Rapportage IKT-testweek 6 (18 juli-22 juli 2022)

Hieronder vindt u de resultaten van IKT-testweek 6, die plaatsvond van maandag 18 juli tot en met vrijdag 22 juli 2022. De overheden hebben getest in een aantal scenario’s.

Geteste scenario’s

De overheden hebben in testweek 6 van de Indringend Ketentesten (IKT) de volgende scenario’s getest in de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van landelijke voorziening Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV) en met de eigen software:

De provincies Limburg en Noord-Brabant hebben de omgevingsverordening gepubliceerd. Provincie Limburg heeft vervolgens geprobeerd deze te muteren.
De provincie Zeeland heeft de omgevingsvisie gepubliceerd.
Waterschap Vallei en Veluwe richtte zich op publicatie van de waterschapsverordening.
Waterschap Amstel Gooi en Vecht heeft gefocust op de VTH-keten.
Waterschap Limburg heeft getest binnen de VTH-keten, onder andere samen met Rijkswaterstaat.
Gemeente Groningen heeft meerdere vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH)-scenario’s doorlopen.
Gemeente Deventer heeft gefocust op de plan- en VTH-keten. Voor de VTH-keten zijn meerdere scenario’s getest. Er is een initieel omgevingsplan gepubliceerd. Daarnaast wilde de gemeente een omgevingsplan publiceren met intrekken en vervangen.
Gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft 3 keer een gewijzigd omgevingsplan gepubliceerd met intrekken en vervangen.
Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft gefocust op het testen van de toepasbare-regelketen. De gemeente heeft hiervoor een bestaand regelbeheer-object ingetrokken en opnieuw geüpload.
Gemeente Heemstede heeft deze ronde gefocust op het intrekken en vervangen van een gewijzigd omgevingsplan.
Gemeente Veenendaal heeft de toepasbare-regelketen getest aan de hand van meerdere scenario’s.

Bij het testen zijn ook geregeld andere partijen betrokken, zoals Omgevingsdiensten of netbeheerders. Deze worden hier niet apart toegelicht, maar zij melden net als de genoemde overheden wel bevindingen of wijzigingsverzoeken tijdens de testperiode. In de cijfermatige duiding van de meldingen is een melding vanuit een deelnemende Omgevingsdienst opgenomen.

Rijkspartijen oefenen veel en doen dit ook in samenwerking met andere overheden, maar testen vooralsnog niet of nauwelijks in IKT-verband. Bevindingen uit de oefensessies worden wel gedeeld zodat deze eventueel in testscenario’s kunnen worden opgenomen. Rijkswaterstaat heeft deelgenomen aan een test met waterschap Limburg en in dat kader enkele meldingen gedaan (zie ook de cijfermatige duiding).

Bij deze rapportage hoort een cijfermatige duiding van de meldingen. Daarnaast kunt u het overzicht downloaden van de functionele set, waarbij is aangegeven welke onderdelen getest zijn en wat het resultaat was. (pdf, 486 kB)

Meldingen

In totaal hebben de testende overheden 115 meldingen gedaan. Hiervan zijn 47 meldingen als een wens aangemeld en 68 meldingen als een daadwerkelijke bevinding. De bevindingen worden geanalyseerd en van een prioriteit voor oplossing voorzien.

Bevindingen gaan over de werking van het DSO (de landelijke voorziening of decentrale software) of over de beschikbaarheid of begrijpelijkheid van ondersteuningsproducten zoals handreikingen, toelichtingen of websites. In de cijfermatige duiding van de meldingen is aangegeven op welke stappen in de keten de meldingen betrekking hebben en waar zij zijn belegd voor oplossing of opvolging.

