het nadeel zijn van beschermde planten en dieren. Dit staat in de Omgevingswet.
Met BeSI kunt u zien of er op uw locatie beschermde planten en dieren kunnen zijn. U kunt BeSI dus als hulpmiddel gebruiken om aan de wet te voldoen.
Natuur in het Omgevingsloket
In ons land leven beschermde planten en dieren. Verandert u bijvoorbeeld iets aan uw huis of tuin? Dan mag dit niet in het nadeel zijn van deze beschermde planten en dieren. In de Omgevingswet staan regels om deze soorten te beschermen.
In de Vergunningcheck van het Omgevingsloket beantwoordt u daarom ook vragen over beschermde planten en dieren. U moet invullen of er op uw locatie beschermde dieren en/of planten kunnen zijn. Dit kunt u controleren met het digitale hulpmiddel BeSI, de Beschermde SoortenIndicator.
Bij BeSI vult u ook uw locatie en werkzaamheid in. De BeSI maakt daarna een rapport met de uitkomst. Met dit rapport kunt u de vragen in de Vergunningcheck beantwoorden. Zo ziet u aan het eind van de Vergunningcheck of u uw werkzaamheden mag uitvoeren of dat u eerst een vergunning nodig heeft.
Meer informatie over BeSI leest u op de website van BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de 12 provincies:
Uw werkzaamheid kan nadelige gevolgen hebben voor beschermde planten of dieren. Voor u start met uw werkzaamheid moet u nagaan of dat zo is.
Soms is het na de Vergunningcheck niet duidelijk of uw werkzaamheden in het nadeel zijn van deze soorten. Of wat u precies moet doen om deze soorten te beschermen. In deze gevallen is het advies in de Vergunningcheck om contact op te nemen met uw gemeente.
Het Omgevingsloket verwijst voor contact altijd alleen naar de gemeente en/of het waterschap. Ook als het Rijk of de provincie de vragen maakt over een activiteit of meer informatie nodig heeft. Zo hoeft u als initiatiefnemer in de meeste gevallen maar contact op te nemen met 1 loket.
In de Vergunningcheck van het Omgevingsloket ziet u soms dat u een vergunning nodig heeft voor de flora- en fauna-activiteit. Of dat u bij uw gemeente moet navragen wat u moet regelen voor de flora- en fauna-activiteit.
Een flora- en fauna-activiteit is een activiteit met mogelijke gevolgen voor dieren of planten die in het wild leven. Om de natuur te beschermen, zijn er regels voor flora- en fauna-activiteiten.
Meer informatie over de flora- en fauna-activiteit leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):
In de Vergunningcheck van het Omgevingsloket ziet u soms dat u een vergunning nodig heeft voor een Natura 2000-activiteit. Dit komt voor als u een werkzaamheid doet in de buurt van of in een Natura 2000-gebied. Dit is een beschermd natuurgebied dat onderdeel is van een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden.
Een Natura 2000-activiteit is een activiteit die significante gevolgen kan hebben voor zo’n Natura 2000-gebied.
Meer over de Natura 2000-activiteit leest u op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO):