Rapportage IKT-testweek 40 (20 tot en met 24 november 2023)

Geteste scenario's

De overheden hebben in testweek 40 (van 20 tot en met 24 november 2023) de volgende scenario's getest in de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van de landelijke voorziening Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV) en met de eigen software:

• Gemeenten: deelgenomen aan deze testronde hebben de gemeenten Bodegraven-Reeuwijk, Delft, Dijk en Waard, Eindhoven, Middelburg, Pijnacker-Nootdorp, Purmerend, Roosendaal en Rotterdam. Er is getest met wijzigingen op het omgevingsplan, het in beheer nemen van de bruidsschat, de viewer van het Omgevingsloket en het publiceren van BOPA’s.
• Waterschappen: er zijn testen uitgevoerd door de provincies Noord-Holland en Overijssel. De testen hadden betrekking op het publiceren van een voorbereidingsbesluit, een projectbesluit en toepasbare regels.
• Provincies: Er zijn testen uitgevoerd door Waterschap Limburg, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en Waterschap Brabantse Delta. Het betrof het hertesten van een aantal eerder gedane bevindingen.
• Rijk: er is getest met een groot aantal partijen in de VHT-keten in een gezamenlijke ‘try-out’.

Bij de testen zijn ook geregeld andere partijen betrokken, zoals omgevingsdiensten of netbeheerders. Deze worden hier niet apart toegelicht, maar zij melden net als de genoemde overheden wel bevindingen of wijzigingsverzoeken tijdens de testperiode.

Deze rapportage kent 2 bijlagen:

• een cijfermatige duiding van de meldingen
• het overzicht van de functionele set (xlsx, 763 kB). Daarbij is aangegeven welke onderdelen deze testweek zijn getest en wat het resultaat was. Bij een aantal bevindingen is een verwijzing naar een gemelde bevinding opgenomen. Niet alle bevindingen staan in dit overzicht. Alle bevindingen zijn wel geregistreerd in de meldingenregistratie.

Toelichting Gemeenten

Gemeente Bodegraven-Reeuwijk

De gemeente heeft in deze testronde een aantal bevindingen uit eerdere testronden hertest. Er zijn thema's toegevoegd in de regeling (via een wijzigingsbesluit op het omgevingsplan) die nu wel zichtbaar werden bij de kenmerken in de DSO-viewer. Verder is geprobeerd om de onderdelen in de besluittekst (aanhef, toelichting, motivering) in te vullen. Deze actie gaf helaas een blokkerende foutmelding in de plansoftware. Om toch te kunnen publiceren, is er een nieuwe versie van het wijzigingsbesluit aangemaakt, waarbij de onderdelen in de besluittekst ongewijzigd zijn gelaten. De publicatie van het wijzigingsbesluit kon toen wel succesvol gevalideerd en gepubliceerd worden.

Gemeente Delft

De gemeente Delft is deze testronde gestart met het testen van het omgevingsplan. Er stond een concept wijziging van het omgevingsplan klaar. Daarin was veel tekst opgenomen en daarin waren ook een activiteit, een locatie en een activiteitlocatie geannoteerd. De ontwerp wijziging op het omgevingsplan wordt in de volgende testronde gepubliceerd.

Gemeente Dijk en Waard

Deze testronde heeft de gemeente het eerder gepubliceerde programma geprobeerd te wijzigen. In de plansoftware was het echter niet mogelijk om de gepubliceerde versie te wijzigen naar een tweede versie. In plaats daarvan is een nieuw programma aangemaakt en is er geprobeerd om deze als ontwerpversie te publiceren. Bij het valideren van deze ontwerpversie gaf de plansoftware een foutmelding, waardoor publiceren ook niet mogelijk was. De leverancier heeft dit onderzocht en opgelost waardoor later in de testweek het programma alsnog is gepubliceerd. Bij het bekijken van de publicatie in de viewer van DSO-LV, viel op dat het regelingsgebied onder de naam ‘Regelingsgebied’ werd getoond in plaats van onder de naam die de gemeente zelf in de plansoftware had toegekend aan de betreffende locatie. Verder waren er een paar bevindingen ten aanzien van de interactie en zichtbaarheid van de locaties in de viewer.

Gemeente Eindhoven

In deze testronde heeft de gemeente Eindhoven de eerste stappen gezet voor het testen van de technische inbeheername van de bruidsschat. De gemeente was voornemens om de publicatie (van een wijzigingsbesluit op het omgevingsplan) te doen om de bruidsschat technisch in beheer te nemen. De bruidsschat was door de leverancier ingeladen in de plansoftware. Na het genereren van het besluit is in de interne viewer de publicatie met renvooiweergave bekeken. Tijdens het bekijken viel op dat in verschillende alinea's een grote hoeveelheid verschillen werden getoond in verhouding tot de kleine wijzigingen die werden gedaan. Na het aanpassen van bijvoorbeeld een spatie, punt of komma werd de hele alinea rood gekleurd in de renvooiweergave. Hierdoor was het erg lastig voor de planjurist om de verschillen te controleren. Besloten is om de test niet verder voort te zetten.

Gemeente Middelburg

Gemeente Middelburg heeft een publicatie (van een wijzigingsbesluit op het omgevingsplan) gedaan om de bruidsschat technisch in beheer te nemen. De bruidsschat was door de leverancier ingeladen in de plansoftware. Daarbij zijn enkele bevindingen gedaan met betrekking tot het tonen van de gepubliceerde bruidsschat in het omgevingsplan in de landelijke voorzieningen. Zo lijkt de renvooi meer wijzingen te bevatten dan de betreffende, daadwerkelijke gewijzigde tekst. Als een specifiek woord of letter in een alinea wordt gewijzigd, lijkt nu de hele alinea als wijziging in rood te worden gekenmerkt in de renvooi weergave. Alle meldingen worden onderzocht.

Gemeente Pijnacker-Nootdorp

In deze testronde heeft de gemeente de publicatie van het wijzigingsbesluit op het omgevingsplan uit de vorige testronde bekeken in de DSO-LV viewer. De meeste wijzigingen werden correct getoond in de viewer. Wat wel opviel, was dat de symbolisatie van gebiedsaanwijzingen niet overeenkwam met de symbolisatie in de legenda op de kaart. Daarnaast heeft de gemeente geometrie toegevoegd aan de checkvragen bij een specifieke activiteit. Wanneer de gebruiker een gebied intekent op de kaart, dat binnen de geometrie valt, krijgt de gebruiker bij de beantwoording van de checkvragen het antwoord 'Deels' te zien. De gemeente had verwacht dat het antwoord 'Ja' zou zijn, omdat de vraag binnen de geometrie van de checkvragen valt. Hiervan is een melding gemaakt.

Gemeente Purmerend

In deze testronde heeft de gemeente een aantal specifieke testcasussen doorlopen, dat betrekking heeft op de viewer van het Omgevingsloket. Allereerst heeft de gemeente een definitieve wijziging op het omgevingsplan gepubliceerd. 2 dagen later is een ontwerp wijziging gepubliceerd met daarin een aantal wijzigingen ten opzichte van het vastgestelde plan. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het toevoegen van een gebiedsaanwijzing annotatie, het wijzigen van een activiteitlocatie en een gereserveerd artikel vullen met regeltekst.
Bij het bekijken van de resultaten in de viewer viel op dat de annotaties van de ontwerppublicatie niet zichtbaar waren, waardoor een aantal testen niet uitgevoerd kon worden. Het tijdreizen tussen de verschillende versies van het omgevingsplan ging goed. Tot slot liep de gemeente tegen een bevinding aan rondom het bekijken van de ontwerp wijziging van het omgevingsplan. Als de gebruiker elders op de kaart klikt, gaat de gebruiker uit de ontwerpversie en komt (zonder het te merken) weer in de vastgestelde versie terecht. Hiervan is een bevinding gemaakt.

Gemeente Roosendaal

De gemeente Roosendaal heeft in deze testronde een ontwerp wijziging van het omgevingsplan gepubliceerd. Er is een aantal locaties gewijzigd door een aantal geometrieën toe te voegen. Vervolgens is de wijziging bekeken op zowel Officiële Bekendmakingen als in de viewer van DSO-LV:

1. Bij Officiële Bekendmakingen viel op dat de locatie als volledig verwijderd en toegevoegd werd getoond in de renvooiweergave. Bij het bekijken van de locatie in de viewer op Officiële Bekendmakingen is bovendien niet zichtbaar dat er in de locatie alleen een aantal vlakken is toegevoegd aan de geometrie, maar dat de geometrie voor het grootste deel ongewijzigd is gebleven. De gemeente had verwacht dat de exacte wijzigingen in de geometrie met een renvooiweergave getoond zouden worden.

2. In de DSO-LV viewer viel ook een aantal zaken op. De kleuren van de gebiedsaanwijzingen onder Plekinfo en in de legenda van de kaart kwamen niet met elkaar overeen. Ook werd een nieuw toegevoegde locatie onder de oude noemer getoond bij Plekinfo, terwijl deze wel met de nieuwe noemer zichtbaar was in de Regels. Verder konden de kenmerken/annotaties niet bekeken worden in de ontwerpversie.

Gemeente Rotterdam

De gemeente Rotterdam heeft deze testweek voor de tweede keer de technische publicatie van de BOPA getest. Vanuit het DROP-portaal is de BOPA gepubliceerd. Wederom kwam de publicatie niet door de validatiestap (van het DROP-portaal) heen. Dit kwam doordat het GML-bestand niet voldeed aan de vereisten. Er wordt onderzocht waardoor dit komt.

Toelichting Waterschappen

In deze testronde hebben 3 waterschappen zich vooral gericht op het hertesten van eerder geconstateerde knelpunten, waar inmiddels verbeteringen zijn doorgevoerd in de lokale plan- en VTH-software en de raadpleegomgeving (viewer).

Waterschap Limburg

In totaal is een 14-tal testen uitgevoerd. Hiervan zijn 9 beoordeeld als 'opgelost'.
Bij een aantal testen blijft er een bevinding. Dit komt doordat de gevraagde oplossing nog niet gerealiseerd is. Een belangrijk issue betreft het kunnen wijzigen van (persoons)gegevens die zijn aangereikt vanuit de Basisregistraties op basis van DigiD. De oplossing om vanuit het DSO informatie mee te sturen dat er sprake is geweest van een dergelijke wijziging, wordt als onvoldoende geschikt getypeerd.
Twee testen worden op een later moment opnieuw uitgevoerd. Dit betreft inrichtingskwesties in het VTH-systeem.

Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden

HDSR heeft een aantal testen uitgevoerd op VTH-vlak. Een drietal testen is als succesvol beoordeeld. Van 3 eerder gemaakte bevindingen is vastgesteld dat de oplossing die is geboden, niet geheel aansluit bij de wens van het waterschap. Dit betreft onder meer de optie om als aanvrager gegevens te kunnen wijzigen die door de aanvrager (via DigiD) worden opgehaald uit de Basisregistratie Personen. Zie ook de bevinding bij Waterschap Limburg.

Waterschap Brabantse Delta

Brabantse Delta heeft een hertest uitgevoerd op een gesignaleerde tekortkoming in het vinden van een gepubliceerde Waterschapsverordening. Via een aantal iteratieslagen (verbeteringen in het filtermechanisme) is dit uiteindelijk opgelost.