Bevindingen zijn blokkerend als zij voor alle gebruikers het werken onmogelijk maken. Normaal gesproken gaat dat over het niet beschikbaar zijn van een component in het DSO. Bevindingen die gaan over decentrale software, kunnen weliswaar voor de testende overheid blokkerend zijn, maar belemmeren meestal slechts 1 of een beperkt aantal gebruikers. In de prioritering van DSO-LV krijgen zij dan een prioriteit 2 (hoog in plaats van blokkerend) toegekend. Bevindingen met decentrale software worden ook gemeld aan de softwareleverancier van het bevoegd gezag. Deze zal een eigen prioriteit toekennen.

Tijdens het testen hebben zich geen blokkerende incidenten met de landelijke voorziening van het DSO voorgedaan. De landelijke voorziening is gedurende de testperiode beschikbaar geweest.

Wensen worden geanalyseerd en kunnen uiteindelijk op de backlog komen. In overleg met de koepels worden zij geprioriteerd in het reguliere planningsproces van DSO.

Toelichting provincie

Provincie Limburg

De provincie Limburg heeft zowel een initiële publicatie gedaan van de omgevingsverordening, als een poging gedaan deze initiële publicatie te muteren met ‘Intrekken en vervangen, integrale tekstplaatsing’. De initiële publicatie was succesvol, maar de mutatie met integrale tekstplaatsing leidde tot een foutmelding. Na de mislukte mutatie is door de beheerorganisatie van DSO-LV het foutieve bestand verwijderd. Helaas ontstond bij het hertesten een nieuwe foutmelding. Ditmaal in de userinterface van de decentrale plansoftware. Deze verstoring kon door de softwareleverancier niet tijdens deze IKT-ronde worden opgelost en opnieuw getest.

Er waren 2 bevindingen over de presentatie van de omgevingsverordening in de viewer Regels op de kaart:

De verticale lijn tussen kolommen in tabellen wordt niet getoond.
Het overzicht van informatieobjecten in de bijlage geeft GIO’s weer als hyperlinks, terwijl deze niet als hyperlink functioneren.

Daarnaast constateerde de provincie dat de toplaag die voor de activiteiten uit de verordening van de provincie in de functionele structuur was aangemaakt, (nog) niet kon worden geselecteerd in de decentrale plansoftware.

Provincie Noord-Brabant

De provincie Noord-Brabant publiceerde succesvol haar omgevingsverordening als initiële publicatie. Bij het bestuderen van de publicatie in de viewer Regels op de kaart verwachtte de provincie in Bijlage II alleen de GIO’s opgesomd te zien worden. Echter, in Bijlage II worden ook de bijlagen die als pdf bij de publicatie zijn gevoegd, opgesomd. Dit werkt verwarrend, omdat deze bijlagen ook ‘gewoon’ als bijlage in het overzicht staan.

Evenals de provincie Limburg constateerde de provincie Noord-Brabant dat de GIO’s in het overzicht van informatieobjecten worden gepresenteerd als hyperlinks, maar dat deze niet functioneren als hyperlink. Dat geldt ook voor de hyperlinks naar de pdf’s die in de overige bijlagen zijn opgenomen.

Provincie Zeeland

De provincie Zeeland heeft geprobeerd de omgevingsvisie te publiceren. Dit mislukte eerst. Enerzijds omdat niet alle afbeeldingen voldeden aan de standaarden en anderzijds omdat er een probleem was met de mappenstructuur in de decentrale plansoftware. Later, na afloop van IKT-week 6, is de publicatie in de landelijke voorziening van het DSO geregistreerd. Echter, de content van de visie kon niet worden getoond, alleen de inhoudsopgave. De oorzaak wordt nog onderzocht.

De provincie heeft bij het controleren van de publicatie 2 bevindingen geregistreerd over de presentatie van de omgevingsvisie in zowel Landelijke voorziening bekendmaken en beschikbaar stellen (LVBB) als in de viewer Regels op de kaart.

Uiteindelijk vonden de provincies het een redelijk succesvolle testweek waarin initiële publicaties, een enkele keer na een herstelactie, niet tot blokkerende bevindingen leidden.

