Pijnacker-Nootdorp vervult aanjagersrol met verve
De tijd goed benutten; met die insteek heeft de gemeente Pijnacker-Nootdorp al vroeg voorgesorteerd op de invoering van de Omgevingswet. Onlangs liet minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening zich daarover bijpraten. Dat deed hij in gezelschap van Edward Stigter, interim-programmadirecteur van het programma Aan de slag met de Omgevingswet (ADS). Tijdens het bezoek kreeg de minister een indruk van de eerste ervaringen ná inwerkingtreding en sprak hij met betrokkenen die zelf 'achter de knoppen zitten'.
Bart van Straten (wethouder Ruimtelijke Ordening) was blij met het bezoek van de minister. “In Pijnacker-Nootdorp is de afgelopen jaren hard gewerkt om de hele organisatie erop voor te bereiden. Het bezoek van Hugo de Jonge is een mooie blijk van waardering voor al het werk dat is verricht. Dat Pijnacker-Nootdorp de aanjagersrol vervult is iets om trots op te zijn!”
Maatwerk voor inwoners én ondernemers
Op de werkvloer van het Klantcontact Centrum van de gemeente Pijnacker-Nootdorp sprak de minister met een goed voorbereid team. Dagelijks krijgen zij de nodige vragen te verwerken over uiteenlopende onderwerpen, ook over de Omgevingswet. Daarbij wordt nauw samengewerkt met het gemeentelijke communicatieteam, dat bij de voorlichting over de komst van de Omgevingswet grondig te werk is gegaan. Dat gebeurde op verschillende manieren, zoals met voorlichting op maat voor inwoners. En daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van de door het Programma ADS aangereikte (digitale) hulpmiddelen.
Verder is maatwerk geleverd voor ondernemers met een speciale informatieavond voor deze doelgroep. Uitgebreide voorlichting was er ook voor de leden van de gemeenteraad. Aan de hand van een succesvol verlopen casus over een buitenplanse omgevingsplanactiviteit sprak de nieuwe manier van werken tot de (lokale) verbeelding. Dat geldt ook voor de praktijk van de Omgevingswet sinds 1 januari 2024. De aanvragen die dit jaar bij deze gemeente zijn binnengekomen konden probleemloos in behandeling worden genomen.
Ketensamenwerking in de regio
Bij de voorbereiding op de Omgevingswet reikte de blik van de gemeente Pijnacker-Nootdorp veel verder dan de lokale situatie. De keuze voor de lokale software is daarvan een voorbeeld. Deze is in 2020 door middel van een gezamenlijke aanbesteding met gemeente Delft aangeschaft. Toen is direct gestart met het koppelen van vergunningsketen- en de plansoftware op het DSO-LV.
In de afgelopen jaren vervulde de gemeente in de regio een leidende rol bij het ontwikkelen van werkprocessen en werkafspraken met de ketenpartners. Er is veelvuldig getest en geoefend. In regionale ketentesten kon veel kennis en ervaring worden gedeeld. Elke 3 weken vond in de regio Haaglanden zo'n ketentest plaats. Vanwege de lange doorlooptijd tot aan inwerkingtreding nam het rendement van deze testen steeds toe. Afgelopen najaar is de gehele DSO-keten getest. Naast ICT kwamen ook onderlinge verschillen in de eigen processen aan bod.
Een bijkomstig voordeel binnen dit oefen- en testproces, omdat in de regio Haaglanden wordt gewerkt met alle 5 grote softwareleveranciers. Dat zorgde ervoor dat tijdens de ketentesten diverse softwareleveranciers inzicht kregen in de onderlinge verschillen en er gezamenlijk oplossingen konden worden ontwikkeld. Op 18 december heeft de regio Haaglanden een regionale ketentest 'Groen Bijtanken' georganiseerd. Toen is geoefend met een gecombineerde vergunningaanvraag voor het brouwen van bier en het produceren van groene waterstof.
Van pilot naar doorontwikkeling
Als het gaat om de ‘techniek’ is de blik niet louter op testen en oefenen gericht geweest maar ook op het daadwerkelijk overgaan tot actie. Met de pilot omgevingsplan 'Tolhek', die een paar jaar geleden is opgestart, is het eerste gemeentelijke omgevingsplan voor deze woonwijk opgesteld. Belangrijke leerpunten werden behaald op het besluitvormings- en participatieproces. Zo werd allereerst een enquête gehouden onder de wijkbewoners, gevolgd door digitale bijeenkomsten waarbij ook de vooroverlegpartners aanwezig waren. Verder besloot de gemeente tot het publiceren van het conceptontwerp van het omgevingsplan zodat voor belanghebbenden inspraak mogelijk was.
Voor het opstellen en publiceren van omgevingsdocumenten is direct ingezet op STOP/TPOD. Als het gaat om de leesbaarheid en een snel begrip van deze omgevingsdocumenten heeft Pijnacker-Nootdorp samen met de stedenbouwkundige bureaus een annotatierichtlijn opgesteld. Zowel de eigen planmakers als deze bureaus werken hiermee.
Een ander voorbeeld van de vooruitziende blik in deze gemeente betreft het vrijmaken van een gemeentelijke medewerker voor de functie van regelanalist. Daarmee was Pijnacker-Nootdorp één van de eerste gemeenten in Nederland. De betrokken medewerker zorgt onder meer ervoor dat initiatiefnemers de juiste vragenbomen te zien krijgen bij het doen van een Vergunningcheck en vragenformulieren bij het doen van een vergunningaanvraag.
Voor wat betreft dit aspect maar ook andere relevante onderwerpen wordt in Pijnacker-Nootdorp, net als elders, uitgezien naar een verdere doorontwikkeling van het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Verwachtingsvol wordt uitgezien naar een steeds slimmere toepassing van geo-informatie bij het doorlopen van een Vergunningcheck. In deze voorlopergemeente wordt met een positieve blik naar de toekomst gekeken. Met een inspirerende aanjagersrol bouwt ze verder aan continue verbetering van dienstverlening aan inwoners en ondernemers.