Zoeken in deze site

Rapportage IKT-testweek 28 (van 5 juni tot 9 juni 2023)

Hieronder vindt u de resultaten van Indringend Ketentesten (IKT)-testweek 28. De testen vonden plaats van maandag 5 juni tot en met vrijdag 9 juni 2023. De overheden hebben getest in een aantal scenario's.

Geteste scenario's

De overheden hebben in testweek 28 (van 5 juni tot en met 9 juni 2023) de volgende scenario's getest in de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van de landelijke voorziening Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV) en met de eigen software:

  • Gemeenten: deelgenomen aan deze testronde hebben de gemeenten Bodegraven-Reeuwijk en Utrecht. Het accent lag hierbij op respectievelijk tijdreizen en het tonen van een plan aan de raad.
  • Waterschappen: Hoogheemraadschap Delfland en waterschap Limburg hebben testen uitgevoerd. Focus lag bij de samenwerkingsomgeving en bij de waterschapsverordening.
  • Provincies: deelgenomen hebben de provincies Noord-Holland, Overijssel en Utrecht. Getest is met (ontwerp-)omgevingsverordeningen, Tijdelijk Alternatieve Maatregelen (TAM) en het projectbesluit.
  • Rijk: getest is met de casus voorbereidingsbesluit Hyperscale datacentra en met de casus DSO Aanvragen Filter (DAF).

Bij de testen zijn ook geregeld andere partijen betrokken, zoals omgevingsdiensten of netbeheerders. Deze worden hier niet apart toegelicht, maar zij melden net als de genoemde overheden wel bevindingen of wijzigingsverzoeken tijdens de testperiode.

Deze rapportage kent 2 bijlagen:

Toelichting Gemeenten

Gemeente Bodegraven-Reeuwijk

Gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft deze ronde het tijdreizen getest. Het omgevingsplan van de gemeente is opnieuw ter validatie en publicatie aangeboden. Bij het valideren van het omgevingsplan zijn meerdere foutmeldingen getoond door middel van zeer beknopte teksten en foutmeldingscodes. De plan-softwareleverancier heeft de foutmeldingen onderzocht en twee fouten achterhaald in een tweetal artikelen. Na het veranderen van de regelkwalificatie en het toevoegen van een nieuwe activiteit-annotatie is het plan opnieuw ter validatie aangeboden. Vervolgens is er succesvol gepubliceerd. Vanwege de vertraging met publiceren is de test nog niet afgerond. Deze zal aankomende testronde worden hervat.

Gemeente Utrecht

De gemeente Utrecht heeft in deze testronde de functionaliteit rondom het tonen aan de raad beproefd. In de betreffende plan-software is de mogelijkheid aanwezig om de viewer afgeschermd of openbaar te delen. De gemeente heeft in deze ronde getest met het openbaar delen van de viewer. Een aantal bevindingen kwam hierbij naar boven en is ook geregistreerd. Zo is voor een raadslid niet meteen inzichtelijk wat er gewijzigd is in het wijzigingsbesluit, nadat de link naar de viewer is geopend. De wijzigingen zijn wel zichtbaar in de besluittekst maar hiervoor moet de gebruiker weten waar deze informatie staat. Ook de zoekfunctie in de kaartviewer gaf een foutmelding. Tot slot was er ook een aantal bevindingen rondom de vindbaarheid van informatie. Veel is aanwezig, maar naar verwachting niet direct inzichtelijk in de applicatie voor een gebruiker. Denk bijvoorbeeld aan het tonen van het werkingsgebied en het bekijken van diverse annotaties.

Toelichting Waterschappen

Hoogheemraadschap Delfland

Hoogheemraadschap Delfland (HHDL) heeft in deze periode interbestuurlijke testen uitgevoerd met de gemeente Den Haag. Hierbij is het aanvraagproces beoordeeld. Het kunnen starten, stoppen, wijzigen en verwijderen van een samenwerking in de samenwerkingsomgeving is goed verlopen.
Het kunnen uitzetten en ontvangen van actieverzoeken leverde problemen op. Er zijn in regionaal verband afspraken gemaakt over de wijze waarop samenwerkingsverzoeken samengesteld moeten worden om bij een beoogd ontvanger binnen te komen. Bij het versturen van een verzoek vanuit Den Haag naar Delfland werkte dit niet omdat de instellingen niet juist waren gedaan. Hierdoor landde het verzoek wel in de samenwerkingsomgeving, maar niet bij HHDL. Aan de leverancier is gevraagd om een en ander op te lossen. Dit is inmiddels gebeurd.
Vervolgtesten met betrekking tot deze samenwerkingsfunctionaliteiten konden niet meer plaatsvinden in deze testweek. Wel is het probleem inmiddels door de leverancier opgelost.
Opmerking: door dergelijke specifieke oplossingen is de routering (blijkbaar) kwetsbaar.

Waterschap Limburg

Waterschap Limburg heeft testen uitgevoerd met betrekking tot het wijzigen van de Waterschapsverordening (WSV). Vastgesteld is dat er bij een tekstuele wijziging in het regelbeheersysteem na publicatie blijkt dat álle geo-elementen een nieuwe wijzigingsdatum kennen. Dat is niet de bedoeling. Analyse wijst uit dat dit een issue is/lijkt dat door de leverancier van de regelbeheersoftware moet worden opgepakt. Deze gaat daarmee aan de slag.
Verder is er een probleem geconstateerd bij het publiceren van een plan met een datum in de toekomst. Dit zal veel voorkomen. Het blijkt dat er vanuit de plansoftware een onjuiste datum (in onjuist formaat) wordt doorgegeven. Dat leidt daardoor ook tot een onjuiste datum in de DSO-LV. Het knelpunt is voorgelegd aan de leverancier van de plansoftware. Er is een oplossing mogelijk door expliciet zelf een datum in te vullen, in plaats ervan uit te gaan dat de datum wordt overgenomen uit een eerdere stap.

Toelichting Provincies

Provincie Noord-Holland

In deze testronde was het doel van de provincie Noord-Holland om een ontwerp van de omgevingsverordening te publiceren. Door nieuwe validaties in het DSO-LV én de wijze waarop de plansoftware muteert (via basismutaties) mislukte de publicatie. De plansoftwareleverancier heeft een work-around bedacht, maar die houdt in dat er weer teruggegaan moet worden naar het muteren op basis van integrale tekstvervanging.

Provincie Overijssel

In deze testronde heeft de provincie Overijssel twee Tijdelijke Alternatieve Maatregelen (TAM) getest, namelijk de TAM IMRO Instructie en de TAM IMRO Omgevingsverordening. De publicatie van de TAM IMRO Instructie is succesvol verlopen. Met de publicatie van de TAM IMRO Omgevingsverordening heeft Overijssel geprobeerd een eerder gepubliceerde TAM IMRO Omgevingsverordening waarin wat fouten waren geslopen, te vervangen door een nieuwe IMRO-versie van de Omgevingsverordening waar deze fouten uit zijn gehaald. Alle werkinstructies zijn gevolgd, maar de nieuwe IMRO-versie van de omgevingsverordening verscheen niet in de viewer.

Provincie Utrecht

In deze testronde heeft de provincie Utrecht getest met twee omgevingsinstrumenten: een ontwerp van de omgevingsverordening en een ‘mini’-projectbesluit (mini, omdat de inhoud van het te publiceren projectbesluit nog niet representatief is voor een projectbesluit). Het publiceren van het ontwerp van de omgevingsverordening is niet gelukt, omdat er een bug werd ontdekt in de renvooiservice van het DSO. De publicatie van het ‘mini’-projectbesluit was succesvol.

Toelichting Rijk

Voorbereidingsbesluit Hyperscale datacentra

LET OP: Deze test is uitgevoerd in de Keten Acceptatietest Omgeving (KATO) en niet, zoals gebruikelijk voor alle IKT-testen, op de pre-productieomgeving (oefenomgeving). De geconstateerde bevindingen zijn daarom niet als IKT-bevinding in TBO Meldingen Registratie (TMR) geregistreerd, maar zijn bij het IPLO aangeboden. De ACC-omgeving voor officiële bekendmakingen is geen onderdeel van het DSO-LV.

Er is een voorbereidingsbesluit op ACC-omgeving gepubliceerd van officiële bekendmakingen en op de KATO met tijdelijke regelingdelen voor 342 omgevingsplannen.

Doel van de test is nagaan of:
• De publicatie van het voorbereidingsbesluit hyperscale datacentra met tijdelijke regeldelingen naar verwachting gepubliceerd wordt op de acceptatieomgeving van officiëlebekendmakingen.nl, de Staatscourant (2023, 8637).
• De tijdelijke regelingdelen correct en juist gepubliceerd worden op de Centrale Voorziening Decentrale Regelgeving (CVDR).
• De tijdelijke regelingdelen correct en juist gepubliceerd worden op de KATO.

Er is hier bewust gekozen voor het laden op de ACC en de KATO-omgeving en niet op de pre-omgeving. De VNG had moeite met de inhoudelijk nog niet vastgestelde ‘fake’ teksten die dan op de pre-productieomgeving zichtbaar zouden zijn.
Omdat IKT geen testen op ACC en KATO uitvoert, maar op de hiervoor bestemde pre-productieomgeving, registreert IKT de bevindingen niet in het hiervoor bestemde TMR-systeem, maar - gezien het belang van deze testen - woont IKT de testsessies wel bij.

Overige testen zijn niet uitgevoerd onder de vlag van IKT.

De onderstaande bevindingen zijn door Serviceteam Rijk bij IPLO geregistreerd en vallen niet onder de verantwoordelijkheid van IKT:

Bevindingen met betrekking tot ACC officiële bekendmakingen

1. Enkele witregels toevoegen tussen de afsluiting Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en Hugo de Jonge.
2. Een bevinding is dat in de Staatscourant (2023, 8637) niet de afbeelding bij het artikel uitzonderingsgebieden wordt getoond. Alleen de tekst ‘afbeelding binnen de regeling’ en een afbeelding icoon is weergeven dat ‘een afbeelding’ niet zichtbaar is in de html.
3. Een bevinding is wel dat per abuis ‘een vak’ bij het bekijken van de geometrieën in de viewer van de LVBB ten onrechte wordt gevuld.

Bevindingen met betrekking tot KATO:

1. Onder de tab Inhoud staat als kopje Voorbeschermingsregels Omgevingsplan, het type document dus. Overzichtelijker zou zijn als de citeertitel wordt getoond. Bij meerdere tijdelijke regelingdelen onder elkaar zal het type document meestal niet onderscheidend zijn. Citeertitel wel.
2. Onder de tab Regels nemen de tijdelijke regelingdelen erg veel ruimte in. Om de oorspronkelijke omgevingsplanregels te vinden, moet u soms een stuk naar beneden scrollen.
3. Onder de tab Regels is de voorrangsbepaling (die al een kop Voorrangsbepaling heeft) verpakt in een kop Conditie. Onder de tab Inhoud staat de kop Conditie zelfs als enige (Voorrangsbepaling wordt niet getoond). De kop Conditie lijkt ons niet alleen overbodig, maar ook onwenselijk, omdat deze tekst niet van het bevoegd gezag afkomstig is. (Conditie wordt ook niet gemeld bij officiële bekendmakingen). CVDR toont ook alleen Voorrangsbepaling en niet Conditie.
4. Met een prik op de kaart en dan via thema’s (landgebruik, bouwwerken) zijn de voorbeschermingsregels hyperscale datacentra niet terug te vinden. Ze staan niet onder Rijk (wat op zich goed is), maar ze staan ook niet onder Gemeente (waar u ze wel zou verwachten, omdat ze onderdeel uitmaken van het gemeentelijke omgevingsplan). Overigens lijkt het thema (onzichtbaar) actief te blijven als u teruggaat naar de geprikte locatie en vervolgens naar 'Bekijk documenten' gaat. U krijgt dan alleen Informatie-Huis-Ruimteplannen (IHR) te zien; algemene bevinding.
5. Omgevingsplan en tijdelijk regelingdeel hebben elk een ander ambtsgebied, het zijn twee verschillende OW-locaties, zo blijkt uit de naam (noemer) en de schuifjes die niet integraal reageren. Bijkomend gevolg is dat u bij een prik op de kaart ook twee gebieden vindt.
6. Met een prik op de kaart en dan via 'Bekijk documenten' worden alleen de regels getoond die op de geprikte plek gelden (het zogenaamde Regels op Maat. Dat is goed). Maar voor de regels in een tijdelijk regelingdeel werkt dit niet. Bij een prik in het gebied waar het verbod niet geldt, wordt toch de verbodsregeling (artikel 1.2) getoond.
7. Onder de tab Regels heeft ieder tijdelijk regelingdeel zijn eigen link 'Bekijk regeling op overheid.nl'. De vraag is of deze moeten routeren naar het voorbereidingsbesluit op officiële bekendmakingen, of naar het tijdelijke regelingdeel op CVDR.
8. Een bug die 19 jan 2023 bij de test op de pre-omgeving is gemeld, wordt ook tijdens deze sessie weer opgemerkt. Het ging om de gemelde bug weergave Hollands kroon - prioriteit Rijk HOOG (reden: onvolledige juridische informatie): een werkingsgebied met gaten in de geometrie is praktisch onleesbaar voor gebieden die het gehele ambtsgebied beslaan, of het grootste deel daarvan. Bij gebieden die het gehele ambtsgebied beslaan is de begrenzing in het geheel niet te zien voor gebieden in de viewer Regels op de Kaart. Het kaartbeeld toont niet duidelijk waar het verbod wel/niet geldt. De viewer/symbolisatie dient dit duidelijk weer te geven. Bijvoorbeeld door vlakvulling of andere methode. Bijvoorbeeld: preprod.viewer.dso.kadaster.nl/ -> Artikel 1.1 van de voorbeschermingsregels -> annotaties openen.

DSO Aanvragen Filter Casus (DAF)

Tijdens deze testronde heeft Rijkswaterstaat het DSO Aanvragen Filter getest door middel van het doorlopen van het VTH-business scenario ’24. DAF zoeken interessegebied’ en ’25. Zoeken activiteit’. Een meervoudige aanvraag met activiteiten voor zowel gemeente als Rijk is ingediend bij de gemeente.
Na het indienen van de aanvraag is in de DAF een interessegebied filter aangemaakt waarin de meervoudige aanvraag is ingediend. Uit de test bleek dat het een uitdaging kan zijn voor de DAF-gebruiker om de GeoJSON koppeling van een interessegebied op de juiste wijze te gebruiken om een filter aan te maken. Bij het filteren op interessegebied is het ingediende verzoek gevonden. Wel blijkt dat de gebruiker de user-interface manueel moet verversen om de verzoeken in te kunnen zien.
Er is vervolgens een activiteitenfilter aangemaakt om zo te kunnen filteren op een (Rijks)activiteit in een specifiek interessegebied. Voor deze test is de activiteit ‘Andere activiteiten dan het leggen van kabels en leidingen in het beperkingengebied van een Rijksweg – Aanvraag vergunning (Rijk)’. Na het manueel verversen van de user interface is de ingediende meervoudige aanvraag weergeven in de DAF.
Voor beide filteropties is geconstateerd dat de verzoek-pdf en projectnummer niet zijn meegenomen. Dit is wel wenselijk. Ook zijn de bewerk- en verwijder iconen van een aangemaakt filter (gedeeltelijk) weggevallen van de pagina in geval de naam van een filter te lang is.

Aanvulling vanuit IKT-testuitvoering

De functionaliteit van de DAF (DSO Activiteiten Filter) is geen onderdeel van het DSO, maar is als deel-functionaliteit wel door Rijkswaterstaat tijdens de IKT-testuitvoering getest. Vanuit ProductManagement DSO-LV is aangegeven dat hierop ontstane bevindingen gerouteerd worden naar de bouwers van de DAF-functionaliteit en vervolgens in TMR worden gesloten. Ook worden deze bevinding niet meegenomen in de (totaal)tellingen van IKT.

Zie ook