Toelichting Waterschappen

Waterschap Vallei en Veluwe

Het valideren van de publicatieset was niet succesvol afgerond en de gegeven foutmelding in de decentrale software was niet duidelijk voor het bevoegd gezag. Hierdoor kon de fout niet zelf opgelost worden en werd de onduidelijke foutmelding als blokkerend ervaren.

Waterschap Amstel Gooi en Vecht

Zowel tijdens het doorlopen van de vergunningcheck als tijdens het indienen van een aanvraag trad er een technische storing op in het portaal. Omdat de technische storing meerdere keren optrad, is het incident als hinderlijk beschouwd.

Waterschap Limburg

In samenwerking met Rijkswaterstaat bleek dat bij het doorlopen van een casus geen werkzaamheden waren gekoppeld aan een beperkingengebiedactiviteit in of bij rijkswateren. Ook de verwachte vragenboom vanuit het Rijk (checkvragen) ontbrak. Dit wordt als blokkerend ervaren in de samenwerking met een ander bevoegd gezag.

Bij het doorsturen van een aanvraag naar een ander bevoegd gezag wordt door het VTH-systeem wel bevestigd dat de aanvraag is doorgestuurd. Het andere bevoegde gezag ontvangt de aanvraag daarna niet. Dit wordt als blokkerend ervaren in de samenwerking met een ander bevoegd gezag.

Als opmerkelijk wordt ervaren dat de onderverdeling van activiteiten in de functionele structuur niet logisch, maar juridisch is opgezet. Dit bemoeilijkt mogelijk het kiezen van een juiste aanvraag bij direct indienen.

Als opmerkelijk wordt ervaren dat binnen het VTH-systeem het soort zaaktype niet consequent wordt getoond.

Als opmerkelijk wordt ervaren dat het binnen het lokale VTH-systeem niet mogelijk is om te zoeken naar eventueel andere ingediende verzoeken bij andere bevoegde gezagen (op basis van locatie).

Toelichting Gemeenten

Gemeente Groningen

De gemeente Groningen heeft meerdere enkelvoudige aanvragen ingeschoten via het Omgevingsloket. Tijdens het testen kwamen geen blokkerende bevindingen naar boven. Wel werd duidelijk dat de gemeente geen bestanden bij besluiten via het officiële publicatiemechanisme (DROP) kon meesturen. Dit wordt gemeld bij de decentrale-softwareleveranciers. Daarnaast is het in het VTH-systeem nog niet mogelijk om met een initiatiefnemer te communiceren bij een verzoek zonder zaak.

Gemeente Deventer

De gemeente Deventer heeft deze ronde succesvol een initieel omgevingsplan aangeleverd en gepubliceerd. Het bekijken van dit omgevingsplan verliep goed via Overheid.nl, maar via Regels op de kaart laadde de kaart niet na het selecteren van een locatie. Na de succesvolle initiële publicatie heeft de gemeente geprobeerd om het plan te wijzigen en opnieuw aan te bieden met intrekken en vervangen. Dit is niet gelukt. De oorzaak is nog onduidelijk.

Naast de planketen is ook de VTH-keten getest. Tijdens het uitvoeren van de VTH-testen is er 1 blokkerend issue naar boven gekomen: er was een storing bij het indienen van een aanvraag. Dit issue bleek niet reproduceerbaar. Daarnaast werd het duidelijk dat mutaties van ingediende verzoeken niet direct zichtbaar zijn in de VTH-software. Ook toont het VTH-systeem geen notificatie wanneer er documenten worden toegevoegd aan of worden verwijderd bij een zaak.