Toelichting Provincies

Provincie Noord-Holland

In deze testronde heeft de provincie een voorbereidingsbesluit gepubliceerd met een tijdelijk regelingdeel dat ziet op het omgevingsplan van een gemeente. Bij het raadplegen van het tijdelijk regelingdeel in de documentgerichte viewer constateerde de provincie dat de viewer het hoofdlettergebruik in de titel aanpast. Zo werd het aangeleverde 'NH2022' uit de titel weergegeven als 'Nh2022' en het aangeleverde 'gemeente' werd weergegeven als 'Gemeente'. Na publicatie heeft de provincie geprobeerd het voorbereidingsbesluit in te trekken. Dat is niet gelukt.

Provincie Overijssel

In deze testronde heeft de provincie succesvol een projectbesluit gepubliceerd. Hierbij waren er geen bevindingen. Daarnaast heeft de provincie succesvol toepasbare regels gemaakt, geverifieerd en gepubliceerd. Bij het uitvoeren van de vergunningcheck van deze toepasbare regels constateerde de provincie dat de volgorde waarin de vragen van de verschillende bestuurslagen aan de initiatiefnemer worden gepresenteerd, was omgedraaid: het was altijd eerst rijksoverheid, dan provincie, dan waterschap en dan gemeente en tijdens het uitvoeren van deze test was het: eerst gemeente, dan waterschap, dan provincie en dan rijksoverheid.

Toelichting Rijk

In IKT-testronde 40 was de try-out voor rijkspartijen. De volgende partijen waren hierbij betrokken:

• ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
• ministerie van IenW – Rijkswaterstaat
• ministerie van Economische Zaken en Klimaat
• Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
• ministerie van Defensie
• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
• ProRail BV

Gedurende de try-out zijn meerdere aanvragen ingediend bij diverse rijkspartijen. Aan de hand van de ontvangen aanvragen zijn samenwerkingen gestart, actieverzoeken uitgewisseld en indien nodig aanvragen doorgestuurd. Er is gebruik gemaakt van zowel de VTH-systemen van rijkspartijen als de DSO-Samenwerkfunctionaliteit.

Een opmerkelijke constatering is dat een ingediend verzoek niet is opgehaald door het VTH-systeem van Defensie. Een andere opmerkelijke constatering is dat niet alle deelnemers van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland gebruik konden maken van de DSO-Samenwerkfunctionaliteit. Beide constateringen zijn geregistreerd, evenals andere bevindingen en wensen.

Testdekking en testoordeel

De in deze testweek uitgevoerde testen zijn weergegeven in een testrapportage (zie onder), waarbij een vergelijking is gemaakt met de functionele set (zie onder) met capabilities op het niveau van de bevoegd gezagen.
In de testrapportage is voor elke geteste capability een kleur ingevuld. De legenda hiervoor is als volgt:

• groen: als werkbaar beoordeeld
• oranje: als werkbaar beoordeeld met bevindingen die de capability kunnen verbeteren
• rood: niet werkbaar, belemmerende bevindingen gedaan

Let op: dit betreft een momentopname. De testen zijn uitgevoerd met de op dat moment beschikbare versies van de software van DSO-LV en van de software bij het bevoegd gezag.

Meldingen

In totaal hebben de testende overheden in deze testweek 39 meldingen gedaan. Hiervan zijn 36 meldingen als een bevinding gecategoriseerd en 3 meldingen als een wens. Alle meldingen worden geanalyseerd en van een prioriteit voor oplossing voorzien.
Meldingen gaan primair over de werking van het DSO (landelijke voorziening of decentrale software). Maar soms ook over de content of over de beschikbaarheid of begrijpelijkheid van ondersteuningsproducten, zoals handreikingen, toelichtingen of websites. In de link naar cijfermatige duiding van de meldingen (zie onder) is aangegeven op welke stappen in de keten de meldingen betrekking hebben en waar zij zijn belegd voor oplossing of opvolging.

Zie ook

• Rapportage van testweek 40 van de Indringend Ketentesten (xlsx, 763 kB)
• Bekijk de duiding in cijfers van testweek 40
• Wat betekent het nu wanneer er veel of weinig bevindingen worden gedaan?