Gemeente Bodegraven-Reeuwijk

De gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft deze ronde 3 keer succesvol het omgevingsplan gewijzigd en opnieuw aangeboden met intrekken en vervangen. Voor de 1^e wijziging is er een stukje tekst aangepast. De 2^e wijziging betrof het toevoegen van een artikel en locatie aan het omgevingsplan. In de 3^e wijziging zijn een locatie en het geannoteerde artikel verwijderd. Er zijn geen blokkerende bevindingen naar boven gekomen. Maar tijdens het bekijken van de plannen via Overheid.nl werd duidelijk dat er meerdere variaties van de gemeentenaam zichtbaar waren in de zoekresultaten. Dit werd mede veroorzaakt door de samenvoeging van deze gemeente. Daarnaast zijn er enkele wijzigingsverzoeken met betrekking tot de leesbaarheid van de validatieberichten van de LVBB gemeld.

Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht

De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft deze ronde toepasbare regels gemaakt, geverifieerd en gepubliceerd. De gemeente heeft hiervoor een bestaande toepasbare regel gemuteerd. In de toepasbare-regelsoftware werd duidelijk dat een directe mutatie nog niet mogelijk is: als gebruiker moet u het bestaande regelbeheerobject verwijderen, en vervolgens kunt u een nieuw regelbeheerobject uploaden. Op basis van de gepubliceerde toepasbare regel zijn een vergunningcheck en aanvraag doorlopen via het Omgevingsloket. Hierbij zijn geen blokkerende bevindingen geconstateerd.

Gemeente Heemstede

De gemeente Heemstede heeft deze ronde gefocust op het aanbrengen van een kleine wijziging in het al gepubliceerde omgevingsplan. Na wijziging van het plan wilde de gemeente het omgevingsplan publiceren met intrekken en vervangen. Het omgevingsplan kwam succesvol door de validatie heen, maar na het publiceren van het omgevingsplan werden er allerlei foutmeldingen getoond in de plansoftware. Dit probleem is gemeld bij de planleverancier. De leverancier onderzoekt op dit moment de bevinding. Zodra er een oplossing voor is gevonden, kan deze bevinding hertest worden.

Gemeente Veenendaal

De gemeente Veenendaal heeft net als de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht gefocust op de toepasbare-regelketen. Ze hebben hiervoor gebruikgemaakt van de bestaande toepasbare regels voor het kappen van een boom uit de bruidsschat. Het lukte de gemeente Veenendaal om deze toepasbare regels te importeren met het STTR-ID. Vervolgens is een kleine wijziging in de vraagstelling toegevoegd, en zijn de conclusie en de indieningsvereisten voor de activiteit ‘Boom kappen of houtopstand vellen’ geüpload. Op basis van deze toepasbare regels heeft de gemeente een vergunningcheck en een aanvraag doorlopen. De aanvraag is succesvol ontvangen in het VTH-systeem. Ook heeft de gemeente Veenendaal in de toepasbare-regelsoftware geprobeerd de optie ‘Omgevingsoverleg’ uit te zetten in de indieningsvereisten voor een specifieke activiteit. Dit gaf helaas niet het gewenste resultaat. Deze bevinding is gedeeld met de decentrale-softwareleverancier en zal in de toekomst hertest worden.

Testdekking en testoordeel

De genoemde onderwerpen op de lijst (afgedekte scope) geven we weer in een testrapportage waarbij we een vergelijking maken met de functionele set (xlsx, 701 kB) met capabilities op niveau van de bevoegd gezagen.

Deze capabilities kunnen bestaan uit functionaliteiten van software en uit andere producten zoals een voorbeeld of handleiding. In de testrapportage is voor elke geteste capability een kleur ingevuld. De legenda hiervoor is als volgt:

groen: als werkbaar beoordeeld
geel: als werkbaar beoordeeld met bevindingen die de capability kunnen verbeteren
rood: niet werkbaar, belemmerende bevindingen gedaan
grijs: niet beschikbaar om te beoordelen

Als er geen kleur is ingevuld, is de capability geen onderdeel van het ketenscenario in die kolom.

Let op, dit betreft een momentopname. De testen zijn uitgevoerd met de op dat moment beschikbare versies van de software van DSO-LV en van de software bij het bevoegd gezag. Deze zijn in veel gevallen nog in ontwikkeling en nog niet volledig gereed voor de inwerkingtreding.